Ποδαρικό στις κινηματογραφικές αίθουσες κάνει η ταινία του Τζαφάρ Παναχί, «Αρκούδες δεν υπάρχουν» παρουσιάζοντας μας - για μια ακόμη φορά - την καθημερινότητα στο Ιράν.
Από σήμερα προβάλλονται επίσης το κλειστοφοβικό «Inside» για έναν λάτρη έργων τέχνης που φυλακίζεται στο σπίτι που κάνει διάρρηξη, η γαλλική κωμωδία «Η Εξαφάνιση του Προέδρου», η μεταφορά της σοφόκλειας τραγωδίας στο σήμερα και το «πάντρεμά» της με το μεταναστευτικό ζήτημα.
Καθώς και μία ταινία που πραγματεύεται τη σχέση πατέρα και κόρης, υπογραμμίζοντάς μας πώς κάθε είδους σχέσεις απαιτούν εργασία και προσπάθεια από όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα.
Ένας ενδιαφέρον καμβάς ταινιών, ποικίλης θεματολογίας. Στο μεταξύ, στις κινηματογραφικές αίθουσες συνεχίζουν να προβάλλονται οι νέες ταινίες της προηγούμενης εβδομάδας, όπως τις είχαμε αναφέρει εδώ.
«Inside»
Παγκόσμια πρεμιέρα στο «Πανόραμα» του 73ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου και η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Βασίλη Κατσούπη. Πρόκειται για το «Inside» που – όπως μας προϊδεάζει ο τίτλος του – αναφέρεται σε έναν εγκλεισμό που με τη σειρά του οδηγεί τον έγκλειστο σε αδιέξοδο και εσωτερικό διάλογο.
Ο παράγοντας ενεργοποίησης του συναγερμού ασφαλείας δεν λαμβάνεται υπ όψιν, ο ληστής έργων τέχνης φυλακίζεται στο μοντέρνο ρετιρέ στο οποίο με προσοχή έχει εισβάλει. Συντροφιά του, έργα τέχνης, αρκετά του Έγκον Σίλε, για την κλοπή των οποίων και εισέβαλε στο διαμέρισμα.
Η καθημερινότητα κυλά με τους δικούς της ρυθμούς στο Μανχάταν, εκείνος (Γουίλεμ Νταφόε) περιπλανιέται εντός του ρετιρέ, αδυνατώντας να ζητήσει βοήθεια. Ενδεικτικό του εγκλεισμού του ένα πλάνο όπου βρίσκεται στην άκρη της μπαλκονόπορτας και παρακολουθεί από το εσωτερικό της ένα πουλί που περπατά στην εξωτερική πλευρά.
«Η τέχνη είναι για πάντα» αλλά η ζωή; Η παροχή νερού κόβεται, τα τηλέφωνα δεν λειτουργούν, το ψυγείο έχει ελάχιστες προμήθειες, ο θερμοστάτης μπλοκάρει. Πόσο θα αντέξει;
«Αρκούδες δεν υπάρχουν»
Κινηματογράφο που σχολιάζει τα τεκταινόμενα στη χώρα του εξακολουθεί να κάνει ο Ιρανός Τζαφάρ Παναχί στην ταινία του «Αρκούδες δεν υπάρχουν». Η καθημερινότητα του Παναχί και οι οδηγίες που δίνει στο κινηματογραφικό του συνεργείο καταγράφονται στις «Αρκούδες δεν υπάρχουν», ομοίως με τις πρακτικές της κοινωνίας που ζει.
Άνδρες της κοινωνίας του ζητούν να τους παραχωρήσει φωτογραφία που έχει απαθανατίσει την αγκαλιά δύο «παράνομων» εραστών, καθότι στη συγκεκριμένη γυναίκα «ορίστηκε τη στιγμή που της έκοψαν τον ομφάλιο λώρο ποιον άνδρα θα παντρευτεί».
Η κατάληξη θα είναι παρόμοια με εκείνη ενός ζευγαριού Ιρανών που ζει παράνομα στην Τουρκία –η υπόθεση της ταινίας που σκηνοθετεί ο Παναχί μέσα στις «Αρκούδες δεν υπάρχουν». Πρόκειται για δύο παράλληλες ιστορίες, με το ερώτημα για το εάν, τελικά, υπάρχουν αρκούδες, να απαντάται από το κοινό.
Παρακολουθώντας την ταινία σε πανελλήνια πρεμιέρα στο 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Νοέμβριος 2022) παραλληλίσαμε τις «αρκούδες» - ιστορίες φόβου, με τις προκαταλήψεις· με τη σειρά τους, αποτελούν δημιουργήματα συγκεκριμένου σκεπτικού ανθρώπων, ώστε να φοβίζουν άλλους ανθρώπους, να δεσμεύουν τη ζωή τους ενίοτε και να καθορίζουν πότε θα της κόψουν το νήμα.
«Η Εξαφάνιση του Προέδρου»
Ποιες οι πρώτες αποφάσεις ενός αθεράπευτου ρομαντικού και ιδεαλιστή, αγνώστου στο κοινό, σαν λάμβανε την προεδρία της χώρας του; Κατάργηση της θανατικής ποινής, δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες είναι ορισμένες από εκείνες του Πολ Ντεσανέλ, που ενάντια σε κάθε πιθανότητα εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στη Γαλλία. «Δεν θα μ’ ενδιέφερε να ήμουν πρόεδρος, αν δεν άλλαζα τη ζωή των ανθρώπων», είναι μία από τις φράσεις του.
Η κωμωδία του Ζαν-Μαρκ Περφίτ δεν στέκεται μόνο στις αποφάσεις του, αλλά και στη στάση των πολιτικών του αντιπάλων. «Οι ιδέες του είναι παράλογες», σχολιάζουν. Ώσπου, ένα βράδυ, ο Ντεσανέλ πέφτει από το τρένο και εξαφανίζεται.
«Αντιγόνη»
Μεταφορά της τραγωδίας «Αντιγόνη» του Σοφοκλή στη σύγχρονη πραγματικότητα, η ταινία «Αντιγόνη» της Σοφί Ντεράπ ενσωματώνει τα τροχοπέδη των μεταναστών. Κεντρικό πρόσωπο η Αντιγόνη, άριστη μαθήτρια και πρότυπο πολίτη.
Όπως η ηρωίδα της σοφόκλειας τραγωδίας, παραβαίνει το νόμο βοηθώντας τον αδερφό της να δραπετεύσει από τη φυλακή. «Παρανόμησα επειδή η καρδιά μου λέει να βοηθήσω τον αδερφό μου» την ακούμε να λέει, αρθρώνοντας το ανάστημά της απέναντι στην αστυνομία, τη δικαιοσύνη, το σωφρονιστικό σύστημα.
Στη σύγχρονη τραγωδία, η Αντιγόνη δεν παλεύει μόνη της· συνομήλικοί της την υποστηρίζουν, κινητοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μένει να δούμε εάν θα έχει κατάληξη παρόμοια με εκείνη του Σοφοκλή.
«Έχω Ηλεκτρισμένα Όνειρα»
Βραβευμένο με τον Χρυσό Αλέξανδρο «Θόδωρος Αγγελόπουλος» στο 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το ισπανόφωνο δράμα «Έχω Ηλεκτρισμένα Όνειρα» της Βαλεντίνα Μαρτέλ μελετά τη σχέση πατέρα-κόρης, όπως και την απότομη, βίαιη ωρίμανση της 16χρονης κόρης που ανάμεσα στους διαζευγμένους γονείς της, επιλέγει να ζήσει με τον πατέρα της.
Πηγή: 63ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
Ζητήματα που επίσης τίθενται είναι πώς ένα παιδί διαχωρίζει τους δυο γονείς του και το τραύμα του διαζυγίου σε αυτά. Στην προκειμένη, γίνεται προτού βάψουν το δωμάτιό της με το αγαπημένο της χρώμα: μπλε ηλεκτρίκ – μία σύνδεση με τον τίτλο της ταινίας, καθώς ήδη από την παιιδκή ηλικία πλάθουμε –παίζοντας– τα μελλοντικά μας όνειρα.
Η ευαίσθητη ματιά της Μαρτέλ αποτυπώνει «τη λεπτή γραμμή μεταξύ αγάπης και μίσους, σε έναν κόσμο όπου η επιθετικότητα και η οργή είναι συνυφασμένες με την ιλιγγιώδη αφύπνιση της γυναικείας σεξουαλικότητας» αναφέρει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
