Ο αρχιτέκτονας που αλλάζει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ως… ζωγράφος
Αλέξανδρος Τομπάζης

Ο αρχιτέκτονας που αλλάζει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ως… ζωγράφος

Πέρυσι τέτοιες μέρες, σε μια από τις φιλανθρωπικές δημοπρασίες που οργανώνει τακτικά ο οίκος Βέργος, προσφέρθηκαν και δύο έργα του Αλέξανδρου Τομπάζη (στην πώληση με τίτλο «80 Καλλιτέχνες δίνουν το χέρι τους στα παιδιά της Πόρτας Ανοιχτής»). Οι συνθέσεις του γνωστού αρχιτέκτονα εκτιμήθηκαν γύρω στα 500 ευρώ και βρήκαν αγοραστή πάνω από την υψηλή εκτίμηση του οίκου.

Αλέξανδρος Τομπάζης, «Φύση α ακουαρέλα», οίκος Ανδρέας Βέργος

Οι υποψιασμένοι στα εγχώρια εικαστικά πράγματα δεν πρέπει να ξαφνιάστηκαν, καθώς ο Τομπάζης είχε δείξει στο παρελθόν τις σχεδιαστικές του ικανότητες στο Μπενάκη της Πειραιώς (στη μεγάλη αφιερωματική έκθεση με τίτλο «Το αόρατο νήμα», 2007), ενώ έχει παρουσιάσει ζωγραφική του στην κεντρική γκαλερί της Δάφνης Ζουμπουλάκη στο Κολωνάκι.

Η ανάθεση του νέου Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στο γραφείο του Α. Τομπάζη (σε συνεργασία με τους «David Chipperfield Architects») θα λέγαμε πως είναι το επιστέγασμα μιας μεγάλης πορείας που ξεπέρασε τα στενά σύνορα της χώρας.

Γεννημένος στο Καράτσι στις 10 Απριλίου 1939 (που τότε ανήκε στις Βρετανικές Ινδίες), έχει να επιδείξει μεγάλη σειρά μνημειακών έργων στο ενεργητικό του, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα: μια μεγάλη εκκλησία 9.000 καθήμενων στην Πορτογαλία, τζαμί στο Ντουμπάι, πανεπιστήμιο στην Κύπρο, ιδιωτικές κατοικίες στο Άμστερνταμ, συγκρότημα γραφείων στη Ρουμανία, το αρχαιολογικό μουσείο στους Δελφούς είναι μόνο μερικά από αυτά. Τώρα, αναμένεται να βάλει την υπογραφή του σε ένα από τα πιο εμβληματικά έργα, όχι μονάχα στο αθηναϊκό κέντρο, αλλά στον παγκόσμιο χάρτη του πολιτισμού τον 21ο αιώνα.

Το Μουσείο των Δελφών μετά την ανακαίνισή του το 2004

Στα νιάτα του, όπως έχει εξομολογηθεί, ήθελε να γίνει ζωγράφος. Προτού γίνει βοηθός του μεγάλου Δοξιάδη στο Πολυτεχνείο (την περίοδο 1964-66), είχε διατελέσει μαθητής του Χατζηκυριάκου – Γκίκα στη ζωγραφική και του Σώχου στην πλαστική. Η ζωγραφική μπορεί να μην τον κέρδισε επαγγελματικά, αλλά ποτέ δεν απομάκρυνε το ενδιαφέρον του γι’ αυτήν.

Στον μισό και πλέον αιώνα της μέχρι τώρα διαδρομής του, βραβεύτηκε ως αρχιτέκτονας σε περισσότερους από 110 διαγωνισμούς. Εκεί, αποκαλύπτεται η ιδέα του «less is beautiful» παραλλάσσοντας ή επεκτείνοντας το απόφθεγμα του πρωτοπόρου Γερμανού αρχιτέκτονα Mies van der Rohe (1886-1969), «less is more». Στις μεταξοτυπίες που αλιεύουμε από το ηλεκτρονικό κατάστημα της Ζουμπουλάκη φανερώνεται το μότο του.

Αλέξανδρος Τομπάζης, «Κόκκινος δράκος», 2009 Gouache, γκαλερί Ζουμπουλάκη

«Ένα από τα πράγματα που με θέλγουν στη ζωγραφική είναι ο βαθμός ελευθερίας που σου προσφέρει και ο ελάχιστος χρόνος που απαιτεί σε σύγκριση με την αρχιτεκτονική. Είμαι ο απόλυτος κύριος του εαυτού μου, δεν λογοδοτώ σε κανέναν εκτός από το συναίσθημά μου. Αν δεν με ικανοποιεί το αποτέλεσμα, μπορώ να το αλλάξω, να το πετάξω, δεν έχω να δώσω λογαριασμό σε κανέναν… Αδιανόητα πράγματα στην αρχιτεκτονική» (συνέντευξη στη Μαρία Κατσουνάκη).

Στα πλαίσια του σημειώματος δεν μπορεί να εξαντληθεί ο ζωγραφικός πλούτος του Αλέξανδρου Τομπάζη. Ωστόσο, στην πορεία του χρόνου, είναι βέβαιο πως θα πυκνώσει η παρουσία του στις επερχόμενες δημοπρασίες.

Κεντρική φωτογραφία: Ο Αλέξανδρος Τομπάζης