Jean-Michel Basquiat, Untitled (1982) © Museum Boijimans Van Beuningen, Studio Tromp, Ρότερνταμ
Μια από τις πιο πολυαναμενόμενες εκθέσεις της νέας σεζόν ήταν η πρώτη μεγάλη αναδρομική για το έργο του Jean-Michel Basquiat (1960-1988) στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία παρουσιάζεται στο Barbican Arts Center έως τις 28 Ιανουαρίου 2018.
Από το θάνατό του το 1988 κι έπειτα, το έργο του Basquiat έχει προβληθεί ελάχιστα στο Ηνωμένο Βασίλειο: ούτε ένα έργο του δε βρίσκεται σε βρετανική δημόσια συλλογή, κάτι αξιοσημείωτο αν αναλογιστεί κανείς πόσες υπάρχουν στη χώρα. Με τίτλο Basquiat: Boom for real, η έκθεση στο Barbican συγκεντρώνει περισσότερα από 100 έργα του καλλιτέχνη, πολλά από τα οποία δεν έχουν εκτεθεί ξανά στη χώρα.
Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι πως πρόκειται για την πρώτη φορά που ερευνάται η σχέση του με τη μουσική, τα κείμενα, τις ταινίες και την τηλεόραση, προσφέροντας έτσι ένα νέο πρίσμα κατανόησης για τους πίνακες και τα γλυπτά του. Οι ζωντανές, ακατέργαστες εικόνες του, γεμάτες από κείμενα με κεφαλαία, έντονα γράμματα, δίνουν μια καλή ιδέα τόσο για τα εγκυκλοπαιδικά ενδιαφέροντά του όσο και για τις εμπειρίες του ως νεαρού μαύρου καλλιτέχνη που δεν είχε κάποια επίσημη εκπαίδευση. Πίνακες, σχέδια, τετράδια και άλλα αντικείμενα παρουσιάζονται μαζί με σπάνιο φιλμογραφικό υλικό, φωτογραφίες, μουσική και αρχειακό υλικό, αιχμαλωτίζοντας έτσι το εύρος και το δυναμισμό της καλλιτεχνικής πρακτικς του Basquiat, ο οποίος έπαιρνε στοιχεία από ένα εξαιρετικό εύρος πηγών -από ανατομικά σχέδια έως bebop jazz και βουβό κινηματογράφο-, που παρέμεναν ασαφή μέχρι σήμερα.
Παιδί-θαύμα της underground σκηνής της Νέας Υόρκης, ο Basquiat κέρδισε την προσοχή των ΜΜΕ το 1978, όταν μαζί με το συμμαθητή του, Al Diaz, άφηναν τα αινιγματικά τους γκραφίτι στην πόλη, με το κοινό ψευδώνυμο SAMO© (μια συντόμευση για το «same old shit»). Πολύ γρήγορα άρχισε να κάνει σχέδια χρησιμοποιώντας το αίμα του, κολλάζ με κάρτες του μπέιζμπολ, καρτ-ποστάλ και ζωγραφική πάνω σε ύφασμα, θραύσματα αρχιτεκτονικής και αυτοσχέδιους καμβάδες. Μέχρι το 1982, είχε ήδη αποκτήσει διεθνή αναγνώριση και ήταν ο πιο νέος καλλιτέχνης που συμμετείχε ποτέ στην Documenta 7 στο Κάσελ.
Πρωταγωνίστησε στην ταινία New York Beat με την Debbie Harry του συγκροτήματος Blondie, εμφανίστηκε σε εννέα επεισόδια της τηλεοπτικής σειράς του Glenn O'Brien TV Party, και ήταν μέλος του πειραματικού συγκροτήματος Gray. Συνεργάστηκε με άλλους καλλιτέχνες, με πιο γνωστή τη συνεργασία του με τον Andy Warhol, έκανε τοιχογραφίες και εγκαταστάσεις σε πασίγνωστα clubs της Νέας Υόρκης, όπως τα Mudd Club, Area και Palladium, και το 1983 έκανε την παραγωγή του Beat Bop, ενός χιπ-χοπ δίσκου με τους K-Rob και Rammellzee που έχει γίνει πλέον κλασικός στο συγκεκριμένο είδος μουσικής.
Τι ξεχωρίζει
Η μερική ανακατασκευή του πρώτου σώματος δουλειάς που δημιούργησε ο Basquiat για να εκτεθεί στην ομαδική έκθεση του Diego Cortez New York / New Wave στο P.S.1 το Φεβρουάριο του 1981: πρόκειται για δεκαπέντε έργα που συγκεντρώνονται μαζί για πρώτη φορά εδώ και 35 χρόνια και, με την επιμέλεια του Dr. Dieter Buchhart και της Eleanor Nairne, βοηθούν τους επισκέπτες να καταλάβουν πώς ο Basquiat κέρδισε τόσο γρήγορα την εκτίμηση των συναδέλφων καλλιτεχνών, αλλά και των κριτικών.
