«Η επίτευξη μιας συμφωνίας για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών στη γενέθλια γη είναι δύσκολη, αλλά όχι αδύνατη», επισημαίνει με άρθρο της στην εφημερίδα «Το Βήμα» η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Με αυτή της τη δήλωση φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι συνομιλίες στο πλαίσιο μιας συμφωνίας για το ζήτημα των Γλυπτών, τη στιγμή μάλιστα που πληθαίνουν τα δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο περί «κινητικότητας» στο συγκεκριμένο θέμα, με τη βρετανική πλευρά να μην τα απορρίπτει.
Για την επίτευξη συμφωνίας οριστικής επιστροφής «απαιτείται καθορισμός αρχών και πλαισίου, επίγνωση της ''κόκκινης γραμμής'' και προσήλωση στον εθνικό στόχο», όπως επισημαίνει η Λίνα Μενδώνη, δεδομένου ότι οι όποιες διαπραγματεύσεις παρουσιάζουν νομική σύνθεση.
Η «κόκκινη γραμμή» έγκειται στο τι θα περιλαμβάνει η εν λόγω συμφωνία, καθότι, όπως είχαμε αναφέρει στο άρθρο μας «Τι συμβαίνει με τα Γλυπτά του Παρθενώνα», εδώ, στο Liberal, το «αγκάθι» παραμένει το ιδιοκτησιακό. Η συμπερίληψη της λέξης «δανεισμός» δεν είναι αποδεκτή από την ελληνική πλευρά, διότι έτσι θα είναι σαν να δέχεται ότι τα Γλυπτά ανήκουν στο Βρετανικό Μουσείο. Υπενθυμίζουμε ότι, το υπουργείο Πολιτισμού με ανακοίνωσή του (5/1/2023) είχε κάνει σαφές ότι «δεν αναγνωρίζει στο Βρετανικό Μουσείο νομή, κατοχή και κυριότητα των Γλυπτών, καθώς αποτελούν προϊόν κλοπής».
Όσο για τη βρετανική πλευρά, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, επιμένει (σ.σ στην περίπτωση συμφωνίας) στην ύπαρξη ρητής δέσμευσης ότι τα Γλυπτά θα επιστρέψουν στο Βρετανικό Μουσείο. Ενώ, άπαξ και υπογραφεί, ανάχωμα φαίνεται να αποτελεί και η μεταφορά των Γλυπτών, καθότι χρονοβόρα. Το κυριότερο εντοπίζεται στη νομοθεσία βάσει της οποίας δεν επιτρέπεται η οριστική αποκοπή. Γι’ αυτό, όπως είχε και τονίσει η Telegraph, «η μοίρα των Ελγινείων Μαρμάρων θα πρέπει να καθοριστεί από το (σ.σ βρετανικό) κοινοβούλιο».
Η «πολιτιστική ανταλλαγή»
Επικρατέστερη -σύμφωνα με δημοσιεύματα του βρετανικού και αμερικανικού Τύπου- φέρεται να είναι η επιστροφή στο πλαίσιο πολιτιστικής ανταλλαγής, απουσίας όμως όρων που να αφήνουν να εννοηθεί ποια πλευρά έχει την ιδιοκτησία των Γλυπτών. Από την πλευρά του, το υπουργείο Πολιτισμού είχε διαψεύσει προ ολίγων ημερών δημοσίευμα του Bloomberg «ότι το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο Ακρόπολης βρίσκονται κοντά σε συμφωνία που θα ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα στο πλαίσιο μιας πολιτιστικής ανταλλαγής».
Το αφήγημα περί πολιτιστικής ανταλλαγής αναφέρει μεταξύ άλλων και η Telegraph («Elgin Marbles deal may use ancient Greek treasures as ‘collateral’», 7/1/2023), τονίζοντας ότι αυτή η «υβριδική» συμφωνία που προτείνεται για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα θα είναι η πρώτη του είδους της, η οποία θα δει αρχαίους ελληνικούς θησαυρούς να χρησιμοποιούνται ως «εγγύηση» για να εξασφαλιστεί ένας τελικός συμβιβασμός.
Υπενθυμίζουμε ότι παρόμοια ήταν και η θέση που είχε διατυπώσει το 1997 ο Ευάγγελος Βενιζέλος: η ελληνική πλευρά «να τιμήσει τη βρετανική απόφαση για την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα στον τόπο τους, αναγορεύοντας την ενιαία έκθεσή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης ως έκθεση που συνυπογράφει το Βρετανικό Μουσείο, όχι ως ''ιδιοκτήτης'' ή ''δανειστής'' αλλά ως ''σταθμός'' στην επώδυνη διαδρομή που ακολούθησαν τα γλυπτά μέχρι την επιστροφή τους, που συντελείται ως πράξη σεβασμού της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς».
Και «κατά την ίδια λογική η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να είναι πρόθυμη και έτοιμη να συνδιοργανώνει με το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο, στις σημερινές αίθουσες των Μαρμάρων, περιοδικές εκθέσεις σημαντικών ελληνικών αρχαιοτήτων».
Διαβάστε επίσης:
Γλυπτά του Παρθενώνα: Πολύ κοντά σε συμφωνία με «εγγυήσεις»
To Βρετανικό Μουσείο μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενο για τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων
