Αναπόσπαστο κομμάτι της μαγείας των Χριστουγέννων και με ξεχωριστή θέση στο ρεπερτόριο του μπαλέτου, «Ο Καρυοθραύστης» μας καλεί να τον (ξανα)παρακολουθήσουμε αυτά τα Χριστούγεννα, και μαζί με τη μαγεία των εορταστικών ημερών να εστιάσουμε στο μπαλέτο ως μέσο έκφρασης αλλά και στην ομορφιά που διαχέεται κατά την εκτέλεση χορογραφιών κλασικών έργων. Έργων τα οποία γοητεύουν και συγκινούν διαχρονικά, ανθρώπους όλων των ηλικιών.
Μία εναρμονισμένη ομορφιά το μπαλέτο να ξεδιπλώνεται στη σκηνή, μια υπέρτατη ομορφιά για τους χορευτές με το σώμα τους να αποτελεί μία τρόπον τινά προέκταση της μουσικής. Εκείνη του «Καρυοθραύστη» (μπαλέτο σε δύο πράξεις) την έγραψε ο Πίοτρς Ίλιτς Τσαϊκόφκυ, το 1892, για τα Μπαλέτα Κίροφ (γνωστά και ως Μαρίνσκι). Η δε, ιστορία του μπαλέτου, βασίστηκε στη διασκευή από τον Αλέξανδρο Δουμά του παραμυθιού «Ο Καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικών» του Ε. Τ. Α. Χόφμαν.
Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του μπαλέτου «Ο Καρυοθραύστης» από το Μπαλέτο του Κιέβου
Όσο για τη χορογραφία με την οποία η παράσταση μπαλέτου παρουσιάζεται στις 25 και 26 Δεκεμβρίου, στο Christmas Theater, είναι του Βασίλι Βαϊνόνεν. Και παρουσιάζεται από το διάσημο Μπαλέτο του Κιέβου (Kiev City Ballet), το οποίο ξεκίνησε την παγκόσμια περιοδεία του δύο μόλις ημέρες πριν την ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία και έκτοτε δεν έχει ακόμη επιστρέψει στην χώρα του.
Το διάστημα αυτό, η δήμαρχος του Παρισιού τους προσέφερε φιλοξενία, το Θέατρο του Châtelet φιλοξένησε τις παραστάσεις τους και μέχρι σήμερα παραμένουν artists in residence του Θεάτρου. Όσο για τις παραστάσεις του Μπαλέτου στην Αθήνα, γίνονται μετά από εκείνες στο Σικάγο και τη Νέα Υόρκη. Τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερμηνεύουν δύο διεθνώς καταξιωμένοι σολίστ των Μπαλέτων του Κιέβου, της Κλάρα-Μαρίας η Kateryna Floria, του πρίγκιπα-Καρυοθραύστη ο Danyil Podhrushko.
Ο «Καρυοθραύστης» και η μεταφορά του στην 7η Τέχνη
Στον «Καρυοθραύστη», το στοιχείο του παραμυθιού περιπλέκεται με την πραγματικότητα και η φανταστική ιστορία εκτυλίσσεται μια αόριστη παραμονή Χριστουγέννων. Πρωταγωνιστικό ρόλο έχει ένας κινούμενος στρατιώτης που λειτουργεί ως Καρυοθραύστης –τον έκανε δώρο στη μικρή Κλάρα ο νονός της.
Στο σπίτι της Κλάρα ακολουθεί γιορτή, οι καλεσμένοι φεύγουν και μετά τα μεσάνυχτα το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μεγαλώνει μαγικά, όλα τα παιχνίδια –μεταξύ αυτών και ο Καρυοθραύστης– ζωντανεύουν και ρίχνονται στη μάχη με μεγάλα ποντίκια που εισβάλλουν στο δωμάτιο της Κλάρα. Η Κλάρα ξυπνά και μεταφέρεται σε έναν παραμυθένιο κόσμο, μαζί με τον Καρυοθραύστη κερδίζουν τη μάχη και εκείνος μεταμορφώνεται σε έναν όμορφο πρίγκιπα.
Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του μπαλέτου «Ο Καρυοθραύστης» από το Μπαλέτο του Κιέβου
Η παραμυθένια ιστορία του Καρυοθραύστη συναρπάζει ενήλικες και παιδιά τα οποία ενδεχομένως να έχουν το αντίστοιχο παιχνίδι. Ενώ, αυτές τις ημέρες, οι οφθαλμοί μας τον συναντούν συχνά ως στολίδι στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, σα να αναμένει τα μεσάνυχτα για να ξεπηδήσει ο δικός του μαγικός κόσμος.
Η παραμυθένια ιστορία έχει μεταφερθεί σε ταινία κινουμένων σχεδίων. Ανακαλούμε παλαιότερη μελέτη μας με την μεθοδολογία της ανάλυσης κειμένου (media text), και αναφερόμαστε στην ταινία «Η Μπάρμπι στον Καρυοθραύστη» (2001) από τη σειρά ταινιών κινουμένων σχεδίων αμερικανικής παραγωγής Barbie. Επρόκειτο για την πρώτη ταινία animation της σειράς μέσω γραφικών στοιχείων, την πρώτη ομιλούσα της σειράς, καθώς και τη δεύτερη συνολικά της σειράς που δημιουργήθηκε δεκατέσσερα χρόνια μετά την πρώτη ταινία («Η Μπάρμπι και η Rockers: από αυτόν τον κόσμο», 1987).
Η ταινία για τον Καρυοθραύστη περιλαμβάνει χορογραφίες του διάσημου μπαλέτου, συμπεριλαμβανομένων των χορών από τα μέλη του Μπαλέτου της Νέας Υόρκης. Ξεκινά με μία αφήγηση (όπως σε όλες τις ταινίες της σειράς) που υπάγεται στον πραγματικό κόσμο, με μία μπαλαρίνα να διηγείται σε μία πολύ μικρότερης ηλικίας μπαλαρίνα, την ιστορία του «Καρυοθραύστη».
Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του μπαλέτου «Ο Καρυοθραύστης» από το Μπαλέτο του Κιέβου
Σημειωτέον ότι το κλασικό μπαλέτο συναντάται και σε άλλες ταινίες της σειράς ταινιών, με χαρακτηριστικότερο την «Λίμνη των Κύκνων» («Η Μπάρμπι στη Λίμνη των Κύκνων», 2003). Κάθε φορά με διαφορετικό σκοπό, στον «Καρυοθραύστη» για την εμψύχωση του μικρού κοριτσιού ώστε να συνεχίσει την προσπάθειά της στο μπαλέτο.
Αναφορικά με την άντληση της θεματολογίας των ταινιών από ένα κλασικό έργο, άρθρο του περιοδικού Daily Variety είχε επισημάνει (2007) ότι οι βασισμένες σε κλασικά παραμύθια ταινίες, κάνουν τα ίδια τα παραμύθια «γνωστά» στο αντίστοιχο κοινό, εν προκειμένω σε κορίτσια μικρής ηλικίας.
Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του μπαλέτου «Ο Καρυοθραύστης» από το Μπαλέτο του Κιέβου
*Ο Καρυοθραύστης – Christmas Theater, Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου, Λεωφ. Βεΐκου 137, Γαλάτσι 111 46, 21 17701700. Στις 25 (20.30) και 26 Δεκεμβρίου (16.00 και 20.30).
** Κεντρική φωτογραφία: Στιγμιότυπο από την παρουσίαση του μπαλέτου «Ο Καρυοθραύστης» από το Μπαλέτο του Κιέβου
