Αδυναμία επικοινωνίας: το θέμα της τουρκικής συμμετοχής στη φετινή Μπιενάλε της Βενετίας

Αδυναμία επικοινωνίας: το θέμα της τουρκικής συμμετοχής στη φετινή Μπιενάλε της Βενετίας

Λιγότερο από ένα μήνα πριν από την επίσημη έναρξη της 57ης Μπιενάλε της Βενετίας (13 Μαΐου-26 Νοεμβρίου 2017), με τίτλο “VIVA ARTE VIVA” και σε επιμέλεια Christine Macel, η συμμετοχή της Τουρκίας στη διεθνή διοργάνωση φαίνεται να αποκτά νέο νόημα σχετικά με το διχασμό που φαίνεται να επικρατεί στη γείτονα χώρα –όπως υποδεικνύει η οριακή νίκη του “ΝΑΙ” στο τουρκικό δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής 16 Απριλίου, η οποία ουσιαστικά καταργεί την κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Τουρκία και την οποία κάποιοι ήδη έχουν αρχίσει να αμφισβητούν.

Το CIN, ένα νέο έργο από τον Cevdet Erek, θα εκτεθεί στο περίπτερο της Τουρκίας στο Arsenale, ως μία από τις 85 εθνικές συμμετοχές, και θα είναι ένα έργο συγκεκριμένου χώρου που θα αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια του στησίματος του τουρκικού περιπτέρου και θα διαμορφωθεί μαζί με το χώρο.

“Φανταστείτε ένα σκηνικό όπου σε μια απόσταση υπάρχει ένα περιφραγμένο ερείπιο, με μία φρουρό μέσα, η οποία δεν μπορεί να φύγει κατά τη διάρκεια της μέρας. Η φύλακας, εκεί που περπατάει σιωπηλή, παρατηρεί έναν επισκέπτη, ο οποίος με προσοχή κοιτάζει κλεφτά γύρω του, καθώς και μια συναυλία χιλιάδων γρύλων, χάρη στον επισκέπτη. Οι δυο τους, που προσπαθούν να μιλήσουν ο ένας στον άλλο από απόσταση, φωνάζουν την ίδια στιγμή για λίγο, λόγω του πόνου που τους προκαλεί στα αυτιά ένας ξαφνικός βίαιος ήχος. Τότε, τη νύχτα, σε ένα άλλο μέρος, καθώς η αξιωματικός προσπαθεί να διώξει το βουητό από τα αυτιά της ανοίγοντας το παράθυρο δυο σπιθαμές, και τον ήχο μια σκάλα, ακούγεται ένας συναγερμός. Τότε προσπαθεί να φανταστεί τα πράγματα με την ίδια σειρά, πηγαίνοντας πίσω στην αρχή”, λέει ο Cevdet Erek.

Σε διοργάνωση του Istanbul Foundation for Culture and Arts (IKSV), το περίπτερο της Τουρκίας θα βρίσκεται στο Sale d'Armi, στο Arsenale της μπιενάλε -ένα χώρο που κατοχυρώθηκε από το IKSV για 20 χρόνια, από το 2014 έως το 2034, και στηρίχθηκε χάρη στη γενναιόδωρη προσφορά 21 υποστηρικτών. Η συμμετοχή της Τουρκίας στην Μπιενάλε της Βενετίας χρηματοδοτείται από το 2011 από τη Fiat, καθώς και με τη χορηγία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Δημοκρατίας της Τουρκίας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Τουρκίας και τη χρηματική υποστήριξη του SAHA Association.

Σύμφωνα με το γενικό διευθυντή του IKSV Gorgun Taner, που συντονίζει τη συμμετοχή της Τουρκίας στην Μπιενάλε της Βενετίας από το 2007, σκοπός τους με τις διεθνείς διοργανώσεις που κάνουν είναι να δημιουργήσουν “μια μόνιμη και συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ της Τουρκίας και του παγκόσμιου πολιτιστικού και καλλιτεχνικού σύμπαντος. Από αυτήν την οπτική γωνία, το να καταφέρουμε να έχουμε ένα μόνιμο χώρο στην Μπιενάλε της Βενετίας, με τη συνεισφορά 21 υποστηρικτών το 2014, είχε τεράστια σημασία. Πιστεύουμε ότι η σταθερή συμμετοχή μας στην μπιενάλε μάς παρέχει μια κρίσιμης σημασίας πλατφόρμα για επιτυχία και αντίκτυπο της τουρκικής καλλιτεχνικής και πολιτιστικής παραγωγής στο εξωτερικό.”

To Istanbul Foundation for Culture and Arts (IKSV) είναι ένα μη κερδοσκοπικό πολιτιστικό ίδρυμα, το οποίο ιδρύθηκε το 1973. Γενικά, στόχος του είναι να κάνει την Κωνσταντινούπολη μια από τις πιο σημαντικές πολιτιστικές και καλλιτεχνικές πρωτεύουσες στον κόσμο, να δημιουργήσει συνεχή διάδραση μεταξύ εθνικών και διεθνών αξιών, καθώς και παραδοσιακών και σύγχρονων αξιών μέσω του πολιτισμού και των τεχνών και να συμβάλει ενεργά στην ανάπτυξη πολιτιστικών πολιτικών. Με αυτούς τους στόχους, το IKSV οργανώνει στην Κωνσταντινούπολη φεστιβάλ μουσικής, κινηματογράφου, θεάτρου και τζαζ, καθώς και την Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, την φθινοπωρινή εβδομάδα κινηματογράφου Filmekimi και άλλες διοργανώσεις. Εκτός από τη συμμετοχή της Τουρκίας στην Μπιενάλε της Βενετίας και συγχρονίζει ένα πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στο Cite International des Arts στη Γαλλία. To IKSV πραγματοποιεί επίσης μελέτες, με σκοπό να βοηθήσει την ανάπτυξη της πολιτιστικής πολιτικής.

Η Τουρκία συμμετείχε για πρώτη φορά στην Μπιενάλε της Βενετίας το 1991, με προσωπική προσπάθεια της Beral Madra και τη συμβολή του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας. Η μέχρι πρότεινος διευθύντρια και συνεπιμελήτρια της Μπιενάλε του Τσανάκκαλε, Beral Madra, ήταν η επιμελήτρια και επίτροπος των εκθέσεων από το 1991 έως το 2001. Από το 2007, το Περίπτερο της Τουρκίας οργανώνεται από το Ιstanbul Foundation for Culture and Arts (IKSV) και ο καλλιτέχνης και ο επιμελητής του περιπτέρου προτείνονται από μια Συμβουλευτική Επιτροπή, η οποία αλλάζει κάθε δύο χρόνια.

Η συμβουλευτική επιτροπή για το περίπτερου της Τουρκίας στην 57η Μπιενάλε της Βενετίας αποτελείται από τον καλλιτέχνη Ali Kazma, την επιμελήτρια του Arter Basak Doga Temur, το γενικό διευθυντή του Suna and Inan K?rac Foundation Culture and Art Enterprises Ozalp Birol, τον επιμελητή και σύμβουλο τέχνης του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Κωνσταντινούπολης Paolo Colombo και την καθηγήτρια του τμήματος Δυτικής και Σύγχρονης Τέχνης του Πανεπιστημίου Καλών Τεχνών Mimar Sinan, Δρ. Zeynep Inankur.

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη

Ο Cevdet Erek γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1974. Κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών Mimar Sinan, ο Erek δούλεψε σε διάφορα αρχιτεκτονικά γραφεία, καθώς και στο μουσικό συγκρότημα Nekropsi. Αφού τελείωσετο μεταπτυχιακό του στην Ηχοληψία στο TU MIAM Center for Advanced Studies in Music, έγινε φιλοξενούμενος καλλιτέχνης στην Rijksakademie στο Άμστερνταμ μεταξύ 2005-2006. Οι εγκαταστάσεις και οι περφόρμανς του Erek έχουν παρουσιαστεί στην dOCUMENTA (13) (2012), στην Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης (2003, 2013 και 2015), στην Μπιενάλε του Σίδνεϋ (2016), στην Μπιενάλε του Σαρτζάχ (2013), στο Stedelijk Museum (2014), στο MAXXI (2014 και 2015), στο Istanbul Modern (2014, 2015 και 2016), στο Arter (2011), στο SALT (2012 και 2015) και αλλού. Σημαντικές ατομικές εκθέσεις της δουλειάς του είχαν διοργανωθεί από το Spike Island στο , με τίτλο “Alt Ust” (2014) και στην Kunsthalle Basel (2012), με τίτλο “Week”. Έχει εκδώσει τα βιβλία “SSS – Shore Scene Soundtrack” (2008, BAS), “Room of Rhythms 1” (2012, Walther Konig) και “Less Empty Maybe” (2015, Revolver/Artist). Το “SSS – Shore Scene Soundtrack” απέσπασε το βραβείο Nam June June Paik Media Art Prize, το οποίο απένειμε το Kunststiftung NRW (2012). Ανάμεσα στα πιο πρόσφατα έργα του πάνω στη μουσική και τον ήχο είναι η διεύθυνση ήχου και μουσικής για τη μεγάλου μήκους ταινία του Kaan Mujdeci, με τίτλο “Sivas” (71ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής, 2015). Από το 2011, ο Cevdet Erek διδάσκει στο ITU και ζει στην Κωνσταντινούπολη.