Προτού πάρουν το δρόμο τους για το Παρίσι και το ανοιξιάτικο Greek Sale του οίκου Bonhams, 146 έργα από το χέρι καταξιωμένων δημιουργών πρόκειται να εκτεθούν στον χώρο της Image Gallery (Αμαλίας 36). Γύζης, Βολανάκης, Παρθένης, Εγγονόπουλος, Τσαρούχης είναι μερικά από τα ονόματα που θα παρελάσουν στο αθηναϊκό κέντρο από σήμερα Τρίτη έως και την Παρασκευή 12/5.
Σημαντική στιγμή της δημοπρασίας αναμένεται να αποτελέσει «Το Καφενείο του Μαυροκέφαλου» (κεντρική φωτ.) με εκτιμώμενη τιμή 200.000-300.000 ευρώ. Ο Γιάννης Τσαρούχης ζωγράφισε το καφενείο της οδού Πανεπιστημίου 64 και Σανταρόζα την περίοδο της ωριμότητάς του, το 1971. Ο ζωγράφος καταπιάνεται σε πρώτο πλάνο με το προσφιλές στην τέχνη του θέμα, τους φαντάρους και ναύτες ανάμεσα σε πλήθος, οι οποίοι ήταν τακτικοί θαμώνες του καφενείου που δεν υπάρχει πια και, σε δεύτερο πλάνο, απεικονίζει με γεωμετρική ακρίβεια τη νεοκλασική του πρόσοψη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το συγκεκριμένο μέρος τον είχε απασχολήσει. Το είχε ζωγραφίσει πάλι το 1955, οπότε ο ίδιος είχε γράψει σχετικά: «Αποφάσισα να εγκαταλείψω τη λυρική και μυστικιστική ερμηνεία του κόσμου και να υποχρεώσω τον εαυτό μου να δει την αντικειμενική πραγματικότητα».
Παρόλο που έχει μικρότερη εκτιμώμενη τιμή από τους ανθρώπους του οίκου, ας μας επιτραπεί τούτη η πρόβλεψη: «οι Τρεις Φιλόσοφοι» του Νίκου Εγγονόπουλου θα ξεπεράσουν την εκτιμώμενη αγοραστική αξία (150.000-200.000 Ευρώ) και θα συγκεντρώσουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των συλλεκτών. Το έργο ζωγραφίστηκε το 1937 και έχει πλούσια ιστορία, καθώς συμμετείχε στην 27η Μπιενάλε της Βενετίας το 1954 και την επόμενη χρονιά στη Μπιενάλε του Σάο Πάολο.
Νίκος Εγγονόπουλος, «Τρεις Φιλόσοφοι»
Εκφραστής της υπερρεαλιστικής έκφρασης –στη ζωγραφική και στην ποίηση– τα χρόνια του μεσοπολέμου στη χώρα μας, ο Εγγονόπουλος επιχειρεί και μέσα από αυτήν τη σύνθεση, το συνταίριασμα των αρχών του σουρεαλισμού με στοιχεία από την ελληνική παράδοση (ανάλογου ύφους και η σύνθεσή του «οι τρεις μοίρες»).
Τα περισσότερα δημοσιεύματα για την πώληση στρέφουν το βλέμμα στην «τιμωρία του Ορνιθοκλέφτη στη Σμύρνη» από το χέρι του Νικόλαου Γύζη, καθώς είναι το ακριβότερο έργο με τιμή 300.000-500.000 ευρώ.
Υπάρχει όμως και μια άλλη σύνθεση του δασκάλου, που δεν κοστολογείται το ίδιο ακριβά (60.000 – 80.000 ευρώ), αλλά ξεπερνά σε τρυφερότητα τις ηθογραφικές του σκηνές και μιλάει εξίσου στο σήμερα. Πρόκειται για τη «μητέρα στην κούνια», μια σύνθεση όπου ο ζωγράφος δεν ενδιαφέρεται να δείξει τη μαστοριά του, αλλά να θηρεύσει το βλέμμα της νέας μητέρας. Το έργο είχε παρουσιαστεί στην Αθήνα το μακρινό 1928 στο Μέγαρο Σλήμαν (σημερινό Νομισματικό Μουσείο), σε έκθεση με έργα του Γύζη.
Νικόλαος Γύζης, «Μητέρα στην κούνια»
Δεν λείπουν και τα έργα που «κρύβουν» άλλα έργα μέσα στη σύνθεση. Είναι χαρακτηριστική η «Χρυσή Αθήνα» του Σπύρου Βασιλείου, όπου στον τίτλο του έργου φροντίζει να τραβήξει την προσοχή του θεατή στην αφίσα «Ποτέ την Κυριακή». Η ολόσωμη φιγούρα της Μελίνας διαγράφεται καθαρά επάνω στο κίτρινο φόντο της αφίσας που δεν προέκυψε από τη φαντασία του μπάρμπα-Σπύρου, αλλά εντάχθηκε οργανικά στη σύνθεσή του.
Ήδη, από το 1960 το φιλμ του Ζιλ Ντασέν είχε καθιερώσει τη Μερκούρη στο διεθνές κινηματογραφικό στερέωμα και είχε χαρίσει στο Μάνο Χατζιδάκι Όσκαρ τραγουδιού για «Τα Παιδιά του Πειραιά». Το έργο εκτιμάται από 10.000 – 15.000 ευρώ, τιμή που πιστεύουμε πως με άνεση θα ξεπεράσει.
Σπύρος Βασιλείου, «Η Χρυσή Αθήνα (Ποτέ την Κυριακή)»
Δύσκολα περιμένεις να δεις μια «θαλασσογραφία» από τον Απόστολο Γεωργίου. Εδώ, όμως, ο ζωγράφος χωρίς να τιτλοφορεί τη σύνθεση, κάνει ένα σχόλιο για το σύστημα τέχνης και τις επιλογές που προωθεί. Μνημειακό σε διάσταση (170,5 x 170 εκ.) και ζωγραφισμένο το 2010, το έργο του Γεωργίου βγαίνει με αρχική τιμή 18.000 ευρώ.
Χωρίς τίτλο έργο του Απόστολου Γεωργίου
Ανάμεσα στα έργα που αναμένουμε απανωτά «χτυπήματα», είναι το «μαγνητικό τραπέζι» του Τάκη. Πρόσφατα σημειώναμε ότι ο δημιουργός μαγνητίζει το αγοραστικό ενδιαφέρον, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά κι από το εξωτερικό, στις αγορές της Αμερικής και της Ασίας. Το συγκεκριμένο έργο χρονολογείται το 1969, γεγονός που θα εκτινάξει την αγορά του πολύ πάνω από την ανώτατη εκτιμώμενη τιμή των 60.000 ευρώ που έδωσε ο Bonhams.
Τάκης, «Μαγνητικό τραπέζι»
Τα μέλη της Art Expertise που συγκέντρωσαν τα έργα, επισημαίνουν σωστά στο δελτίο και την εκπροσώπηση γυναικών από διαφορετικές γενιές. Αυτονόητα, θα έπρεπε ο/η καλλιτέχνης στην πώληση να αναφέρεται για την πορεία και όχι για το φύλο του.
Ωστόσο, η εμπορική αξία στα έργα πολλών γυναικών δεν απηχεί το καλλιτεχνικό τους βάρος και πολλές σπουδαίες καλλιτέχνιδες βρέθηκαν στο περιθώριο της εγχώριας αγοράς. Έτσι, βλέπουμε έργα από τις Θάλεια Φλωρά Καραβία (1871-1960), Σελέστ Πολυχρονιάδου (1904-1985), Γκαμπριέλα Σίμωση (1926-199), Όπυ Ζούνη (1941-2008), Νίκη Καναγκίνη (1933-2008), Ελεωνόρα Αρχελάου (1937-2022), Ελένη Ντόρη (1956), και Υβόννη Συρμοπούλου (1936-2022).
Δείτε με δωρεάν είσοδο τα έργα της δημοπρασίας στην Image Gallery (Αμαλίας 36) τις εξής ημέρες και ώρες: Τρίτη 9 Μαΐου 11:00-15:00 και Τετάρτη 10 Μαΐου 11:00-20:00, Πέμπτη 11 Μαΐου 11:00-20:00, Παρασκευή 12 Μαΐου 11:00-20:00.
Μετά την παρουσίαση στην Αθήνα ακολουθεί η έκθεση στο Παρίσι από τις 20 έως και τις 24 Μαΐου στον οίκο Bonhams στην Avenue Hoche 6, 75008. Όλα τα έργα παρουσιάζονται ψηφιακά εδώ.
Κεντρική φωτογραφία: Γιάννης Τσαρούχης, «Το Καφενείο του Μαυροκέφαλου»
