Και τα σοβαρά ειδικά στην προεκλογική περίοδο μπορούν να γίνονται ευτράπελα. Στην Αθήνα φτάνει τη Δευτέρα ο Αμερικανός υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, στο πλαίσιο περιοδείας του που θα ξεκινήσει από τη Γερμανία, θα συνεχιστεί στην Τουρκία και θα ολοκληρωθεί στη χώρα μας.
Εδώ, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ θα έχει διμερή συνάντηση με τον ομόλογο του, Νίκο Δένδια. Οι δύο υπουργοί θα εγκαινιάσουν τον «Τέταρτο Στρατηγικό Διάλογο ΗΠΑ-Ελλάδας», ενώ την Τρίτη θα συναντηθεί και με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα.
Η συνάντηση στη γεωστρατηγική συγκυρία που διανύουμε, είναι από μόνη της άκρως σημαντική, αλλά σε ηλεκτρονικά μίντια προσκείμενα στον ΣΥΡΙΖΑ, παρουσιάστηκε η.. είδηση πως επειδή θα συναντηθεί και με τον Τσίπρα «κρύος ιδρώτας έλουσε τους ενοίκους του Μαξίμου»!
Δεν σχολιάζουμε ποτέ τα επαγγελματικά μίντια, είναι δουλειά των αναγνωστών τους. Αλλά η γραμμή που τους δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ, υποβιβάζοντας και αυτό το μήνυμα της συνάντησης, ευτελίζει ακόμη και ειδήσεις που τον εξυπηρετούν.
Η συνάντηση είναι σημαντική γιατί πέραν του διπλωματικού Savoir vivre (να μη δείξουν ότι ευνοούν τη μία πλευρά), θέλουν να διασφαλίσουν τη συναίνεσή του σε ευρύτερες ρυθμίσεις στην περιοχή (όχι ότι δεν θα την έχουν, ο Τσίπρας μέχρι και τον Τραμπ ηγάπησε, οπότε δεν… «τίθει» θέμα Αμερικανών και ΝΑΤΟ στην περιοχή).
Η επίσκεψη όμως πέραν του… κρύου ιδρώτα του Μαξίμου, έχει και τη σοβαρή της διάσταση. Η επίσκεψη είναι ίσως η πιο σημαντική των τελευταίων ετών, καθώς πραγματοποιείται σε μια αιχμιακή γεωπολιτική συγκυρία την οποία συνθέτουν: Αφενός η ανάγκη της Δύσης για νέους ενεργειακούς πόρους μετά τον αποκλεισμό της Ρωσίας, αφετέρου η ξαφνική αποδυνάμωση της Τουρκίας.
Γιατί οι επιπτώσεις του σεισμού -πέραν του θρηνητικού θυσιαστηρίου των ανθρώπινων ζωών στην οικοδομική κερδοσκοπία- έχει και αμιγώς οικονομική διάσταση με την επερχόμενη απίσχναση της χώρας. Δεν είναι μόνο τα πολλά δισεκατομμύρια που θα χρειαστούν για την ανοικοδόμηση της περιοχής. Είναι που καταστράφηκαν πλουτοπαραγωγικοί πόροι, καθώς το 15% του ΑΕΠ της γείτονος προερχόταν από την κατεστραμμένη περιοχή του σεισμού. Οπότε το πρόβλημα με την αποδυνάμωση μέρους της παραγωγικής ισχύος της, γίνεται μακροπρόθεσμο και στρατηγικό.
Η Τουρκία βρίσκεται σε ανθρωπιστική, οικονομική και γεωπολιτική κρίση (νομοτελειακώς τα δύο τελευταία αλληλοεπηρεάζονται). Παράλληλα Ελλάδα και Τουρκία βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο, ο Ερντογάν έχει αποδυναμωθεί, και οι ΗΠΑ σχεδιάζουν τη μετεκλογική, μεγάλης έκτασης, παρέμβασή τους.
Θεωρείται βέβαιο ότι ο Μπλίνκεν θα τείνει χείρα βοηθείας στην Άγκυρα, αλλά οι διεθνείς σχέσεις δεν καθοδηγούνται από ανθρωπιστικά αισθήματα. Η όποια βοήθεια θα έχει ως προαπαιτούμενο την εκ νέου ρυμούλκηση της Τουρκίας στο δυτικό ημισφαίριο.
Οι Αμερικανοί το βλέπουν ως ευκαιρία να την αποσπάσουν από την επαμφοτερίζουσα στάση της έναντι της Ρωσίας (που ούτως ή άλλως σε οικονομικό επίπεδο δεν μπορεί να της προσφέρει και πολλά), και κυρίως έναντι της Κίνας. Πολύ περισσότερο που ο μεγαλοϊδεατισμός του Ερντογάν, η τάση του να αυτοθεωρείται ηγέτης μεγάλης περιφερειακής δύναμης, έχει πλέον ψαλιδιστεί (δει δη χρημάτων).
Η στάση και οι απαντήσεις του στον Μπλίνκεν θα καθορίσουν την αμερικανική πολιτική έναντι της χώρας του για μακροπρόθεσμο διάστημα, αλλά και το ποσοστό «εύνοιας» προς την Ελλάδα.
Το ανθρωπιστικό πέπλο που κάλυψε τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας (κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος συγκυριακό, άρα πρόσκαιρο), θεωρείται από διπλωματικούς κύκλους των ΗΠΑ και της Ευρώπης (και όταν λέμε Ευρώπη εννοούμε τη Γερμανία), ως εύκρατο για την προσέγγιση των δύο χωρών.
Και αυτό δεν πηγάζει μόνο από τη συνήθη πρόνοιά τους να μην έχουν μια εστία αναταραχής στους κόλπους του ΝΑΤΟ στην ΝΑ Μεσόγειο. Θεωρούν ότι ευνοεί και τη δρομολόγηση του ενεργειακού τους πρότζεκτ - αυτού της έρευνας και εξαγωγής ενεργειακών πόρων στα νερά της Μεσογείου.
Ένα στάδιο των ερευνών για υδρογονάνθρακες νότια και δυτικά της Κρήτης έχει ολοκληρωθεί. Εφόσον τα αποτελέσματα που θα παρουσιαστούν στον πρωθυπουργό είναι θετικά (και που φυσικά δεν θα τα μάθει μόνο η ελληνική κυβέρνηση, άλλωστε δεν αποτελούν εθνικά μυστικά), θα δρομολογήσουν ευρύτερες εξελίξεις.
Και πέραν των χωρικών μας υδάτων όπου ερευνά η ExxonMobil και έχουμε το απόλυτο δικαίωμα, «αυριανές» έρευνες θα επεκταθούν σε ευρύτερους χώρους. Και δεδομένο ότι τα ενεργειακά αποθέματα έχουν την τάση να είναι εκτεταμένα και να… μην αναγνωρίζουν σύνορα, θα υπεισέλθουν και άλλοι μνηστήρες στην υπόθεση. Και εξ αυτού δεν αποκλείεται η παρέμβαση για ευρύτερες θαλάσσιες ρυθμίσεις.
Φυσικά, για το εσωτερικό σκηνικό αυτό θα αποτελέσει μια ακόμη αιτία έντασης και δοκιμασίας. Η Κύπρος το κοίτασμα Αφροδίτη θα το συνεκμεταλλευτεί με την Αίγυπτο, αλλά στην Ελλάδα η όποια συνεκμετάλλευση θα θεωρηθεί προδοσία. Αλλά γι’ αυτά έχουμε καιρό.
