«Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες τρεις του Σεπτέμβρη να περνάς», τραγουδούσαν κάποτε στο ΠΑΣΟΚ, σε μια οικειοποίηση ενός στίχου που δεν αφορούσε τη δική τους γενέθλια ημέρα. Τραγουδούσε την επανάσταση της 3ης Σεπτέμβρη του 1843.
Και όμως, στο κλίμα της εποχής, με πολύ πρόσφατη τη χούντα, και σχετικά πρόσφατες τις μνήμες από τις φλογερές κινητοποιήσεις για το 114 ή το Κυπριακό, η οικειοποίηση δεν φάνταζε ανοίκεια. Αντιθέτως, ως αυτονόητη εκλαμβανόταν.
Έκτοτε παρήλθαν χρόνοι πολλοί. Τώρα, ράκος του παλιού εαυτού του, θυμίζει τον τίτλο της ταινίας του Νικολαΐδη, «Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα» (προς αποφυγήν παρεξηγήσεως, η παρομοίωση δεν είναι αξιολογική. Αναφέρεται στο συρρικνωμένο μέγεθος, και σε αυτούς με την Ιώβεια υπομονή άντεξαν και επιμένουν).
Σήμερα το ΚΙΝΑΛ πραγματοποιεί εκδήλωση στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, με κεντρικό σύνθημα «ΠΑΣΟΚ: Κίνημα Αλλαγής, Δύναμη Ελπίδας», για να εορταστούν τα 47 χρόνια από την ίδρυσή του. Παράλληλα δημιουργούν για πρώτη φορά λογαριασμό του ΠΑΣΟΚ στο Instagram, ενώ ο Τομέας Επικοινωνίας αναρτά στα social media του ΚΙΝΑΛ και του ΠΑΣΟΚ σύντομα εμβληματικά βίντεο – αφιερώματα από την ιστορία του ΠΑΣΟΚ και του Αντρέα.
Όμως αυτό είναι το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Βουτάει στην ιστορία του για να αρδεύσει λόγους ύπαρξης και να βρει έρμα. Όταν έπρεπε να υπερασπίσουν το έργο του, στους καιρούς της αλλόφρονης επίθεσης και επέλασης ΣΥΡΙΖΑ, φέρθηκαν ενοχικά και κατέθεσαν τα όπλα.
Τώρα το παρόν του είναι «λειψό» και το μέλλον του άγνωστο. Οι γενιές που στρατεύτηκαν μαζί του, κατά πλειοψηφία έχουν άσπρα μαλλιά και συναισθηματικό δέσιμο μαζί του. Πόσο θα κρατήσει και πόσο θα κρατήσουν; Στις παραγωγικές ηλικίες γίνεται δυσεύρετο.
Οι υποψήφιοι πρόεδροι
Με την τελευταία ανακοίνωση, ολίγον ποιητική, του Χάρη Καστανίδη («μεγάλη δημοκρατική παράταξη, που στα χρόνια της μεταπολίτευσης πήρε το όνομα, τα χρώματα και τη φωνή του ΠΑΣΟΚ»), μάλλον έκλεισαν οι υποψηφιότητες. Κατ’ αλφαβητική σειρά υποψήφιοι πρόεδροι θα είναι: Νίκος Ανδρουλάκης, Φώφη Γεννηματά, Χάρης Καστανίδης και Ανδρέας Λοβέρδος.
Το εναρκτήριο λάκτισμα θα δοθεί στην Κεντρική Επιτροπή που θα συνέλθει προς το τέλος του Σεπτέμβρη, και το αργότερο την πρώτη εβδομάδα του Οκτώβρη. Ουσιαστικά τότε θα αρχίσει και ο εσωκομματικός αγώνας, που εκτός απροόπτου (π.χ. απρόσμενης έξαρσης της πανδημίας σε σημείο απαγορευτικό), θα ολοκληρωθεί με την εκλογή Προέδρου εντός του 2021.
Βέβαια, καθ’ όλη τη διάρκεια του Καλοκαιριού οι υποψήφιοι κάνουν τον προεκλογικό τους αγώνα και ενεργοποιούν τις επαφές τους. Ωστόσο, εκείνο που διαπιστώνεται είναι πως η πολιτική ατζέντα –άρα και η προσοχή του κόσμου– είναι αλλού. Στις πυρκαγιές, στην πανδημία, στον ανασχηματισμό, σε μέτρα και νομοθετήματα της κυβέρνησης. Δεν υπάρχει επικέντρωση στα εσωτερικά του ΚΙΝΑΛ.
Οι πιθανότητες επικράτησης των υποψηφίων δεν έχουν αποτυπωθεί σε εσωτερικές δημοσκοπήσεις, ελέω καλοκαιριού. Περιγραφικά μπορούμε να πούμε ότι η Γεννηματά θεωρείται εδραιωμένη σε αυτό που ορίζεται ως «κοινωνικό ΠΑΣΟΚ». Δηλαδή στα συνδικάτα, τα επιμελητήρια, τους θύλακες της τοπικής αυτοδιοίκησης με πασοκική προσέγγιση.
Το προφίλ του Αντρέα Λοβέρδου προσελκύει το εκσυγχρονιστικό - μεταρρυθμιστικό τμήμα των ψηφοφόρων του ΚΙΝΑΛ. Εδώ θα πρέπει να αρθεί και η συνωμοσιολογική προσέγγιση ότι τον Λοβέρδο θα προσέλθουν να τον ψηφίσουν και ΝΔτες.
Αφενός τα ίδια έλεγαν και για τον Σταύρο Θεοδωράκη όταν διεκδίκησε την ηγεσία το 2017, αλλά πήρε μόνο το 10,93% των ψήφων. Αφετέρου και χίλιοι π.χ. άνθρωποι να πάνε στοχευμένα να ψηφίσουν Λοβέρδο, δεν αλλοιώνεται το αποτέλεσμα. Στο ΚΙΝΑΛ περιμένουν να προσέλθουν πάνω από 100 χιλιάδες (στις προηγούμενες ψήφισαν 212 χιλιάδες).
Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει ισχυρό κομματικό έρεισμα και δική του «ομάδα». Ωστόσο, έχει το μειονέκτημα ότι δεν είναι βουλευτής. Εάν εκλεγεί θα πρέπει συν τοις άλλοις να ορίσει αρχηγό στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, να μιλάει έναντι αυτού.
Όσο για τον Χάρη Καστανίδη, δεν έχουν εντοπιστεί ακόμη ορατές δυνάμεις στήριξής του, τουλάχιστον πέραν της Θεσσαλονίκης, λόγω εντοπιότητας. Πάντως, τα επιτελεία των υποψηφίων απορρίπτουν το ενδεχόμενο να έχει την, έστω και υποδόρια, στήριξη του Γιώργου Παπανδρέου. Θεωρούν ότι ο πρώην Πρωθυπουργός δεν θα εμπλακεί.
Βέβαια, ένα από τα κυρίαρχα ερωτήματα, που μοιάζει θεωρητικό αλλά που θα κληθούν να απαντήσουν οι υποψήφιοι, είναι οι μελλοντικές συνεργασίες.
Γιατί μπορεί η Γεννηματά να είπε στη συνέντευξή της στο Βήμα της Κυριακής «είμαστε κόμμα με ταυτότητα και προοπτική, όχι κομπάρσοι της ιστορίας ή συμπλήρωμα στα σχέδια κάποιων», αλλά τα ποσοστά είναι αμείλικτα. Εάν στις επόμενες (διπλές) εκλογές δεν υπάρχει αυτοδύναμη κυβέρνηση, θα κληθούν να απαντήσουν με ποιους θα πάνε και ποιους θα αφήσουν.
Ακόμα και ως θεωρητικό ερώτημα, καθότι δεν φαίνεται να απειλείται η αυτοδυναμία της ΝΔ, θα χρήζει απάντησης χωρίς υπεκφυγές.
Σε κάθε περίπτωση οι εκλογές στο ΚΙΝΑΛ αφορούν την πολιτική ζωή του τόπου και την Κεντροαριστερά. Εκτός αν την αφήσουν στον ΣΥΡΙΖΑ.
