Πρόταση εθνικής συμφωνίας δέκα σημείων για το προσφυγικό καταθέτει το Ποτάμι, σημειώνοντας ότι "το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα, όπως εξελίσσεται εδώ και ένα χρόνο, έχει πλευρές που τείνουν να ξεπεράσουν σε επικινδυνότητα το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας".
Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, "επιβάλλεται πλέον να ιεραρχηθεί ως πρώτο στην ατζέντα των εθνικών θεμάτων, τα οποία χρήζουν συλλογικής αντιμετώπισης και σχεδιασμό σε βάθος, τόσο σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής, όσο και σε επίπεδο εσωτερικής διαχείρισης.
Αν συνεχίζουμε να είμαστε αμήχανοι και πανικόβλητοι, κινδυνεύουμε να βρεθούμε αντιμέτωποι με τον εγκλωβισμό εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών, με διαφορετικό πολιτισμό και κώδικες ενσωμάτωσης.
Η Ελλάδα οφείλει να ανοίξει διάλογο με τους βαλκανικούς γείτονες, ως χώρα της ΕΕ και αρχικός αποδέκτης των ροών, έτσι ώστε το ζήτημα να γίνει κτήμα όλων των βαλκανικών λαών και χωρών. Οι φράκτες που υψώνουν θα πέσουν ως χάρτινοι πύργοι, αν το πρόβλημα συνεχίσει να διογκώνεται.
Εάν ο βαλκανικός χώρος δεν πιέσει συμμαχικά, ενωμένα με πνεύμα συνεργασίας και δυναμικά, τότε θα μετατραπεί σε φυλακή ανεξέλεγκτων ανθρωπίνων ροών.
Η Ελλάδα έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις στη διαχείριση του μεταναστευτικού, ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο, και μέχρι στιγμής κατηγορείται ότι δεν έχει εκπληρώσει καμία από αυτές.
Η έξοδος από την ζώνη Σένγκεν είναι εθνική απειλή και εάν γίνει πραγματικότητα θα επιφέρει μεγάλη ζημία στην οικονομία μας και θα αποτελέσει άλλο ένα πλήγμα στην αξιοπιστία της χώρας. Θα αποκλείσει τις επιχειρήσεις και θα εγκλωβίσει τους πολίτες.
Ύψιστη υποχρέωση μας είναι να προστατεύσουμε τις ζωές των προσφύγων που καταφεύγουν στην χώρα μας και παράλληλα να προσφέρουμε ασφάλεια στους πολίτες και ειδικά αυτών των συνόρων και των νησιών.
Η χώρα μας ως μέλος της ΕΕ αλλά και του ΝΑΤΟ θα πρέπει να πιέσει έτσι ώστε να υπάρξει διεθνές ειρηνευτικό σχέδιο για τη Συρία. Δημιουργία ζωνών ασφαλείας για τους κατοίκους, παύση των εχθροπραξιών και ακολούθως επιχειρήσεις υποστήριξης της ειρήνης για όσο διάστημα απαιτηθεί.
Το Ποτάμι, έχοντας συναίσθηση της ευθύνης του και της κρισιμότητας των στιγμών καταθέτει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν την βάση μιας Εθνικής Συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων".
Οι 10 προτάσεις που καταθέτει το Ποτάμι είναι:
1. Σύσταση Εθνικής Επιτροπής Δράσης (ΕΕΔ) με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από τα κόμματα και εκπροσώπους των αρμόδιων κρατικών φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
2. Ορισμός Εθνικού Συντονιστή υπαγόμενου απευθείας στον Πρωθυπουργό που θα έχει υπό την ευθύνη του όλες τις υπηρεσίες που εμπλέκονται στην διαχείριση του ζητήματος.
3. Ενίσχυση της φύλαξης των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων για την ασφάλεια της χώρας αλλά και την διάσωση των προσφύγων. Άμεση ενίσχυση του Λιμενικού με επιπλέον πλωτά μέσα από την ΕΕ. Ουσιαστική αστυνόμευση και έλεγχος των εισερχομένων, πλήρης καταγραφή και ταυτοποίηση τους. Άμεσος διαχωρισμός προσφύγων και αυτών που είναι οικονομικοί μετανάστες από διάφορες χώρες της Ασίας και Αφρικής.
4. Άσκηση κάθε μορφής πίεσης προς την Τουρκία για περιπολίες στις ακτές της ώστε να απαγορευθεί ο απόπλους των πλεούμενων. Αν η Τουρκία δηλώσει αδυναμία, να ενισχυθεί με ευρωπαϊκές δυνάμεις περιπολιών στα παράλια της κι όχι στη θάλασσα, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τα ναυάγια και τους πνιγμούς.
5. Διακομματική πίεση προς τους εταίρους στην ΕΕ για την άμεση αποδοχή και υλοποίηση των προτάσεων Γιούνκερ που αφορούν:
- τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής για τη πρόσθετη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων στο Αιγαίο
- την κατασκευή hot spot στα παράλια της Τουρκίας για τον έλεγχο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών
6. Διεθνή σύμπραξη διωκτικών αρχών-αστυνομικών υπηρεσιών για την δίωξη των διακινητών δουλεμπόρων και την προστασία των προσφύγων. Χρειάζεται άμεσα επιχειρησιακό σχέδιο συνεργασίας από Interpol-Europol με τις εθνικές αστυνομικές αρχές ευρωπαϊκών και τρίτων χωρών για την εξάρθρωση των κυκλωμάτων διακίνησης. Έλεγχος του χρήματος και του εμπορίου που σχετίζεται με το δουλεμπόριο (για παράδειγμα οι χιλιάδες εξωλέμβιες μηχανές που διακινούνται εντός Τουρκίας).
7. Κατασκευή hot spot στα νησιά, καθώς και πλωτών hot spot, με δέσμευση της κυβέρνησης προς τις τοπικές αρχές για την δυναμικότητα του κάθε hot spot και τον σύντομο χρόνο παραμονής των προσφύγων. Καταγραφή των προσφύγων από τα ελληνικά hot spot εντός 48 ωρών.
8. Επίτευξη συνολικής συμφωνίας με τη ΕΕ για τους Σύρους πρόσφυγες η οποία θα προβλέπει ταυτοχρόνως: την παροχή ευρωπαϊκού ασύλου για όσους Σύρους φτάνουν στη χώρα και στην συνέχεια την συντεταγμένη μετακίνηση τους αναλογικά σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με αναπροσαρμογή της υφιστάμενης διαδικασίας της μετεγκατάστασης (relocation).
9. Προγράμματα υπέρ της ένταξης προηγούμενων κυμάτων μεταναστών στην ελληνική κοινωνία και την ελληνική οικονομία και παραγωγή. Προγράμματα εθελοντισμού υπέρ των προσφύγων. Πρωτοβουλίες με την συμμετοχή των Ελλήνων ευρωβουλευτών για την ευαισθητοποίηση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης υπέρ των ελληνικών θέσεων και την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών.
10. Πλήρης εφαρμογή της συνθήκης επαναπροώθησης με την Τουρκία. Μεταφορά εντός 48 ωρών όσων δεν ζητούν άσυλο ή δεν δικαιούνται άσυλο με πλοία της FRONTEX πίσω στα τουρκικά παράλια.
Η πραγματικότητα σε αριθμούς
Περισσότεροι από 700 είναι οι επίσημα καταγεγραμμένοι πνιγμοί στο Αιγαίο το 2015.
Το σύνολο των προσφύγων και μεταναστών που πέρασαν στην Ελλάδα το 2015 προσεγγίζει το 1 εκατομμύριο (Ύπατη Αρμοστεία: 860.000, ΕΛ.ΑΣ.: 800.000 μέχρι τον Νοέμβριο).
Σύμφωνα με τις αστυνομικές Αρχές μόνο στα νησιά του Αιγαίου, από τις αρχές του έτους μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, πέρασαν 761.683 μετανάστες και πρόσφυγες. Δηλαδή 19 σχεδόν φορές περισσότεροι σε σύγκριση με το 2014 όταν εισήλθαν 41.349 (αύξηση 1.742%). Μόνο η Λέσβος, των 85.000 κατοίκων, δέχτηκε φέτος πάνω από 450.000 πρόσφυγες και μετανάστες (έναντι 11.000 πέρυσι).
Από τους περίπου 850.000 που μπήκαν στην χώρα, μόνο οι μισοί (περίπου 450.000) είναι ή δηλώνουν Σύροι πρόσφυγες, εκ των οποίων μόνο το 0,7% ζήτησε άσυλο στην Ελλάδα (3.495 αιτήσεις).