Μέχρι πριν από τρείς ημέρες πίστευα πως το βλακώδες -ούτως ή άλλως- σύνθημα «η χούντα δεν τελείωσε το 73» οφειλόταν στην ανάγκη για ομοιοκαταληξία. Ως γνωστόν το πλήρες σύνθημα ήταν «ψωμί-παιδεία-ελευθερία, η χούντα δεν τελείωσε το 73». Πίστευα λοιπόν ότι « η χούντα δεν τελείωσε το 74» θα ήταν, εκτός από βλακώδες και αντιποιητικό, κάτι που προφανώς δεν ήταν σύμφωνο με τις λογοτεχνικές ευαισθησίες της πλατείας.
Προχθές όμως με τη συζήτηση στη Βουλή διαπίστωσα πως ένα σημαντικό μέρος των πολιτών πιστεύει πως η χούντα έπεσε λόγω του Πολυτεχνείου το 1973. Υπάρχει δηλαδή ένα κενό μνήμης περίπου εννέα μηνών, μέχρι τότε που πραγματικά κατέρρευσε η χούντα.
Επειδή σίγουρα γνωρίζουν πότε έγινε το Πολυτεχνείο, και λόγω της οργάνωσης 17 Νοέμβρη, αγνοούν τι συνέβη μέχρι τις 24 Ιουλίου 1974, ημέρα της επιστροφής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Προφανώς νομίζουν πως είχαμε δημοκρατία. Γιατί αν η χούντα έπεσε το 73 θα τη διαδέχθηκε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Διαφορετικά τι πτώση θα ήταν;
Προσπάθησα να ερμηνεύσω το γεγονός και διαπίστωσα πως εκατοντάδες χιλιάδες ελληνόπουλα του Δημοτικού παρέλασαν από το Πολυτεχνείο το τριήμερο των εορτασμών, απόθεσαν ένα λουλούδι στην κεφαλή που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο* και άκουσαν τον πανηγυρικό της ημέρας, σύμφωνα με την εκδοχή των «προοδευτικών δασκάλων». Τι άραγε να πίστεψαν αυτά τα παιδιά που σήμερα είναι μεταξύ 30-45 ετών; Και γιατί -αν δεν ήταν η δουλειά τους- να ασχοληθούν στη συνέχεια με την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας; Είναι πολύ λογικό ένας σημαντικός αριθμός πολιτών να πιστεύει πως όντως τη χούντα την έριξε το Πολυτεχνείο.
Πάνω σε αυτή τη συλλογική πλάνη οικοδομήθηκε ο μύθος του Πολυτεχνείου. Ένα πραγματικό γεγονός αντίστασης έλαβε θρυλικές διαστάσεις γιατί αυτό εξυπηρετούσε το βασικό αφήγημα των αποκαλούμενων «προοδευτικών» δυνάμεων. Όλοι οι μύθοι αποτελούν σε τελική ανάλυση τον συνεκτικό ιστό διαφόρων συλλογικοτήτων. Αποτελούν μιαν αναγκαιότητα.
Έτσι, ως γνωστόν, στις 24 Ιουλίου, ημέρα αποκατάστασης της Δημοκρατίας, δε γίνεται καμιά μαζική εκδήλωση, καμιά πορεία, παρά μια ξενέρωτη δεξίωση στο Προεδρικό Μέγαρο entre nous. Ξέχασα, και οι ανακοινώσεις των κομμάτων βγαλμένες μέσα από τη ναφθαλίνη.
Το πλήθος δεν γιορτάζει το αυθεντικό γεγονός της πτώσης, αλλά αυτό που θεωρεί ως γεγονός.
Φυσικά η άγνοια που οδηγεί στην πλάνη είναι χρήσιμο όπλο στον ιδεολογικό αγώνα, κυρίως των πολιτικών δυνάμεων που ο λόγος τους κινείται στο φαντασιακό επίπεδο. Σε αυτό το επίπεδο δεν αναζητούνται ιστορικές αντιστοιχίσεις, πολύ δε περισσότερο τεκμηριώσεις. Το πέρασμα του χρόνου αλλοιώνει τις μνήμες και επικρατούν τελικά τα συνθήματα και οι εικόνες.
Έτσι κάποιος φίλος έγραψε χθες στο twitter το εξής:
«Για να μην έχετε απορίες…το μνημείο των νεκρών της ΕΡΤ δε στήθηκε για εμάς που είμαστε σύγχρονοι των γεγονότων και γνωρίζουμε…τώρα απλά το στήσανε και δε λένε κουβέντα. Στήθηκε για τις μελλοντικές γενιές που δε γνωρίζουν. Σε 30-40 χρόνια θα αρχίσουν να λένε για την κακιά Δεξιά που σκότωσε εκατοντάδες αθώους εργαζόμενους. Μετά θα αρχίσουν να καταθέτουν στεφάνια. Σε 50 χρόνια όποιος ισχυρίζεται πως ουδέποτε σκοτώθηκε κανένας θα χαρακτηρίζεται ανιστόρητος φασίστας».
Λέτε ;
*Το μνημείο που βρίσκεται στο Πολυτεχνείου ουδεμία σχέση έχει με την φοιτητική εξέγερση. Ανήκει στον ιστορικό Ν. Σβορώνο, το φιλοτέχνησε ο γλύπτης Μέμος Μακρής όταν ήταν πολιτικός πρόσφυγας, όπως πολιτικός πρόσφυγας ήταν και ο καθηγητής Σβορώνος και το τοποθέτησε στον προαύλιο χώρο ο τότε πρύτανης του ΕΜΠ Γ. Βουδούρης, στέλεχος του ΚΚΕ και προσωπικός φίλος του γλύπτη.
Για να έχετε μια πλήρη εικόνα.
