Του Γιάννη Κ.Τρουπή
Τα γραπτά μένουν και στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι αποκαλυπτικά. Ο λόγος για το πως κινήθηκαν στο παρελθόν ελληνικές κυβερνήσεις αναφορικά με το ζήτημα αναγνώρισης της “Μακεδονικής” γλώσσας, στο πλαίσιο των διεθνών διασκέψεων του ΟΗΕ, θέμα που έχει προκαλέσει σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ του υπουργείου Εξωτερικών και της ΝΔ.
Η προσεχτική παρατήρηση δύο συγκεκριμένων διεθνών διασκέψεων έχουν σημαντικό ελληνικό ενδιαφέρον :
- Το 2007, στην 9η Συνδιάσκεψη για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων, επί κυβερνήσεως Κώστα Καραμανλή, αναφέρεται ρητώς στην τελική έκθεση (παράγραφος 123, σελ. 27) ότι: “Αντιρρήσεις εγέρθησαν από τον εκπρόσωπο της Ελλάδας αναφορικά με τους κωδικούς της χώρας και της γλώσσας καθώς και της σήμανσης (label) γλώσσας σχετικά με την καταχώρηση της πρώην γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας”. Με άλλα λόγια η Ελλάδα έβαλε αστερίσκους και μάλιστα οι επισημάνσεις της καταγράφηκαν σε επίσημο κείμενο.
-Το 2012 , πέντε χρόνια μετά, η κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά πράττει το ίδιο, αποτυπώνοντας για μία ακόμα φορά την καθαρή θέση της χώρας μας. Στη 10η Συνδιάσκεψη για την Τυποποίηση των Γεωργραφικών Ονομάτων, στην τελική έκθεση υπάρχει (στην παράγραφο 122 της σελ. 29) ρητή αναφορά ότι: “Αντιρρήσεις εγέρθησαν από τον εκπρόσωπο της Ελλάδας αναφορικά με τους κωδικούς ISO της χώρας και της γλώσσας καθώς και για την ετικέτα γλώσσας σχετικά με την καταχώρηση της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στη λίστα UNGEGN ονομασιών χωρών”.
Και κάπου εδώ η στάση της χώρας αλλάζει. Από τις ξεκάθαρες αναφορές στα επίσημα κείμενα των διασκέψεων του ΟΗΕ, η ελληνική στάση απέναντι στο θέμα της “Μακεδονικής γλώσσας” περνάει σε μια πιο “θολή” προσέγγιση, η οποία μάλιστα αγγίζει την λογική της υποβάθμισης του ζητήματος.
Τί άλλαξε; Τα ηνία της χώρας αναλαμβάνει η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου.
Το 2017 λοιπόν, στο κείμενο της έκθεσης της 11ης Συνδιάσκεψης για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων δεν περιλαμβάνεται καμία επιφύλαξη της ελληνικής πλευράς, όπως αυτή είχε ρητά διατυπωθεί το 2007 και το 2012. Υπάρχει μια παραπομπή σε κάποια δήλωση που δεν περιελήφθη όμως στην τελική έκθεση. Μία απλή σύγκριση των σχετικών κειμένων του 2007 και του 2012 με εκείνων του 2017 θα καταδείξει τη διαφορά, με τις όποιες ερμηνείες για τις αιτίες που προκάλεσαν την αλλαγή στάσης να αποτελούν επιλογή του καθενός.
Ο υπουργός των Εξωτερικών πάντως επιμένει πως η Ελλάδα δέχτηκε στο πλαίσιο της 3ης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Τυποποίηση των Γεωργραφικών Ονομάτων το 1977 στην Αθήνα την ύπαρξη της “Μακεδονικής γλώσσας”. Στο κείμενο πάντως της έκθεσης που συντάχθηκε στο πλαίσιο της 3ης Διάσκεψης υπάρχει ρητή αναφορά πως:
“Οι προσδιορισμοί που χρησιμοποιούνται και η παρουσίαση του υλικού σε αυτήν την έκδοση δεν υπονοούν την έκφραση οποιασδήποτε άποψης από πλευράς της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών αναφορικά με το νομικό καθεστώς οποιασδήποτε χώρας, επικράτειας, πόλης, περιοχής ή των Αρχών του, ή αναφορικά με την οριοθέτηση των συνόρων ή των ορίων του”.
Η όλη κατάσταση μοιάζει να περιπλέκεται περισσότερο αν αναλογιστούμε μία ακόμα παράμετρο. Το 2008, λίγο πριν από την κρίσιμη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, περισσότερα από 200 στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ τάχθηκαν υπέρ της αναγνώρισης της γειτονικής χώρας με την συνταγματική της ονομασία, δηλαδή ως «Μακεδονία». Πολλά από εκείνα τα στελέχη, με την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, έλαβαν κυβερνητικές θέσεις. Ορισμένοι από αυτούς τοποθετήθηκαν και σε θέσεις κλειδιά στο Μέγαρο Μαξίμου, επηρεάζοντας τις εξελίξεις.
