Του Γιάννη Σιδέρη
Τουρκικά μαχητικά παρενόχλησαν δις το ελικόπτερο που μετέφερε τον αρχηγό ΓΕΣ και 16 ανώτατους αξιωματικούς, μεταξύ των οποίων και τον Διοικητή της ΑΣΔΕΝ, κατά τη μετάβασή τους από τη Ρόδο στη Ρω. Τα τουρκικά ραντάρ κάλεσαν δι' ασυρμάτου το ελληνικό ελικόπτερο να αλλάξει πορεία διότι παραβίαζε το τουρκικό FIR! Στην επιστροφή τους ένα ζευγάρι τουρκικών μαχητικών προσέγγισαν το ελικόπτερο. Την ίδια μέρα είχαμε και 21 παραβάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου, με τα τουρκικά αεροσκάφη οπλισμένα, στο πλαίσιο της κλιμάκωσης που έχει επιλέξει η τουρκική ηγεσία.
Την ίδια ώρα ο πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες έκανε έκκληση στους Ευρωπαίους με διδακτικό, ως συνηθίζει, ύφος, λέγοντας ότι «σήμερα, με τις πολύ δύσκολες γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη, χρειαζόμαστε η Ε.Ε. να είναι δυνατός διεθνής παίκτης. Αυτό συνεπάγεται την στήριξη ευρωπαϊκών μελών σε παραβιάσεις από τρίτες χώρες».
Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία την ώρα που γράφονταν οι γραμμές αυτές, μετέδιδαν ότι αναμενόταν έντονη καταδίκη της Τουρκίας για την κράτηση των Ελλήνων στρατιωτικών, στο κείμενο συμπερασμάτων. Ήδη, το γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων είχε προϊδεάσει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα καταδικάσει αυστηρά την συνέχιση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο πέλαγος και θα υπογραμμίζει την πλήρη αλληλεγγύη του με την Κύπρο και την Ελλάδα». Όπως επίσης το Bloomberg είχε μεταδώσει ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. θα υπενθυμίζουν την υποχρέωση της Τουρκίας να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ε και; θα αναφωνούσε κανείς;
Θετική θα είναι η όποια καταδίκη της Τουρκίας από τους Ευρωπαίους, αλλά μικρής αν όχι μηδαμινής ισχύος. Πόσες φορές καταδικάστηκε π.χ. η Τουρκία για τη Βόρεια Κύπρο από το ''74; Στο μόνο που θα χρησιμεύσει η καταδικαστική απόφαση είναι στην επικοινωνιακή προπαγάνδα της κυβέρνησης, ότι παρενέβη στους Ευρωπαίους και εισακούστηκε! Εδώ ένα απλό tweet του Tusk για τον εμβολισμό του «Γαύδος», ο κ. Τσίπρας το εξομοίωσε με την παρέμβαση Holbrooke, - κεντρικού πρωταγωνιστή της νύχτας των Ιμίων που κίνησε τα νήματα και απέτρεψε την πολεμική σύρραξη (κάποιες φορές αναρωτιέσαι αν είναι τόσο κυνικός ή αν όντως έχει άγνοια μεγεθών).
Και αυτή όμως την μικρή και συμβολική αλληλεγγύη που αιτήθηκε ο κ. Τσίπρας φρόντισε να την τορπιλίσει: Σε ερώτηση για τη δηλητηρίαση του πρώην πράκτορα Sergei Skripal και της κόρης του στο Σόλσμπερι της Βρετανίας, απάντησε πως «πρέπει να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στο Ηνωμένο Βασίλειο και στον βρετανικό λαό, αλλά ταυτοχρόνως πρέπει να είμαστε πάρα πολύ υπεύθυνοι ως προς τη διαχείριση αυτού του ζητήματος, χωρίς να φτάσουμε σε ακραία ένταση με τη Ρωσία».
Μάλλον εζήλωσεν δόξαν Ανδρέα που έβαζε αστερίσκους στα ΝΑΤΟικά κείμενα και δεν καταδίκαζε π.χ. την κατάρριψη του κορεατικού Boeing από σοβιετικά πολεμικά, το 1983. Ωστόσο τότε ήταν ένα άλλο παγκόσμιο περιβάλλον. Παρότι βρισκόμασταν στον απόηχο του ψυχρού πολέμου, τα στρατόπεδα των δύο υπερδυνάμεων ήταν ακόμη συγκροτημένα, έστω και αν όχι με το όπλο παρά πόδα. Υπήρχε και το Κίνημα των Αδεσμεύτων που φάνταζε ως εναλλακτική, παρότι αποδείχτηκε τελικώς φευγαλέα ψευδαίσθηση. Κυρίως όμως ο Αντρέας στην κρίση του ''87 έστειλε τα υποβρύχια στο Αιγαίο με (πολεμική) σιγή Ασφαλείας. Δεν έτρεχε κάθε λίγο και λιγάκι στην ΕΟΚ κλαψουρίζοντας.
Υπάρχει μία ερμηνεία εκ μέρους κάποιας κυβερνητικής πλευράς, σύμφωνα με την οποία ο πρωθυπουργός με τον αστερίσκο που έθεσε στην ομόθυμη καταδίκη της Ρωσίας για τον Ρώσο πράκτορα, λειτούργησε εκβιαστικά, με στόχο να είναι οι Ευρωπαίοι πιο αποφασιστικοί στην καταδίκη της Τουρκίας. Αν ισχύει προδίδει διπλωματική αφέλεια. Η στοιχειώδης διπλωματική πρακτική επιτάσσει να συντάσσεσαι με αυτούς στους οποίους στρέφεις οφθαλμόν βοηθείας, έστω και αν αυτή η βοήθεια περιορίζεται απλώς σε μια έντονη φραστική καταδίκη.
Σαφώς θεωρούμε ότι η αρχή αυτή δεν πρέπει να ισχύει όταν υφίσταται θέμα καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην περίπτωση όμως του Ρώσου πράκτορα και της κόρης του, μάλλον το δικό τους δικαίωμα στη ζωή παραβιάστηκε. Τι νόημα είχε η εκδούλευση προς τον Putin; (σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν ένα είδος έμμεσης έκκλησης - μηνύματος προς τον Τσάρο, να συμβάλλει στην απελευθέρωση των δυο στρατιωτικών μας. Είθε…).
Η μόνη πρακτική σημασία που έχει η καταδίκη των Ευρωπαίων είναι ότι ο Erdogan θα δει να του εναντιώνονται πολλοί. Αλλά αν θα το προσμετρήσει σοβαρά, είναι αμφίβολο. Ούτως ή άλλως έχει ανακόψει πρύμναν για ένταξή του στην Ε.Ε. Ξέρει ότι αυτό δεν θα συμβεί, άρα δεν νοιάζεται. Η τακτική που έχει επιλέξει είναι αυτή της περιφερειακής δύναμης που διεκδικεί πλέον το ρόλο του συνδιαμορφωτή στον γεωπολιτικό χάρτη της περιοχής - ου μην και της ιστορίας.
Ο Erdogan δείχνει ότι θέλει να συνομιλήσει με την ιστορία και το μέλλον της χώρας του, όπως αυτός το αντιλαμβάνεται και όχι όπως το όρισαν πολυκαιρισμένες συνθήκες. Τα ψηφίσματα των Ευρωπαίων δεν θα τον αναστείλουν. Γι'' αυτό, όταν σήμερα θα διαβάσουμε τίτλους περί ισχυρής καταδίκης των Ευρωπαίων στον Erdogan, ας κρατήσουμε μικρό καλάθι!
Φωτογραφία: Intimenews
