Του Απόστολου Χονδρόπουλου
Στο Παρίσι όπου βρίσκεται, ο Πρόεδρος της ΝΔ έχει σειρά συναντήσεων, ξεκινώντας το πρωί της Τρίτης από τον υπουργό Οικονομίας της Γαλλίας, Emmanuel Macron, εν συνεχεία με τον Νikola Sarkozy και το απόγευμα με τον γγ του ΟΟΣΑ, Angel Gurria, με τον οποίο θα είναι παρόντες και στη δίωρη συνάντηση εργασίας μεταξύ των αντιπροσωπειών της ΝΔ και του ΟΟΣΑ. Αν σε αυτές τις συναντήσεις κυριαρχήσουν τα ζητήματα των μεταρρυθμίσεων και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, αυτές που θα προηγηθούν να έχουν στο επίκεντρο τις γενικότερες εξελίξεις στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη σε μία περίοδο που αυτή έχει σημαντικές προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Και ο ίδιος ο Πρόεδρος της ΝΔ δεν έχει κρύψει ούτε τον προβληματισμό, ούτε την κριτική του διάθεση. Από την σκοπιά πάντα του "φιλοευρωπαϊστή μέχρι το μεδούλι", όπως λέει και ο ίδιος. Χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι απουσιάζει από την προσέγγισή του κάθε ευρωσκεπτικιστική διάσταση.
"Ευρωσκεπτικιστική" προσέγγιση ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Γιατί όχι, υπό προϋποθέσεις;! Αν ο ευρωσκεπτικισμός είναι γόνιμος. Και δεν το λέμε εμείς, ο ίδιος ο Πρόεδρος της ΝΔ είναι που δεν κρύβει και τους προβληματισμούς του μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε μία κομβική φάση της διαδρομής της. Αυτό που κάνουν άλλωστε και πολλοί άλλοι εξίσου γνήσιοι ευρωπαϊστές πολιτικοί, όπως ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Guy Verhofstadt, που εκπέμπει επίσης τέτοιο μήνυμα μέσα και από το βιβλίο του "Η ασθένεια της Ευρώπης και η αναγέννηση του ευρωπαϊκού ιδανικού». Ισχυριζόμενος με απλά λόγια, όπως έλεγε ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν το παρουσίαζε πρόσφατα στην Αθήνα, πως "η Ευρώπη ή θα αλλάξει δραστικά ή θα πάψει να υφίσταται υπό την παρούσα της μορφή". Αν δεν υπερβεί την αιτία του προβλήματος, που δεν είναι άλλη από τον "εθνικισμό ως προς την προτεραιότητα που δίνεται από τους πολιτικούς ηγέτες της Ευρώπης στη αντιμετώπιση των εθνικών παραμέτρων της άσκησης πολιτικής και όχι της ευρωπαϊκής τους διάστασης".
Η ομιλία εκείνη επανήλθε τις τελευταίες ημέρες στο μυαλό μας. Με αφορμή τις σκέψεις για το παρόν και το μέλλον της που ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης θέλησε προ ημερών να μοιραστεί με τους πολίτες με την ευκαιρία της "Ημέρας της Ευρώπης". Τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι μπροστά στις νέες μεγάλες προκλήσεις που έχουν προστεθεί στην οικονομία, στην ποιότητα ζωής, στο προσφυγικό, στην εξωτερική πολιτική και στην ασφάλεια, οι λαοί της Ευρώπης έχουν βάσιμους λόγους να ανησυχούν. Και να απαιτούν έμπρακτες απαντήσεις στις ανησυχίες, στις αγωνίες και στα ερωτήματά τους.
Αφετέρου όμως και την κριτική που συχνά ασκεί τον τελευταίο καιρό στους Ευρωπαίους για τον τρόπο που διαχειρίζονται την οικονομική κρίση, αποδεχόμενοι στη χώρα μας μία λανθασμένη συνταγή οικονομικής πολιτικής."...Σας το λέει ένας άνθρωπος ο οποίος είναι φιλοευρωπαίος μέχρι το μεδούλι. Υπάρχουν συνολικές ευθύνες για το γεγονός ότι΄όλοι αποδέχονται ένα μείγμα πολιτικής το οποίο γνωρίζουμε ότι δεν θα αποδώσει", έλεγε χαρακτηριστικά, από το βήμα του πρόσφατου 4ου Συνεδρίου της Δράσης. "Ψάχνω να βρω, συμπλήρωνε, έναν οικονομολόγο διεθνούς κύρους ή έναν Έλληνα οικονομολόγο, ο οποίος να μπορεί πειστικά να επιχειρηματολογήσει γιατί αυτό το μείγμα πολιτικής είναι καλό για την ελληνική οικονομία και δεν βρίσκω"
Πολύ πρόσφατα ο εκπρόσωπος της ΝΔ εξηγούσε, με αφορμή αυτήν ακριβώς την κριτική προσέγγιση, πως "η ΝΔ είναι η παράταξη που έβαλε τη χώρα στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αλλά έβαλε και πλάτη για να κρατηθεί στην ευρωζώνη"."Και επειδή ο Πρόεδρος της ΝΔ είναι κατεξοχήν Ευρωπαίος πολιτικός και η ΝΔ κατεξοχήν ευρωπαϊκή παράταξη της χώρας, που νοιάζεται για την πρόοδο της Ευρώπης, έχει κάθε νομιμοποίηση και κάθε λόγο να ασκεί κριτική όταν αυτό χρειάζεται για να βελτιωθούν οι προοπτικές και να δοθούν λύσεις", προσέθετε.
Όλα αυτά από μία απόλυτα ευρωπαϊκή οπτική που βλέπει κάθε απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις υπό το πρίσμα της περισσότερης και όχι λιγότερης Ευρώπη. Αλλά και με έναν ρεαλισμό που την κάνει να αναγνωρίζει ότι στις συνθήκες της σημερινής κρίσης πιθανότατα δεν φαίνεται να υπάρχουν προϋποθέσεις ισχυρής λαϊκής νομιμοποίησης για να περάσουμε στο επόμενο στάδιο ,της πιο συστηματικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
"Υπάρχουν φορές που πρέπει να ξέρει κανείς - και στη ζωή, αλλά και στην πολιτική -πότε παίζει επίθεση και πότε παίζει
άμυνα", τόνιζε τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. "Και η διαφύλαξη του status quo στην παρούσα συγκυρία μπορεί να είναι το καλύτερο, το οποίο μπορεί να ελπίζει η Ευρώπη. Διότι, αν μηχανιστικά οδηγηθούμε στην επιλογή ή προχωράμε πολύ γρήγορα ή αναιρούμε όλα αυτά τα οποία έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, φοβάμαι σήμερα ότι οι πολιτικές προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε πολύ γρήγορα, απλά δεν υπάρχουν. Δυστυχώς. Όσο και αν κάποιοι μπορεί να το ήθελαν, όσο και αν κάποιοι μπορεί αυτό να το επιθυμούσαν".
Επιθυμητό, αλλά ενδεχομένως όχι εφικτό στις σημερινές συνθήκες, οπότε και ο ίδιος μιλά σε αυτή τη φάση "που πιθανότατα διανύουμε μία περίοδο μακράς στάσης", για τη σημασία του "γόνιμου ευρωσκεπτικισμού". Εξηγώντας φυσικά τι είναι αυτό που "μας επιτρέπει να μπορούμε να θεωρούμαστε ευρωσκεπτικιστές με τη θετική έννοια του όρου". "Ότι η αγωνία μας και η φροντίδα μας δεν είναι η αμφισβήτηση των επιτυχιών της Ευρώπης, αλλά κυρίως η βελτίωση της Ευρώπης. Μπορούμε να είμαστε πολύ επικριτικοί προς την Ευρώπη αλλά από την άλλη, δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε τον πυρήνα των ευρωπαϊκών αξιών, που μας διαφοροποιούν ως Ευρωπαϊκή Ένωση και ως κράτη - μέλη, από άλλες αντίστοιχες υπερεθνικές ενώσεις".
Στην συγκεκριμένη συγκυρία λοιπόν καλύτερη άμυνα δεν είναι η επίθεση. Και αυτός είναι ο λόγος που ο αρχηγός της αξιωματικής ολοκλήρωνε εκείνη την ομιλία παρατηρώντας πως "αυτός ο γόνιμος και θετικός ευρωσκεπτικισμός, ενδεχομένως σήμερα να είναι περισσότερο απαραίτητος παρά ποτέ".
