Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν και παρουσιάσθηκαν τα προγράμματα διακυβέρνησης των δύο κυρίων διεκδικητών στις ερχόμενες εκλογές του Μαΐου, της Νέας Δημοκρατίας και του Σύριζα.
Τεχνοκρατικά - αλλά και πολιτικά - όταν καλούμεθα να κρίνουμε και να συγκρίνουμε δύο προγράμματα διακυβέρνησης τα κριτήρια που πάντα τίθενται είναι ποιοτικά και ποσοτικά.
Στα ποσοτικά κριτήρια τρία είναι τα βασικά σημεία.
- Πού είμαστε σήμερα (σημείο εκκίνησης)
- Πού θέλουμε να πάμε (μετρήσιμο όραμα για το 2027)
- Πώς θα πάμε (ποια είναι τα εργαλεία / μετρήσιμα μέτρα που θα χρησιμοποιήσουμε και πόσο κοστίζουν αυτά).
Επιμένω στην λέξη μετρήσιμα, γιατί στο σύγχρονο management υπάρχει μία αρχή. Ότι δεν μπορείς να μετρήσεις δεν μπορείς και να διοικήσεις. Όπως λέει και ο διάσημος οικονομολόγος Peter Drucker «ότι δεν μετριέται δεν βελτιώνεται».
Επιμένω επίσης σε ένα πρόγραμμα με στόχους SMART.
Specific - Συγκεκριμένους: Τι θέλουμε να πετύχουμε, ποια είναι τα ενδιάμεσα βήματα.
Measurable - Μετρήσιμους: Τι ποσοστό ανάπτυξης θέλουμε. Ποιο είναι το μίνιμουμ αποδεκτό.
Achievable - Επιτεύξιμους: Οι στόχοι μας είναι ρεαλιστικοί; Είναι εφικτοί;
Relevant - Συναφείς: Στοχεύουμε στους σωστούς στόχους;
Time linked - Προσδιορισμένους στον Χρόνο: Έχουμε θεσπίσει χρονικό ορίζοντα;
Χωρίς όλα τα ανωτέρω ο μεγάλος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι ένα πρόγραμμα αντί να έχει στόχους να έχει ευσεβείς πόθους (wishful thinking).
Διάβασα με ιδιαίτερη προσοχή και τα δύο προγράμματα.
Η βασικότατη διαφορά μεταξύ των δύο προγραμμάτων - πάντα κατά την γνώμη μου - συνοψίζεται στο ότι το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας μας λέει καταρχάς το ΠΟΥ θέλουμε να πάμε, και πού θα βρίσκεται η Ελλάδα το 2027 εάν το πρόγραμμα εφαρμοσθεί.
Κατόπιν του οράματος/στόχου εξειδικεύεται το ΠΩΣ μέσω επιμέρους στόχων που θα λάβει ώστε να πετύχει τους στόχους.
Πιο συγκεκριμένα ξεχωρίζω για το 2027.
- Δημόσιο χρέος/ΑΕΠ =140% - Πληθωρισμός 2%
- Μέσος μισθός στα 1.500€ και κατώτατος μισθός 950€
- Εξαγωγές στο 60% του ΑΕΠ
- Μεταποίηση στο 15% του ΑΕΠ
- Ανεργία κάτω από 8%
- Μείωση 30% τροχαίων ατυχημάτων
- Αύξηση αριθμού αγροτών κατά 60.000
- Έσοδα από τουρισμό 30 δισ. ευρώ ετησίως
- 2.2 νοσηλευτές ανά κλίνη
- Μείωση παχυσαρκίας και καπνιστών
- 94% κάλυψη με 5G
- Κατάργηση περιορισμών για εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
Για δε κάθε στόχο υπάρχει επιμέρους συνοπτικό πρόγραμμα δράσεων. Συνοπτικά το πρόγραμμα απαντάει ξεκάθαρα στους πέντε όρους Smart targeting που ανέπτυξα παραπάνω.
Το πρόγραμμα του Σύριζα - που σημειωτέων παρατίθεται σε μορφή word 51 σελίδων, ΔΕΝ παρουσιάζει το που στοχεύει να βρίσκεται η Ελλάδα το 2027.
Παραθέτει εκατοντάδες μέτρα και η βασική μου ερώτηση είναι πού θα είναι η Ελλάδα μας το 2027 εάν ακολουθηθούν τα μέτρα αυτά.
Το πρόγραμμα αυτό μου θυμίζει πιο πολύ έκθεση ιδεών και λιγότερο ένα στοχευμένο, μετρήσιμο πλάνο προϋπολογισμού. Έχω δε βασικές αμφιβολίες εάν θα μπορούσε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πλάνο, χωρίς να επαναφέρει την Ελλάδα μας σε εποχές μεγάλων ελλειμμάτων.
Στα ποιοτικά κριτήρια αξιολόγησης ενός προγράμματος δύο είναι τα βασικά κριτήρια:
- Past record - Αξιοπιστία. Η Νέα Δημοκρατία μέσω της Συμφωνίας Αλήθειας έχει αποδείξει - τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά - ότι αυτό πού υπόσχεται το πετυχαίνει. Το πρόγραμμα του 2019 υλοποιήθηκε κατά γράμμα, ακόμα και όταν οι συνθήκες δεν το ευνοούσαν.
- Ομάδα που αναλαμβάνει το έργο. Τέσσερα χρόνια μετά τις εκλογές του 2019, η ομάδα της ΝΔ απέκτησε πολύ μεγαλύτερη εμπειρία, και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί πλέον να επιταχύνει τους ρυθμούς για να υλοποιήσει το πρόγραμμα και να επιτύχει τους νέους στόχους.
Οι ερχόμενες εκλογές είναι κρίσιμες. Αξίζει ο καθένας να διαβάσει και να αξιολογήσει τα προγράμματα των δύο μεγαλύτερων κομμάτων και να προσπαθήσει αντικειμενικά να δει ποιο από τα δύο προγράμματα α) μπορεί να υλοποιηθεί και β) εάν υλοποιηθεί που θα βρίσκεται η Ελλάδα μας το 2027.
*Ο Γιώργος Κυριακός είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων και πρώην Γραμματέας ΔΕΚΟ και Αποκρατικοποιήσεων.