Μία από τις λειτουργίες της τέχνης είναι η διατήρηση της μνήμης, και ο κινηματογράφος αντιπροσωπεύει επάξια αυτή τη λειτουργία, πόσω μάλλον όταν πρόκειται για γεγονότα που έχουν χαραχτεί στο μεγάλο βιβλίο της Ιστορίας, και το κινηματογραφικό είδος είναι το ντοκιμαντέρ ή κάτι συναφές – όπως τα κινηματογραφικά επίκαιρα.
Σημαντικό, για μία φεστιβαλική, κινηματογραφική διοργάνωση και αντιπροσωπευτικό της ταυτότητάς της, είναι η συμπερίληψη, στο πρόγραμμά της, τέτοιων ντοκιμαντέρ με αφορμή κάποια επέτειο που αποτελεί χρονικό ορόσημο.
Όπως η συμπλήρωση, φέτος, 80 χρόνων από τον μαζικό εκτοπισμό των Ελλήνων Εβραίων προς τα στρατόπεδα εξόντωσης, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μία επέτειο που –μεταξύ άλλων– υπενθυμίζει τη βαρβαρότητα της χιτλερικής «φιλοσοφίας», και την μη επιλογή των Ελλήνων Εβραίων· επρόκειτο για ένα ταξίδι μέσω τρένου δίχως επιστροφή, με δήμιο τον οδηγό του.
Και κατάληξη σε έναν ασφυκτικό θάνατο, αναιρώντας και το δικαίωμα του ανθρώπου στην αξιοπρέπεια. Σώματα - αριθμοί που δεν θρηνήθηκαν μετά θάνατον, σώματα που αντιμετωπίσθηκαν σαν να μην είχαν δικαίωμα στη ζωή.
Τη συμπλήρωση αυτή των 80 χρόνων από την τελεσίδικη διαδρομή των Ελλήνων Εβραίων προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τιμά το 23ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου (21-29/3) – αντίστοιχο αφιέρωμα περιελάμβανε και το 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 2-12/3.
Όπως ανακοίνωσαν οι διοργανωτές του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν, στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων του Φεστιβάλ και με αφορμή την πρεμιέρα της ταινίας «Simone: Το Ταξίδι του Αιώνα» όπως και την επέτειο μνήμης των 80 χρόνων από τον μαζικό εκτοπισμό των Ελλήνων Εβραίων προς τα στρατόπεδα εξόντωσης, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος ανέθεσε στην σκηνοθέτιδα Γιολάντα Μαρκοπούλου τη δημιουργία μιας ειδικής εγκατάστασης (επισκέψιμη από 23/3) για να αναδείξει ένα μοναδικό ντοκουμέντο: την πολύωρη μαρτυρία της Σιμόν Βέιλ (1927-2017), πρώτης προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υπερασπίστριας των δικαιωμάτων της γυναίκας στη Γαλλία.
Avec 2.43 millions d'entrées, le film "Simone: Le Voyage du Siècle" devient officiellement le plus gros succès de 2022 pour un film français.🇫🇷 pic.twitter.com/EZd6osxx5W
— Infos Séries (@SeriesUpdateFR) January 17, 2023
Πρόκειται για μια συνέντευξη-ντοκουμέντο που η Βέιλ είχε παραχωρήσει στο γαλλικό οπτικοακουστικό αρχείο INA, περιγράφοντας τη ζωή της ως έφηβη στη Νίκαια, την αρχή του πολέμου, τη σύλληψη και απέλαση της ίδιας και της οικογένειάς της, την κόλαση του Άουσβιτς όπου έχασε τη μητέρα της, την απελευθέρωση από τα στρατόπεδα.
Όπως και τη δύσκολη επιστροφή της στη Γαλλία, στην επιστροφή στην καθημερινότητα ύστερα από τραυματικά βιώματα· ας μη λησμονούμε ότι το τραύμα δεν επουλώνεται, μόνο απαλύνεται, έχει και αυτό τις δικές του λειτουργίες μνήμης.
Όσο για τη συνέντευξη της Βέιλ, δόθηκε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα το φθινόπωρο του 2022, και παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ πλήρως υποτιτλισμένη στα ελληνικά, με την υποστήριξη της αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα.
Το 23ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου
Η τέχνη, εν προκειμένω ο κινηματογράφος – ή το σινεμά όπως επίσης λέγεται – έχει και άλλες λειτουργίες πέραν της μνήμης. «Το σινεμά, μια λαϊκή και δημοκρατική τέχνη, είναι πάντα παρών όταν το χρειάζεσαι, έτοιμο να σε παρηγορήσει, να σου ανοίξει νέους ορίζοντες, να σου προσφέρει την απόλαυση της ψυχαγωγίας και να τονώσει την περιέργεια και τον προβληματισμό» όπως αναφέρουν ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου και διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου, Nicolas Eybalin, και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, ακόλουθος οπτικοακουστικών μέσων, Θοδωρής Κουτσαύτης.
Στη φετινή διοργάνωση θα προβληθούν 51 μεγάλου μήκους, 6 μεσαίου και 12 μικρού μήκους ταινίες. Στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται πρεμιέρες και αποκλειστικές προβολές, ενώ το πρόγραμμα συμπληρώνουν συναντήσεις με συντελεστές, θεματικές προβολές όπως «Σινεμά και Φύλο» στο οποίο παρουσιάζεται, μέσα από 8 ταινίες, μια επισκόπηση της εξελισσόμενης αναπαράστασης του φάσματος του φύλου στη γαλλόφωνη μεγάλη οθόνη, από το 1933 ως το 2023.
Ακόμη, το πρόγραμμα του Φεστιβάλ περιλαμβάνει παράλληλες δράσεις: μία συζήτηση στρογγυλής τράπεζας για τις ταινίες μικρού μήκους, ένα κινηματογραφικό εργαστήρι και ένα ειδικό πρόγραμμα ταινιών μικρού μήκους για σινεφίλ 6+, ανάμεσα σε άλλες.
Εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, το Φεστιβάλ φέτος θα διεξαχθεί ταυτόχρονα και στη Λάρισα, την Πάτρα, τα Χανιά και το Ηράκλειο.
Στην Αθήνα, οι προβολές θα πραγματοποιηθούν στους χώρους Δαναός, Άστορ, Auditorium Theo Angelopoulos Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος. Στη Θεσσαλονίκη, στις κινηματογραφικές αίθουσες Παύλος Ζάννας, Σταύρος Τορνές. Στην Πάτρα, στο Πάνθεον, στη Λάριστα, στα Victoria Cinemas, Στο Ηράκλειο, στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, και στα Χανιά, στο Αττικόν
Πληροφορίες και αναλυτικό πρόγραμμα, στις ιστοσελίδες www.ifg.gr και www.festivalfilmfrancophone.gr
Κεντρική φωτογραφία: Από την ταινία «Simone: Το Ταξίδι του Αιώνα». Πηγή: Twitter / Infos Séries
