Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσαν ότι θα αυστηροποιήσουν τα σύνορά τους για να κρατήσουν μακριά τους μετανάστες, με ορισμένους να επιδιώκουν περισσότερους φράχτες και τείχη, ενώ άλλοι θα προτιμούσαν να δαπανήσουν τα χρήματα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις χώρες προέλευσης των μεταναστών.
Η Αυστρία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο, η Ιρλανδία και η Δανία ήταν μεταξύ των 27 που συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να εκφράσουν την ανησυχία τους για την αύξηση των παράτυπων αφίξεων, με περίπου 330.000 διελεύσεις συνόρων να καταγράφονται πέρυσι.
"Οι ευρωπαϊκές χώρες βιώνουν μια μεγάλη αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που έρχονται από χώρες εκτός Ευρώπης σε παράτυπη βάση", δήλωσε ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ.
"Είναι σημαντικό εμείς, ως Ευρωπαίοι, να αποφασίζουμε ποιοι εισέρχονται στις χώρες μας, όχι οι διακινητές.. Όσοι αποκτούν καθεστώς πρόσφυγα έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν, αλλά άλλοι όχι, και θα πρέπει να επαναπροωθηθούν".
Η μετανάστευση αποτελεί ένα εξαιρετικά ευαίσθητο πολιτικά θέμα στην ΕΕ από το 2015, όταν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι - κυρίως για να ξεφύγουν από τον πόλεμο στη Συρία - διέσχισαν τη Μεσόγειο και έφτασαν στην Ευρώπη προκαλώντας διαμάχη για τη διαχείριση του προβλήματος.
Αδυνατώντας να συμφωνήσει, το μπλοκ των 450 εκατομμυρίων ανθρώπων στράφηκε στο κλείσιμο των συνόρων του για να αποτρέψει την άφιξη ανθρώπων από τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ασία, παρά τις επικρίσεις ότι η πολιτική αυτή ήταν απάνθρωπη και δεν λάμβανε υπ' όψιν τα κενά στην αγορά εργασίας.
Από την Ισπανία και την Ελλάδα έως τη Λετονία και την Πολωνία, υπήρχαν περισσότερα από 2.000 χιλιόμετρα συνοριακών τειχών και φρακτών στην ΕΕ το 2022, σε σύγκριση με μόλις πάνω από 300 χιλιόμετρα το 2014, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Παρόλα αυτά, με την παγκόσμια κινητικότητα να επανεκκινείται μετά την πανδημία COVID-19, οι παράτυπες αφίξεις στην ΕΕ αυξήθηκαν πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδο από το 2016, αναζωπυρώνοντας τη σκληρότερη αντιμεταναστευτική ρητορική.
Τείχη και φράκτες
"Πρέπει να "τραβήξουμε το φρένο" στην παράνομη μετανάστευση στην ΕΕ", δήλωσε ο καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ.
"Χρειαζόμαστε τα χρήματα γι' αυτό, άσχετα αν το ονομάζουμε φράχτη ή συνοριακή υποδομή. Η Βουλγαρία χρειάζεται βοήθεια όσον αφορά την επιτήρηση των συνόρων και το προσωπικό, με τεχνικό εξοπλισμό, κάθε φράχτης είναι καλός όσο υπάρχει αποτελεσματική επιτήρηση".
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, το οποίο διαχειρίζεται τον κοινό προϋπολογισμό του μπλοκ, έχει από καιρό αρνηθεί να χρηματοδοτήσει συνοριακά τείχη, αν και πληρώνει για εξοπλισμό επιτήρησης και άλλες υποδομές.
Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπετέλ τάχθηκε κατά της χρηματοδότησης τειχών, λέγοντας ότι η κληρονομιά της Ευρώπης ήταν να ξεπεράσει τις διαιρέσεις μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τελικά να δημιουργήσει μια ζώνη 27 χωρών όπου οι ταξιδιώτες θα μπορούν να διασχίζουν τα σύνορα χωρίς ελέγχους.
"Προς το παρόν αυτό που βρίσκεται στο τραπέζι είναι Βουλγαρία-Τουρκία ... αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό - έτσι θα υπάρξουν πάλι νέοι φράχτες και πάλι νέα τείχη... Είναι τελικά το συμπέρασμα ότι θέλουμε ένα φρούριο στην Ευρώπη;"
Ο Βέλγος ομόλογός του δήλωσε ότι η κατάσταση ισοδυναμεί με "μια μεγάλη μεταναστευτική κρίση", ενώ ο Ολλανδός πρωθυπουργός τάχθηκε υπέρ του περιορισμού στις βίζες και της βοήθειας προς τις χώρες που δεν συνεργάζονται.
Η Ιταλία ζήτησε περισσότερα χρήματα για την Αφρική, η Ουγγαρία ήθελε περισσότερα τείχη και η Γαλλία δήλωσε ότι η ΕΕ θα πρέπει να βοηθήσει στην καταπολέμηση της φτώχειας και της τρομοκρατίας σε όλο τον κόσμο, καθώς και να καταπολεμήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη για να δει λιγότερους ανθρώπους να μετακινούνται.
Ο κορυφαίος διπλωμάτης του μπλοκ δήλωσε ότι η "Ευρώπη-φρούριο" δεν είναι η απάντηση και ότι η ΕΕ θα πρέπει επίσης να προσφέρει στους μετανάστες κάποιους νόμιμους τρόπους εισόδου: "Οι άνθρωποι μετακινούνται επειδή στις χώρες τους δεν υπάρχει μέλλον, δεν υπάρχει ειρήνη, δεν υπάρχει σταθερότητα", δήλωσε ο Τζοζέπ Μπορέλ.
Η στάση της Ελλάδας
Αναφερόμενος στα θέματα που θα συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την άφιξη του σημείωσε πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να αγωνίζεται ώστε η ΕΕ να κάνει ότι απαιτείται για να προστατεύσει τα εξωτερικά της σύνορα.
«Αναμένουμε περισσότεροι υποστήριξη από την ΕΕ και θα εξακολουθούμε να διεκδικούμε πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους έτσι ώστε να έχουμε όλα τα μέσα στη διάθεση μας για να φιλάμε αποτελεσματικά τα σύνορα μας», είπε, συμπληρώνοντας ότι δεν είναι λογικό να χρηματοδοτεί τη διαφύλαξή τους σε επίπεδο τεχνολογίας (drone, κ.α) και να μην διαθέτει κονδύλια για την ενίσχυση εμποδίων, όπως ο φράκτης του Έβρου. «Αυτό πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση», τόνισε.
Πρόσθεσε δε θα πρέπει να επιταχυνθούν οι πολιτικές επιστροφής παράτυπων μεταναστών στις χώρες προέλευσης, καθώς και εξαλειφθούν τα δίκτυα διακινητών
Διαβάστε επίσης:
Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ: Στη σκιά του Ζελένσκι το μεταναστευτικό