Μεγάλο περιθώριο εμβάθυνσης της συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και του Μαυροβουνίου, ιδιαίτερα στους τομείς της οικονομίας και του πολιτισμού, διαπίστωσε από τις επαφές του κατά τη διήμερη επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Μαυροβούνιος Πρόεδρος Mίλο Tζουκάνοβιτς (Milo Djukanovic).
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Mίλο Tζουκάνοβιτς εξέφρασε την πλήρη ικανοποίησή του από την πρώτη επίσημη επίσκεψή του, ως Πρόεδρος του Μαυροβουνίου, στην Αθήνα και από την ποιότητα των συνομιλιών που είχε χθες με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα.
Αποκρυσταλλώνοντας το κλίμα των συνομιλιών του στην Αθήνα, είπε πως επιβεβαιώθηκε η μακροχρόνια, πολύ βαθιά ριζωμένη φιλία μεταξύ των δύο λαών και εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι αυτή η επίσκεψη θα δώσει ώθηση στην περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημασία υποστήριξης της ευρωπαϊκής πορείας του Μαυροβουνίου και των Δυτικών Βαλκανίων από την Ελλάδα. «Οι συνομιλητές μου χθες με έπεισαν πως θα κάνουν ό,τι μπορούν για το καλύτερο και ότι θα συζητήσουν με τους συναδέλφους και υψηλούς αξιωματούχους των Βρυξελλών για το πόσο σημαντική είναι η ένταξη και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση όχι μόνο του Μαυροβουνίου, αλλά όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων» τόνισε.
Εστιάζοντας στις διμερείς σχέσεις, ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου δήλωσε πως «είμαστε υπερήφανοι για μια άριστη συνεργασία στους τομείς των εξωτερικών υποθέσεων, της άμυνας και της ασφάλειας» και εξέφρασε τη βούληση για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της οικονομίας. «Η προτεραιότητα είναι για το Μαυροβούνιο ακριβώς αυτή, η οικονομία» επισήμανε.
Επιπρόσθετα, έδωσε έμφαση στη συνεργασία των δύο χωρών στους τομείς του τουρισμού, της ενέργειας και παραγωγής τροφίμων. Επιπλέον, σημείωσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον και από τις δύο χώρες στον τομέα των υποδομών. Ειδικότερα, χαρακτήρισε ως πολύ σημαντικούς τους οδικούς άξονες που συνδέουν τις δύο χώρες, «ώστε να φέρουμε πιο κοντά τους λαούς μας» και ανέφερε πως κατά τις συνομιλίες του στην Αθήνα συζητήθηκε η οδός Αδριατικής - Ιονίου. Μάλιστα, διαπίστωσε ότι υπάρχει καλή διάθεση από την πλευρά των Ευρωπαίων να υποστηρίξουν το σχέδιο κατασκευής της οδού Αδριατικής - Ιονίου.
«Είμαι υπερήφανος» που δόκιμοι από το Μαυροβούνιο εκπαιδεύονται στις ελληνικές στρατιωτικές σχολές
Εν συνεχεία, αναφέρθηκε στη συνεργασία των δύο χωρών στον αμυντικό τομέα, με έμφαση στην εκπαίδευση Μαυροβούνιων σπουδαστών στις ελληνικές στρατιωτικές σχολές. «Οι νέοι αυτοί άνθρωποι όταν θα επιστρέψουν στη χώρα μας θα συμβάλλουν σημαντικά στις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της άμυνας που αναμένουν από το Μαυροβούνιο οι Ευρωπαίοι» σημείωσε. Αυτή τη στιγμή 26 δόκιμοι από το Μαυροβούνιο βρίσκονται στην Ελλάδα. Εξάλλου, δήλωσε υπερήφανος για το γεγονός ότι εκπαιδεύονται στην Ελλάδα.
Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την Ελλάδα και την Ιταλία, οι οποίες στο πλαίσιο ΝΑΤΟϊκής αποστολής έχουν αναλάβει την επιτήρηση του εναέριου χώρου του Μαυροβουνίου και τόνισε πως «είναι σημαντική για εμάς αυτή η βοήθεια από τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ». Επιπλέον, έκανε λόγο για εταιρική σχέση Ελλάδας - Μαυροβουνίου, από το 2017 όταν το Μαυροβούνιο έγινε μέλος του ΝΑΤΟ.
«Η αγάπη και ο αγώνας για την ελευθερία είναι κοινό χαρακτηριστικό των Ελλήνων και των Μαυροβούνιων»
Ειδική αναφορά έκανε ο Mίλο Tζουκάνοβιτς στον Βάσο Μαυροβουνιώτη, στον τάφο του οποίου, στο Α' Νεκροταφείο, κατέθεσε σήμερα στεφάνι. «Είμαστε υπερήφανοι που ένας Μαυροβούνιος βγήκε από τη χώρα, ήρθε στην Ελλάδα, πολέμησε στο πλευρό της Ελλάδας. Αυτή η πράξη του τιμάει και τη χώρα μας. Επειδή η ιστορία του Μαυροβουνίου είναι γεμάτη με πολέμους, οι Μαυροβούνιοι ήταν γνωστοί ως καλοί πολεμιστές» ανέφερε. Προσέθεσε πως ο Βάσος Μαυροβούνιος κι άλλοι μαζί του ήρθαν και στην Ελλάδα για να βοηθήσουν την Ελληνική Επανάσταση και επισήμανε πως η αγάπη και ο αγώνας για την ελευθερία είναι κοινό χαρακτηριστικό των Ελλήνων και των Μαυροβούνιων. Νωρίτερα, σε αναφορά του στους Μαυροβούνιους δόκιμους που εκπαιδεύονται στις ελληνικές στρατιωτικές σχολές, ανέφερε ότι πήγαν στο Α' Νεκροταφείο για να τιμήσουν τα λείψανα και τον τάφο του εθνικού ήρωα της Ελλάδας με μαυροβουνιακή καταγωγή.
Επιπροσθέτως, εξέφρασε την ιδιαίτερη εκτίμηση του Μαυροβουνίου στην απόφαση της Ελλάδας να θεσπίσει ετήσιο βραβείο προς τιμήν του Βάσου Μαυροβουνιώτη για τους Μαυροβούνιους σπουδαστές στις ελληνικές στρατιωτικές σχολές. Μάλιστα, υπογράμμισε πως αυτό το βραβείο είναι και ένδειξη βαθιάς φιλίας μεταξύ των δύο χωρών.
«Υπάρχουν κακές πολιτικές, κακοήθεις, που προσπαθούν να βρουν πρόσφορο έδαφος στις χώρες των Δ. Βαλκανίων»
Ακολούθως, ο Mίλο Tζουκάνοβιτς αναφέρθηκε στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές χώρες για την ενίσχυση της ασφάλειας, σημειώνοντας ότι οι βαλκανικές χώρες αντιμετωπίζουν ακόμα πιο έντονες προκλήσεις. «Υπάρχουν κακές πολιτικές, κακοήθεις, που προσπαθούν να βρουν πρόσφορο έδαφος στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και μάλιστα με μια πολύ επιθετική πολιτική» ανέφερε και συνέστησε «να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να μπορούμε να προστατευτούμε από αυτούς τους υβριδικούς πολέμους και τις κυβερνοεπιθέσεις».
«Έχει και μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο η Ελλάδα στα Βαλκάνια»
Ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου χαρακτήρισε πολλή ευαίσθητη την κατάσταση ασφαλείας στα Δυτικά Βαλκάνια. «Τα τελευταία χρόνια έχουν χειροτερεύσει η πολιτική κατάσταση και η σταθερότητα στα Βαλκάνια» παρατήρησε και το απέδωσε σε δύο κύριους παράγοντες: «Τελευταία παρατηρούμε μια καθυστέρηση στην περαιτέρω διεύρυνση των Δυτικών Βαλκανίων. Και το δεύτερο πρόβλημα είναι μια ριζοσπαστική χειροτέρευση σχέσεων μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής. Και αυτή τη χειροτέρευση μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής μπορούμε να τη δούμε ξεκάθαρα στα Βαλκάνια, επειδή κάποιες τρίτες χώρες προσπαθούν με πολύ δυνατές επιρροές να εισέλθουν στα Δυτικά Βαλκάνια, και αυτό χειροτερεύει ακόμα πιο πολύ την πολιτική κατάσταση. Παρατηρούμε ότι τα τελευταία χρόνια αυτές οι παγκόσμιες πολιτικές επιθετικές τρίτων πλευρών έχουν πολύ ορατή και μεγάλη επιρροή και δραστηριοποιούνται στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Το πρόβλημα είναι ότι οι αξίες τους δεν είναι συμβατές με τις αξίες της ΕΕ». Αναρωτηθείς ποιος είναι ο στόχος αυτών των πολιτικών, είπε «να σταματήσουν την ευρω-ατλαντική πορεία των Δυτικών Βαλκανίων». Υπό αυτό το πρίσμα, διατύπωσε την πεποίθηση ότι τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν η ΕΕ και το ΝΑΤΟ για το τι θα γίνεται στο μέλλον στον τομέα της ασφαλείας στις χώρες της περιοχής.
Παράλληλα, επισήμανε πως θεωρεί ότι είναι μεγάλη η ευθύνη της Ελλάδας, επειδή είναι γειτονική χώρα, γνωρίζει πολύ καλά αυτή την περιοχή και έχει πλήρη κατανόηση των προκλήσεων, ενώ ταυτόχρονα είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Έχει και μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, να μεσολαβήσει στα άλλα μέλη της ΕΕ και να τους πείσει πόσο είναι σημαντική η περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ, επεξήγησε.
«Παρακολουθώ με μεγάλη ανησυχία την κρίση στην Ουκρανία»
Ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου δήλωσε πως παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την κρίση στην Ουκρανία, ενώ πιστεύει πως οι δύο κύριοι παράγοντες που παίζουν ρόλο σε αυτή την κρίση θα βρουν δύναμη και στο τέλος θα κυριαρχήσει η λογική, για να συνεχίσουν τον πολιτικό διάλογο και να αποφευχθούν τα χειρότερα. Εκτίμησε πως υπάρχει ο κίνδυνος η κρίση αυτή να έχει αντίκτυπο και στα Βαλκάνια.
Μιλώντας αναλυτικότερα για την κρίση στην Ουκρανία, έκανε λόγο για «μια πολιτική που προσπαθεί να περιορίσει τα δικαιώματα μιας κυρίαρχης χώρας να ασκεί δική της πολιτική» και προσέθεσε πως υπάρχουν ορισμένα γεωστρατηγικά και πολιτικά κέντρα τα οποία προσπαθούν να επηρεάσουν με τις πολιτικές τους τον υπόλοιπο κόσμο.
«Το Μαυροβούνιο θα είναι η πρώτη χώρα που θα ενταχθεί στο μέλλον στην ΕΕ»
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ για την ευρωπαϊκή πορεία του Μαυροβουνίου και το στάδιο υλοποίησης των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων, ο Mίλο Tζουκάνοβιτς τόνισε πως είναι η μόνη υποψήφια χώρα που έχει ανοίξει όλα τα διαπραγματευτικά ενταξιακά κεφάλαια. «Το Μαυροβούνιο έλαβε αυτή την απόφαση το 2006, όταν ανεξαρτητοποιήθηκε εκ νέου μετά το δημοψήφισμα και τότε με αποφασιστικότητα εμείς διαλέξαμε το δρόμο μας, χωρίς αμφιβολία και δεύτερες σκέψεις, ότι ο δρόμος μας είναι η Ευρώπη, η ένταξη στην ΕΕ» ανέφερε και υπογράμμισε ότι σε αυτό τον δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης το Μαυροβούνιο ηγείται στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με την καινούργια μεθοδολογία που χρησιμοποιείται από την ΕΕ, δίνεται έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο κράτος δικαίου, είπε και τόνισε ότι η προσοχή της χώρας του και οι προσπάθειες είναι ιδιαίτερα στραμμένες σε αυτούς τους τομείς.
Μάλιστα, διατύπωσε την πεποίθηση ότι το Μαυροβούνιο θα γίνει η πρώτη χώρα που θα ενταχθεί στο μέλλον στην ΕΕ και υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της χώρας του για την πορεία της στο εξής.
«Αναμένω η κυβέρνηση μειοψηφίας να αναλάβει πολύ γρήγορα στο Μαυροβούνιο»
Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό - Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου ερωτήθηκε για την εσωτερική πολιτική κατάσταση στη χώρα του μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης από το Κοινοβούλιο. «Στις 30 Αυγούστου του 2020 το Μαυροβούνιο για πρώτη φορά ύστερα από 30 χρόνια άλλαξε κυβέρνηση. Υπήρχαν αρκετοί στη χώρα μας και στο εξωτερικό που πίστευαν ότι το Μαυροβούνιο δεν θα βρει τη δύναμη για μια ομαλή και χωρίς ταραχές αλλαγή κυβέρνησης. Σήμερα ενάμιση χρόνο μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης, αποδείχθηκε ότι δεν είχε ικανότητες να κυβερνήσει τη χώρα. Αυτή είναι η άποψη της αντιπολίτευσης στη χώρα. Και κάτι που δεν είναι φυσιολογικό για άλλες χώρες, συμφωνεί με την αντιπολίτευση και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Επίσης, και η δυσάρεστη έκθεση της ΕΕ επίσης μάς λέει ότι η κυβέρνηση δεν ήταν ικανή. Οπότε υπήρχαν αρκετοί λόγοι για να πέσει» απάντησε ο Mίλο Tζουκάνοβιτς. Παράλληλα, χαρακτήρισε πολύ σημαντικό ότι και με την αλλαγή της κυβέρνησης δεν αμφισβητήθηκε η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Απαντώντας σε ερώτηση για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης, είπε πως αναμένει πολύ σύντομα να σχηματιστεί και διατύπωσε την προσωπική του εκτίμηση πως «είμαστε πολύ κοντά να βρούμε λύσεις σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας». Υπογράμμισε, τέλος, πως αναμένει αυτή η κυβέρνηση να αναλάβει πολύ γρήγορα, να συνεχίσει στην πραγματοποίηση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων ως προϋπόθεση για ένταξη στην ΕΕ, καθώς και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις κατά του κορονοϊού και ως προς την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη της χώρας.