Συσκευές που παράγουν …ανθρώπινα μέλη, προς αντικατάσταση των προβληματικών ή τραυματισμένων, ευρήματα από την κοινωνία του 2023 που έχουν καταγραφεί σε τοιχογραφία από τον αρχαιολόγο του μέλλοντος, ένας νέος χάρτης της Θεσσαλονίκης και άλλων πόλεων μετά τις αλλαγές που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή. Είναι μόνο μερικές από τις εικόνες του 2050, που συναντά κάποιος στη Θεσσαλονίκη ...σήμερα.
Σαράντα νέοι εικαστικοί, δουλεύουν τις τελευταίες ημέρες στο χώρο του MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, υπό την καθοδήγηση δύο καταξιωμένων καλλιτεχνών, του Μιχαήλ Καρίκη και του Albert Barqué-Duran και παράγουν έργα τέχνης με θεματολογία που αφορά στο μέλλον. Πρόκειται για το Inspire Project 2023 που φέτος έχει τίτλο «Ένταση. Σενάρια μέλλοντος και άλλες ιστορίες».
«Η λογική του Inspire Project, που ξεκίνησε το 2012, είναι ότι καλούμε είκοσι νέους καλλιτέχνες και έναν lead artist εγνωσμένης αξίας και κύρους, ο οποίος δουλεύει μαζί τους και τους καθοδηγεί για να παράξουν έργα τέχνης, σχετικά με τη θεματολογία που τους έχει δοθεί. Ταυτόχρονα, στήνεται και η έκθεση με τα έργα που προκύπτουν. Απλώς αυτή τη φορά, αντί να έχουμε 20 άτομα και έναν καλλιτέχνη, έχουμε 40 άτομα και δύο καλλιτέχνες», δήλωσε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος του MOMus - Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος.
«Το Inspire Project είναι η πιο ζωντανή διαδικασία σε σχέση με την παραγωγή της σύγχρονης τέχνης, γιατί την παρακολουθείς την ώρα που …γεννιέται, τόσο σε επίπεδο ιδεών, όσο και σε επίπεδο βιωμάτων. Άλλωστε, η μεγάλη πρόκληση του συγκεκριμένου project είναι το πώς να συνυπάρξεις με τους άλλους, μέσα σε μία απόλυτα δημιουργική και εντατική συνθήκη», συμπλήρωσε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Διευθύντρια MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θούλη Μισιρλόγλου.
Δημιουργούν έργα βασιζόμενοι σε σενάρια του μέλλοντος
Εικόνες από ένα μέλλον όπου επικρατεί η τεχνολογία ή εκ διαμέτρου αντίθετες, μιας κοινωνίας που έκανε στροφή στη φύση, ξεδιπλώνονται μέσα από έργα που ανήκουν σε ένα ευρύ φάσμα τεχνών και τα οποία «αφηγούνται» ιστορίες για πολλά εναλλακτικά μελλοντικά σύμπαντα. Την έμπνευσή τους σε σχέση με τη φετινή θεματολογία, άντλησαν οι καλλιτέχνες μετά και από ένα εργαστήριο στο οποίο συμμετείχαν, που διοργάνωσε η Έδρα UNESCO για την Έρευνα του Μέλλοντος και το Millennium Project, φτιάχνοντας σενάρια του 2050.
«Ήδη από την πρώτη μέρα και από τα εργαστήρια που έγιναν, οι καλλιτέχνες μπήκαν αμέσως στη λογική της θεματικής, κατανοώντας τι σημαίνει μέλλον και ότι το παρόν μας, καθορίζει το μέλλον μας. Άρα, με κάποιο τρόπο, όλες αυτές οι ιδέες που είχαν στο κεφάλι τους, είναι σαν να βρήκαν έναν τρόπο να εκφραστούν», επισήμανε η κ. Μισιρλόγλου.
«Φτιάξαμε οκτώ πιθανά σενάρια, που ήταν όλα διαφορετικά μεταξύ τους. Ήταν σενάρια καταστροφής, σενάρια ανάπτυξης ή σενάρια μιας κοινωνίας που επιλέγει να ζει με ένα πολύ πειθαρχημένο φίλτρο… Ο καθένας εστίασε σε κάτι που τον ενέπνευσε και όλοι τους έκαναν διαφορετικά πράγματα. Άλλωστε, αυτή ήταν και η λογική, να δώσουμε διαφορετικές εικόνες, που θα προκαλέσουν σχετικές συζητήσεις», τόνισε ο κ. Χριστοφιλόπουλος.
«Μέσα από τα συγκεκριμένα σενάρια, που άλλα είναι δυστοπικά και κάποια πιο αισιόδοξα, προκύπτουν ερωτήματα, όπως αν είναι καθαρή η εικόνα του μέλλοντος ή είναι ασαφής και με πιο θολά όρια από ό,τι νομίζαμε. Νομίζω ότι μέσα στα έργα φαίνεται η τομή όλων αυτών των ερωτημάτων και με κάποιο τρόπο παρουσιάζουν μία εικόνα του μέλλοντος, που μπορεί να είναι σουρεαλιστική, χιουμοριστική, σκοτεινή, τρομακτική ή παιγνιώδης. Μάλιστα, επειδή είναι τόσο πολλά τα έργα, πολλαπλασιάζονται και οι οπτικές», ανέφερε η κ. Μισιρλόγλου.
Σενάριο …προεδρίας που δεν είχε προβλεφθεί
Η κύρια δραστηριότητα του Επαμεινώνδα Χριστοφιλόπουλου από το 2010 είναι η Έδρα UNESCO για την Έρευνα του Μέλλοντος, όπου είναι επικεφαλής. «Αποστολή» της είναι -με ειδικά εργαλεία και μεθοδολογίες, να φτιάχνει σενάρια, ώστε να βοηθά οργανισμούς και εταιρείες να ετοιμάσουν ένα στρατηγικό σχέδιο ή ένα πλάνο που θα τους προσφέρει περισσότερη ασφάλεια σε ό,τι και αν συμβεί ή σε διαφορετικά μέλλοντα. Επίσης, βοηθά τα στελέχη εταιρειών και οργανισμών -που συμμετέχουν και τα ίδια στη διαδικασία, να αρχίζουν να σκέφτονται τα πράγματα με έναν πιο ανοιχτό τρόπο. Οι επιστήμες για τα μέλλοντα είναι ένας τομέας που ξεκίνησε τη δεκαετία του '50, υπάρχει σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού, σε μεγάλες εταιρείες και σε όλα τα προηγμένα κράτη.
«Πριν από 3-4 χρόνια, είχα παρουσιάσει στο reworks agora μία έρευνα για το μέλλον της εργασίας και της τεχνολογίας με ορίζοντα το 2050. Εκεί ήταν παρούσα μία επιμελήτρια του MOMus, που εντυπωσιάστηκε με την παρουσίαση και πρότεινε να κάνουμε μία σχετική έκθεση. Παρόλο που συμφωνήσαμε σε ένα χρονοδιάγραμμα, ήρθε ο κορονοϊός και το αναβάλαμε συνεχώς. Όταν τελικά άρθηκαν τα περιοριστικά μέτρα, καταλήξαμε ότι θα γίνει τον Απρίλιο του 2023. Την ενδιάμεση περίοδο όμως, προέκυψε να γίνω πρόεδρος του MOMus!», είπε με ενθουσιασμό.
Με …διπλό ρόλο λοιπόν, ο κ. Χριστοφιλόπουλος στοχεύει στη συνεργασία της τέχνης με την επιστήμη. «Η συγκεκριμένη έκθεση επιδιώκει να δώσει εικόνες για το μέλλον, να μας βοηθήσει να κάνουμε έναν διάλογο για αυτό, να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε για πράγματα τα οποία δεν είναι στην καθημερινότητά μας. Άρα, ο στόχος μας σαν μουσείο είναι να βρούμε τρόπο να κάνουμε διάλογο με την επιστήμη», εξήγησε.
Η έκθεση, λιγότερο συμβατική και ...τακτοποιημένη απ' ό,τι έχουμε συνηθίσει, με πολλή κίνηση, έργα τέχνης, εγκαταστάσεις, βίντεο, performances αλλά και πολλές εκπλήξεις, θα εξιτάρει την περιέργεια του κοινού και θα το προκαλέσει να φανταστεί το μέλλον. Λαμβάνει χώρα στο MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (εντός ΔΕΘ-Helexpo) και θα διαρκέσει έως τις 30 Ιουνίου. Τα εγκαίνια είναι σήμερα στις 19:00.
