Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει στο κοινοβούλιο το αίτημα της Σουηδίας για ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ από το Βίλνιους.
«Έχω τη χαρά να ανακοινώσω (…) ότι ο πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο για τη Σουηδία στη μεγάλη Εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατόν και να συνεργαστεί στενά με το κοινοβούλιο για να διασφαλίσει την επικύρωσή του», είπε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, παραμονή της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ.
Glad to announce that after the meeting I hosted with @RTErdogan & @SwedishPM, President Erdogan has agreed to forward #Sweden's accession protocol to the Grand National Assembly ASAP & ensure ratification. This is an historic step which makes all #NATO Allies stronger & safer. pic.twitter.com/D7OeR5Vgba
— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) July 10, 2023
Η ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας θα είναι ένα «ιστορικό βήμα», πρόσθεσε ο Στόλτενμπεργκ. Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν μπορεί να δώσει ο ίδιος λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά αλλά επέμεινε ότι πρόκειται για μια «σαφή δέσμευση» και ότι ο Ερντογάν είπε ότι θα συμβεί «το συντομότερο δυνατόν».
Ο Ερντογάν κρατούσε αρνητική στάση επί μήνες, λέγοντας ότι η ένταξη της Σουηδίας εξαρτάται από την εφαρμογή μιας συμφωνίας που επιτεύχθηκε πέρυσι κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της συμμαχίας στη Μαδρίτη και ότι κανείς δεν πρέπει να περιμένει συμβιβασμούς από την Άγκυρα.
Αφού ο προσωπάρχης του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε την Πέμπτη ότι η Βουδαπέστη δεν θα εμποδίζει πλέον την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η τουρκική έγκριση θα αφαιρέσει το τελευταίο εμπόδιο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, οι αιτήσεις για την οποία πρέπει να εγκριθούν από όλα τα μέλη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους προσπαθούν να ασκήσουν πίεση στην Άγκυρα εδώ και μήνες μεταδίδει το Reuters. Ορισμένοι εταίροι στο ΝΑΤΟ πιστεύουν ότι η Τουρκία, η οποία ζήτησε τον Οκτώβριο του 2021 να αγοράσει αντί 20 δισ. δολαρίων μαχητικά αεροσκάφη F-16 της Lockheed Martin και 80 κιτ εκσυγχρονισμού για τα υπάρχοντα πολεμικά της αεροσκάφη, χρησιμοποιεί τη σουηδική ένταξη για να πιέσει την Ουάσινγκτον για τα πολεμικά αεροσκάφη.
Σημειώνεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος χαιρέτισε την επίτευξη συμφωνίας, πρόκειται να έχει προσωπικές συνομιλίες με τον Ερντογάν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής.
Η συνάντηση αυτή ανακοινώθηκε λίγα λεπτά αφότου ο γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έκανε γνωστό ότι ο Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει στο τουρκικό κοινοβούλιο το ενταξιακό πρωτόκολλο για τη Σουηδία και να εργαστεί για την ταχεία επικύρωσή του.
«Κάναμε ένα μεγάλο βήμα» προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ
Η Σουηδία έκανε ένα «μεγάλο βήμα» προς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, αφού κατέληξε σε συμφωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την επικύρωση του αιτήματός της, δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον.
«Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο Κρίστερσον σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ και τον Ερντογάν. «Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία», πρόσθεσε.
Ο Κρίστερσον είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία. «Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας», τόνισε.
Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο στο κοινοβούλιο αφού η Σουηδία υποσχέθηκε ότι θα στηρίξει ενεργά την προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράλληλα Τουρκία και Σουηδία θα εργαστούν για την εξάλειψη των κυρώσεων και την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις και στο εμπόριο αμυντικού υλικού.
ΗΠΑ και Βερολίνο χαιρετίζουν την απόφαση της Τουρκίας να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε την απόφαση του Τούρκου ομολόγου του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να στηρίξει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Μπάιντεν δήλωσε «έτοιμος» να εργαστεί με τον Ερντογάν για την προαγωγή της άμυνας και της αποτροπής στην ευρωατλαντική περιοχή, προσθέτοντας ότι «ανυπομονεί» να υποδεχτεί τη Σουηδία ως το 32ο μέλος του ΝΑΤΟ.
Από το Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ χαιρέτισε επίσης τη συμφωνία, σημειώνοντας ότι «άνοιξε επιτέλους ο δρόμος» για την επικύρωση του ενταξιακού πρωτοκόλλου της Σουηδίας από το τουρκικό κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ, η Σουηδία δέχτηκε «ως μέλος της ΕΕ να στηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την επανενεργοποίηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και να συμβάλει για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και την απελευθέρωση της βίζας».
Tο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα «καλωσορίζει την απίστευτα θετική και παραγωγική πρόοδο που έγινε σήμερα στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους προς την τελική επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Αυτό πιστώνεται στην ισχυρή ηγεσία του πρωθυπουργού της Σουηδίας που εργάστηκε άοκνα για ένα πιο ασφαλές μέλλον για τη Σουηδία».
We welcome the incredibly positive & constructive progress at #VilniusNATOSummit made today towards the final ratification of Sweden’s membership of NATO. This is a credit to the strong leadership of @SwedishPM who has worked tirelessly to deliver a more secure future for Sweden.
— EPP (@EPP) July 10, 2023
H ανακοίνωση από το ΝΑΤΟ για τη συμφωνία (άτυπη μετάφραση)
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ulf Kristersson και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση.
Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.
Το «παζάρι« Ερντογάν
Κατά την αναχώρησή του για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε θέσει ως νέο όρο για την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία, το να ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη της χώρας του στην Ε.Ε..
«Πρώτα ελάτε και ανοίξτε τον δρόμο της Τουρκίας προς την Ε.Ε., για να ανοίξουμε κι εμείς το δρόμο της Σουηδίας προς το ΝΑΤΟ», δήλωνε ο Ερντογάν. «Αυτό είπα και στον Μπάιντεν. Θα το πω και στο Βίλνιους. Οι περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ είναι και μελη της Ε.Ε. Πέρασαν 50 χρόνια… έχουμε 50 χρόνια που περιμένουμε. Δεν είμαστε μια οποιαδήποτε χώρα», είχε προσθέσει.
Η αντίδραση από ΗΠΑ και ΕΕ
Οι φιλοδοξίες της Τουρκίας για την ΕΕ και η υποψηφιότητα της Σουηδίας για το ΝΑΤΟ "είναι ξεχωριστά ζητήματα", ξεκαθάριζε νωρίτερα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ ερωτηθείς από δημοσιογράφους δήλωσε ότι οι φιλοδοξίες της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να αποτελούν εμπόδιο για την ένταξη της Σουηδίας στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ, αφού ο Τούρκος πρόεδρος συνέδεσε τα δύο ζητήματα. "Πιστεύουμε ότι είναι ξεχωριστά ζητήματα", είπε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά της η αναπληρώτρια της Κομισιόν Ντάνα Σπίναντ ερωτηθείσα σχετικά με τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και το μπλόκο της Άγκυρας στη Σουηδία για προσχώρηση στη βορειοατλαντική Συμμαχία είχε δηλώσει ότι «η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και η ένταξη νέων μελών σε αυτό είναι διαφορετική διαδικασία από αυτή της διεύρυνσης της ΕΕ».
Παράλληλα, τόνισε ότι «η ΕΕ έχει μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία διεύρυνσης με ένα πολύ ξεκάθαρο σύνολο βημάτων, τα οποία πρέπει να ακολουθήσουν όλες οι υποψήφιες χώρες, ακόμα και όσες εύχονται να γίνουν υποψήφιες χώρες».
Διαβάστε ακόμα:
Τα σημεία της συμφωνίας Ερντογάν - Στόλτενμπεργκ - Κρίστερσον
Ερντογάν και Μισέλ συμφώνησαν να «ενεργοποιήσουν εκ νέου» τις σχέσεις Τουρκίας - ΕΕ
