Πολιτιστική ατζέντα εβδομάδας: Συνέδριο για τη Nelly's, φεστιβάλ πιάνου, αφιέρωμα στον Όρσον Γουέλς

Πολιτιστική ατζέντα εβδομάδας: Συνέδριο για τη Nelly's, φεστιβάλ πιάνου, αφιέρωμα στον Όρσον Γουέλς

Εβδομάδα με προτάσεις σε κάθε κατηγορία που υπάγεται στον πολιτισμό, αυτή που ακολουθεί, αναφορικά με την πρωτεύουσα. Μεταξύ άλλων, συνέδριο για τη Nelly's και σειρά διαλέξεων για την σύγχρονη τέχνη στην Μπιενάλε της Βενετίας, μία performance για το ένδυμα,  βραδιές κλασικής και ροκ μουσικής και φεστιβάλ πιάνου, εγκαίνια έκθεσης του Νίκου Αγγελίδη και αφιέρωμα στον Αμερικανικό ηθοποιό και σκηνοθέτη Όρσον Γουέλς.

Διαλέξεις - Συνέδρια

Κύκλο διαλέξεων για τη σύγχρονη τέχνη και συνέδριο για το έργο της φωτογράφου Nelly’s ξεχωρίσαμε για την εβδομάδα που ακολουθεί. 

Τη Δευτέρα 8 Μαΐου (18.30-20.30) θα πραγματοποιηθεί η πρώτη διάλεξη του κύκλου διαλέξεων «Η Σύγχρονη Τέχνη στη Biennale της Βενετίας (2007-2022)» που διοργανώνει (8-29/5) το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4) στο πλαίσιο του Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης και της σειράς συναντήσεων Art Talks, και αποτελεί μια μεγάλη εικονική περιήγηση στα πιο ενδιαφέροντα και σημαντικά έργα σύγχρονης τέχνης που παρουσιάστηκαν στην Μπιενάλε της Βενετίας τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια (2007-2022).

Οι διαλέξεις γίνονται με προβολή πλούσιου εικονογραφικού υλικού, σε συνδυασμό με κοινωνικοϊστορική, φορμαλιστική και σημειολογική μεθοδολογία προσέγγισης.

Στην πρώτη διάλεξη θα παρουσιαστεί μία επιλογή από έργα της Μπιενάλε του 2007, που είχε τίτλο «Think with the senses – Feel with the mind» (Σκέψου με τις αισθήσεις – Νιώσε με το μυαλό). Σύμφωνα με τους διοργανωτές, «το λογοπαίγνιο μεταξύ των φράσεων στοχεύει στην άρση της διαφοροποίησης μεταξύ των δύο πόλων της ανθρώπινης συνείδησης που έχει διατυπωθεί και επικρατήσει από τα αρχαία χρόνια: ο νους έναντι των αισθήσεων, η λογική έναντι του υπερλογικού, η σκέψη έναντι του συναισθήματος».

Στην περίπτωση δε, των έργων τέχνης, «τα εννοιολογικά έργα που προσλαμβάνουμε (και απολαμβάνουμε) μέσω διεργασιών του νου και τα έργα που στοχεύουν σε ένα είδος αισθητικής εμπειρίας και των οποίων το νόημα υπάρχει και προσλαμβάνεται μέσω των φορμαλιστικών ιδιοτήτων και των συναισθημάτων που αυτά προκαλούν».

Πηγή φωτ.: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Οι τέσσερις διαλέξεις δίνονται από τον ιστορικό τέχνης Παντελή Τσάβαλο, μπορείτε να τις παρακολουθήσετε διά ζώσης (κόστος τεσσάρων συναντήσεων: 35 ευρώ, Cycladic Friends: 25 ευρώ) ή ηλεκτρονικά (κόστος τεσσάρων συναντήσεων 20 ευρώ) από εδώ όπου μπορείτε επίσης αν προμηθευτείτε το ηλεκτρονικό σας εισιτήριο. Πληροφορίες: 210 7228321

Στο κτίριο του Μουσείο Μπενάκη επί της Πειραιώς 138, όπου φιλοξενείται (έως 23/7) η αναδρομική έκθεση φωτογραφίας της Έλλης Σουγιουλτζόγλου - Σεραϊδάρης (Nelly’s), πραγματοποιείται (13-14/5, 10.00-19.30) συνέδριο αφιερωμένο στο έργο της. Επιμέρους θέματα από το πολυσχιδές έργο της εξετάζουν και το αξιολογούν εκ νέου επιστήμονες από τον χώρο της φωτογραφίας, της ιστορίας της τέχνης και της ιστορίας. Αναλυτικό πρόγραμμα εδώ

Σχετικά για την έκθεση στο σημείωμά μας Nelly’s: Η φωτογράφος που απαθανάτισε το κάλλος.

Θεατρικές παραστάσεις

Μία performance για το ένδυμα, ένα κλασικό έργο σε ραδιοφωνική παρουσίαση και ένα ρεαλιστικό και συνάμα δραματικό μας κέντρισαν την προσοχή.

Η performance τιτλοφορείται «Τα Ρούχα» όπου, με αφετηρία μια ομάδα προϊστορικών εξαρτημάτων από αργαλειούς, αναφέρεται στο ένδυμα και τη διαχρονική του παρουσία από το 3.000 π.Χ. έως σήμερα. Πρόκειται να παρουσιαστεί σε τρία κτίρια του Μουσείου Μπενάκη ώστε να δημιουργηθεί ένας κάθε φορά διαφορετικός διάλογος σε συνάρτηση με τον χώρο: επί της Πειραιώς 138 (6&7/5, 20.30), στο κεντρικό κτίριο επί της Κουμπάρη 1 (8/5, 18.30 & 20.30) και στη Νηματουργία Μέντης - Αντωνόπουλος (ΝΗ. Μ.Α., Πολυφήμου 6, Πετράλωνα, 9/5, 18.30 & 20.30).

Σκηνοθετεί-ερμηνεύει ο Ευθύμης Θέου, συμμετέχουν οι Βιργινία Ματσέλη (εθνολόγος-κοινωνική ανθρωπολόγος, υπεύθυνη της Νηματουργίας Μέντης-Αντωνόπουλος), Ξένια Πολίτου (επιμελήτρια Τμήματος Νεοελληνικού Πολιτισμού Αιγέας ΑΜΚΕ) και Ίρις Τζαχίλη (αρχαιολόγος, ομότιμη καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης). Μουσική: Kamien Case, κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος, κίνηση: Νικολέτα Ξεναρίου, φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας.

Πηγή φωτ.: Μουσείο Μπενάκη / benaki.org

Σε διασκευή Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη και ραδιοφωνική σκηνοθεσία της πρώτης παρουσιάζεται (8/5, 21.00) στο Δεύτερο Πρόγραμμα 103.7 το κλασικό μυθιστόρημα της Τζαίην Ώστεν «Περηφάνια και Προκατάληψη». Σε αυτή, η Βρετανίδα συγγραφέας ακολουθεί τις αδερφές Ελίζαμπεθ και Τζαίην στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν την ευτυχία και τον έρωτα στο στους κοσμικούς κύκλους της επαρχιακής Αγγλίας. 

Πρωταγωνιστούν οι Ευγενία Δημητροπούλου, Δημήτρης Μοθωναίος, Αγησίλαος Μικελάτος, Ελεάνα Καυκαλά και Κώστας Φαλελάκης, δραματολόγος η Μαριλένα Παναγιωτοπούλου.

Από το έργο «Περηφάνια και Προκατάληψη». Φωτ.: Σταύρος Χαμπάκης

Μία από τις σκληρές μορφές έμφυλης βίας, το sex trafficking, πραγματεύεται το έργο «Και εφύτευσεν ο Θεὸς παράδεισον» (κείμενο-σκηνοθεσία-μουσική: Βαλέρια Δημητριάδου) που παρουσιάζει (8-24/5) η θεατρική ομάδα C. for Circus, στο Σύγχρονο Θέατρο (Ευμολπιδών 45, 210 346 4380). Θέτει ζητήματα για την μορφή εξουσίας στις ζωές των άλλων με μόνο κίνητρο το κέρδος, εστιάζει στη σωματική και ψυχολογική βία, στα κυκλώματα και το οργανωμένο έγκλημα, σε μία πραγματικότητα που υπάρχει δίπλα μας και τρομάζει την κοινωνία.

Η δράση ενισχύεται επί σκηνής με τη μουσική που παίζουν ζωντανά, οι ηθοποιοί Αθηνά Αλεξοπούλου, Βαγγέλης Αμπατζής, Παναγιώτης Γαβρέλας, Κωνσταντίνος Κάππας, Μαρία Κατσανδρή, Χρύσα Κοτταράκου, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Μαρία Προϊστάκη, Αθηνά Σακαλή, Θανάσης Χαλκιάς και Σπύρος Χατζηαγγελάκης.

Τα σκηνικά-κοστούμια είναι της Δήμητρας Λιάκουρα, την κινησιολογία επιμελήθηκε η Ειρήνη Μακρή, τους φωτισμούς σχεδίασε η Μελίνα Μάσχα.

Συναυλίες - Μουσική

Όπερα σε συναυλιακή μορφή, κλασική και ροκ μουσική, φεστιβάλ πιάνου, και συναυλία από το γυναικείο φωνητικό σύνολο CHÓRES περιλαμβάνει η συγκεκριμένη ενότητα.

Η όπερα που θα παρουσιαστεί σε συναυλιακή μορφή είναι η «Λιονέλλα» του Κερκυραίου μουσουργού Σπύρου Σαμαρά (1861-1917) και αναφέρεται στο πάθος του Ούγγρου ευγενή και αξιωματικού του στρατού, Αντόρ, για τον τζόγο –πάθος που υπερισχύει του έρωτά του για τη Λιονέλλα, μια νεαρή, όμορφη τσιγγάνα, που λόγω της μεγάλης της αγάπης για τον Αντόρ απαρνήθηκε την οικογένειά της και τη φυλή της.

Παρουσιάζεται (6/5, 20.00) στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» (Ακαδημίας 59, 210 3642540), από τη Συμφωνική Ορχήστρα και τη Χορωδία Δήμου Αθηναίων, υπό τη μουσική διεύθυνση/ νέα ενορχήστρωση Βύρωνα Φιδετζή. Την Λιονέλλα ερμηνεύει η Άννα Στυλιανάκη, τον Αντόρ ο Δημήτρης Πακσόγλου, συμμετέχουν οι Χρήστος Κεχρής, Χάρης Ανδριανός και Χριστόφορος Σταμπόγλης.

Βραδιές ροκ εν ρολ μουσικής στις 6 και 13 Μαΐου (22.00) στη μουσική σκηνή Caja de Musica (Σινώπης 27 & Μιχαλακοπούλου, 6944610061) από τους θρύλους της ροκ Γιάννη Γιοκαρίνη, Νίκο Ζιώγαλα, Γιάννη Μηλιώκα και Λάκη Παπαδόπουλο.

Για τις «Γυναίκες στο σκοτάδι», για στηρίξει τη λειτουργία του Ανοικτού Κέντρου Διαμονής - «A Step Forward» των Γιατρών του Κόσμου, τραγουδά (8&8/5, 21.00) στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος Αττικής, 210 3418550) το γυναικείο φωνητικό σύνολο CHÓRES (καλλ. διεύθυνση: Μαρίνα Σάττι, μουσική διδασκαλία-διεύθυνση: Ειρήνη Πατσέα). 

Μέσω της θεραπευτικής και μεταμορφωτικής εμπειρίας της μουσικής και της γυναικείας αλληλοϋποστήριξης, οι καλλιτέχνιδες που απαρτίζουν το ξεχωριστό γυναικείο φωνητικό σύνολο προσφέρουν ένα μήνυμα αλληλεγγύης στις γυναίκες που αγωνίζονται, ενθαρρύνοντάς τες να ανακαλύψουν το φως μέσα στις ψυχές και τις κοινότητές τους σε μια κοινή εμπειρία κάθαρσης και ενδοσκόπησης. 

Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (210 7282333) δεν θα μπορούσε να λείπει από τις προτάσεις μας. Αυτή την εβδομάδα, μπορείτε να παρακολουθήσετε (10/5, 20.30) τη συναυλία με έργα των ρομαντικών συνθετών Σούμπερτ και Μπραμς που θα δώσουν οι Αλέξανδρος Γαβριηλίδης-Πέτριν (βιολί), Τίμος Γαβριηλίδης-Πέτριν (βιολοντσέλο) και Κωνσταντίνος Δεστούνης (πιάνο). 

Όσο για τους λάτρεις του πιάνου, δεν έχουν παρά να κοιτάξουν το πρόγραμμα του φεστιβάλ Piano City Athens (12-14/5) το οποίο μετατρέπει την Αθήνα σε μια μεγάλη συναυλιακή αίθουσα αφιερωμένη στο πιάνο, με πολλά διαφορετικά κοντσέρτα σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους.

Στο πλαίσιο του φεστιβάλ, το Ίδρυμα Γουλανδρή (Ερατοσθένους 13, Παγκράτι) δίνει την ευκαιρία σε επτά νέους μουσικούς να αναδείξουν το ταλέντο τους και να αποκαλύψουν τη μαγεία της συναισθησίας «ντύνοντας» τη μουσική με χρώματα.

Ειδικότερα, στις συναυλίες που θα δοθούν (14/5, 10.00 - 18.00) στο Ίδρυμα Γουλανδρή, θα γίνει ένας συγκερασμός της ζωγραφικής με τη μουσική. Με οδηγό μελέτες που έχουν αντιστοιχίσει –με βάση τις συχνότητες– χρώματα με συγκεκριμένες τονικότητες, κάθε καλλιτέχνης θα εκτελέσει έργα διαφορετικών συνθετών από την εποχή του Μπαρόκ μέχρι και τον 20ο αιώνα. 

Ανάλογα με την κλίμακα στην οποία έχουν γραφτεί, όλα τα έργα αντιστοιχούν σε συγκεκριμένα χρώματα και συνδέονται με έργα της Συλλογής του Ιδρύματος. Οι νέοι σολίστ θα δημιουργήσουν μια χρωματική παλέτα, καθώς κατά τη διάρκεια των συναυλιών ο φωτισμός θα προσαρμόζεται στην τονικότητα του κάθε έργου.

Φωτ.: Μαρίζα Καψαμπέλη. Πηγη φωτ.: Ίδρυμα Γουλανδρή

Είσοδος ελεύθερη, με απαραίτητη την ηλεκτρονική προκράτηση εδώ. Κάθε συναυλία διαρκεί περίπου 45’. 

Εκθέσεις

Εκθέσεις των Καλλιρόης Μαρούδα και Νίκου Αγγελίδη αναφέρουμε στην προκειμένη ενότητα.

Πορτραίτα γυναικών παρουσιάζονται (έως 13/5) στην έκθεση «Η γλώσσα της ζωγραφικής» της Καλλιρόης Μαρούδα, στην γκαλερί Contemporary Athens (Λεβέντη 1, Κολωνάκι). Εκείνο δε, που ενδιαφέρει τη ζωγράφο, είναι «τα συναισθήματα και οι ιδέες παρά η πιστή αναπαράσταση», με την έκθεση να αποτελεί «ένα μέσο για να εκφραστεί το άρρητο, να αποκαλυφθεί ένας άλλος κόσμος», όπως σημειώνει – μεταξύ άλλων – στο σημείωμά του Η ζωγραφική σιωπή στην Καλλιρόη Μαρούδα ο ιστορικός τέχνης Γιώργος Μυλωνάς. 

Έργο της Καλλιρόης Μαρούδα

Ονειρικές εικόνες, λεπτομέρεια, έλλειψη γραμμικής ή ατμοσφαιρικής προοπτικής χαρακτηρίζουν και τη νέα σοδειά ζωγραφικών έργων του Νίκου Αγγελίδη, σε έκθεση στην γκαλερί «Σκουφά» (Σκουφά 4). Πρόκειται για 27 νέα έργα (ελαιογραφίες, έργα σε χαρτί και κατασκευές), τα οποία ο καλλιτέχνης δημιούργησε κυρίως από το 2018 μέχρι σήμερα. 

Το στοιχείο το οποίο ξεχωρίζει στα νέα του έργα –ομοίως και στις κατασκευές του που αποτελούν τρισδιάστατα παιχνίδια των ζωγραφικών φαντασιώσεών του– είναι το προσωπικό χιούμορ, που εκφράζεται με τον γρίφο και το αίνιγμα, όπως στο έργο του «Το παιδικό του δωμάτιο» (2022). 

Νίκος Αγγελίδης, «Το παιδικό του δωμάτιο» (2022)

Η έκθεση εγκαινιάζεται την Πέμπτη 11 Μαΐου (19.30-21.30), θα διαρκέσει έως τις 3 Ιουνίου.

Κινηματογράφος

Στον Αμερικανό σκηνοθέτη Όρσον Γουέλς (1915-1985) είναι αφιερωμένο το τελευταίο μέρος της σειράς «Κορυφαίοι σκηνοθέτες-σπουδαίες αμερικανικές ταινίες» που διοργανώνει η Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22).

Θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 11 Μαΐου (19.00), και περιλαμβάνει προβολή σκηνών από ταινίες του Γουέλς, επί των οποίων θα μιλήσουν και θα συζητήσουν με το κοινό ο Λουκάς Κατσίκας, καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» και κριτικός κινηματογράφου και ο Γιάννης Ζουμπουλάκης, κριτικός κινηματογράφου. Συντονίζει ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Μάκης Προβατάς. 

Παρότι ο Γουέλς κατέκτησε σύντομα τον χώρο του θεάτρου, του ραδιοφώνου και του, υπογράφοντας, στις αρχές της δεκαετίας του 1940, την σκηνοθεσία της θρυλικής ταινίας του «Ο πολίτης Κέιν» (Citizen Kane, 1941), ήρθε συχνά σε μετωπική σύγκρουση με το «σύστημα» των αμερικανικών στούντιο και έζησε μια θυελλώδη ζωή, ως επαγγελματίας αλλά και ως ιδιώτης. 

Είσοδος ελεύθερη.

Κεντρική φωτογραφία: Ο Όρσον Γουέλς στην ταινία του «Ο πολίτης Κέιν». Πηγή φωτ.: Ελληνοαμερικανική Ένωση