Το πυρόπληκτο Μάτι επισκέφθηκε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό, Δημήτρη Οικονόμου, τον περιφερειάρχη Αττικής, Γιώργο Πατούλη, τους γενικούς γραμματείς του Υπουργείου, Ευθύμη Μπακογιάννη και Κωνσταντίνο Αραβώση και τον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργο Στασινό, προκειμένου να ξεκινήσει και επίσημα η διαβούλευση με τους κατοίκους των περιοχών που δοκιμάστηκαν σκληρά από τη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου 2018.
Σημειώνεται ότι είχαν προηγηθεί - μετά και από τη δέσμευση του Πρωθυπουργού - πολλές συναντήσεις μεταξύ της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των τοπικών φορέων. Σήμερα όμως, ξεκίνησε και επίσημα η διαβούλευση με την ανάρτηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για τις πυρόπληκτες περιοχές που βρίσκονται στους δήμους Μαραθώνα και Ραφήνας – Πικερμίου. Παρόντες στην ειδική εκδήλωση που έγινε και οι δήμαρχοι των δύο δήμων, Στέργιος Τσίρκας και Βαγγέλης Μπουρνούς αντίστοιχα.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας άκουσε τα σχόλια και τον προβληματισμό των κατοίκων για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο. Ο κ. Χατζηδάκης ζήτησε από τους κατοίκους της περιοχής να συνδράμουν με συγκεκριμένες προτάσεις στη βελτίωση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου, ώστε το Μάτι και όλη η πυρόπληκτη περιοχή να μην ξαναβιώσει αντίστοιχες τραγωδίες.
Απευθυνόμενους στους κατοίκους και τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο κ. Χατζηδάκης δήλωσε:
«Σήμερα δεν είμαστε εδώ ούτε για να πανηγυρίσουμε ούτε να κατηγορήσουμε. Δεν θα ταίριαζε ούτε το ένα ούτε το άλλο στην πρωτοφανή τραγωδία που έζησε όλη η Ελλάδα εδώ στο Μάτι, πριν από δύο χρόνια. Ήρθαμε εδώ γιατί θέλουμε με έργα να συντελέσουμε στην επούλωση των μεγάλων πληγών που άνοιξαν το 2018. Δεν ήρθαμε εδώ ως ιστορικοί. Ήρθαμε ως η υπεύθυνη ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκειμένου να παρουσιάσουμε το σχέδιό μας.
Πέρυσι στη Βουλή, μετά από συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό, ο οποίος έχει, το ξέρετε, πολύ μεγάλη ευαισθησία για το θέμα, δεσμευθήκαμε ότι μέχρι το τέλος Ιουλίου του 2020 θα παρουσιάζαμε το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για το Μάτι, που στόχο έχει να βάλει μία τάξη εδώ στην ευρύτερη περιοχή και να βοηθήσει, έτσι ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα σαν και αυτό που ζήσαμε πριν από δύο χρόνια.
Ήρθα και περπάτησα τον χειμώνα στην περιοχή και ξανά μετά από 50 μέρες είδα τα προβλήματα στην παραλία, στους δρόμους, τα ρέματα. Είδα αρκετά σπίτια μέσα σε ρέμα.
Μπορείς άραγε, να αναλάβεις την ευθύνη, ως υπεύθυνος υπουργός να βάλεις την υπογραφή σου σε μια λύση, η οποία θα λέει ότι αυτό το σπίτι μετά από την καταστροφή που έγινε θα παραμείνει στη θέση του και αύριο-μεθαύριο να γίνει μια πλημμύρα και εδώ να γίνει γης μαδιάμ; Δεν γίνονται αυτά. Και δεν πρέπει κανένας να ζητάει από μια υπεύθυνη Πολιτεία να τα κάνει. Πρέπει να βάλουμε μια τάξη! Και θέλουμε να βάλουμε αυτή την τάξη με τη δική σας βοήθεια».
Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι «δεν αντιμετωπίζουμε το ζήτημα επιδερμικά ούτε ως θλιβερό καθήκον. Το αντιμετωπίζουμε ως μια βαθιά πολιτική και προσωπική συνειδησιακή μας υποχρέωση να συμβάλουμε δηλαδή με όλες τις γνώσεις και τις δυνάμεις που έχουμε προκειμένου να γίνει μία νέα αρχή σε αυτή την περιοχή. Όχι θεωρητικά, όχι με φιοριτούρες, όχι με διακηρύξεις, αλλά με αυτό το σχέδιο που τίθεται σήμερα υπό διαβούλευση και που το έκαναν τα μεγαλύτερα μελετητικά γραφεία της χώρας, δεν το έχουν συντάξει τυχαίοι άνθρωποι και το έχουν συντάξει μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ».
Σύμφωνα με τον υπουργό, «στόχος είναι ένα άρτιο Σχέδιο για το Μάτι». Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε σχετικά με τις αρχές του σχεδίου, «το ένα άκρο θα ήταν να πούμε ότι θέλουμε να κάνουμε το Μάτι τον πιο τέλειο πολεοδομικά οικισμό ολόκληρης της χώρας. Θα θέλαμε να τον κάνουμε, αλλά αυτό θα σήμαινε ατελείωτες κατεδαφίσεις οι οποίες θα οδηγούσαν σε μία πάρα πολύ μεγάλη και απολύτως κατανοητή κοινωνική αναστάτωση.
Το άλλο άκρο θα ήταν φοβούμενοι το όποιο κόστος -συχνά γίνεται αυτό στη χώρα μας- για τις όποιες επί μέρους αντιδράσεις να δειλιάσουμε, να ακολουθήσουμε μία πολιτική δημοσίων σχέσεων. Να προσπαθήσουμε να μπαλώσουμε τα πράγματα και στο τέλος να καταλήξουμε σε μία «λύση», η οποία θα άφηνε ανοικτά τα ενδεχόμενα για επανάληψη των φαινομένων που ζήσαμε μέχρι τώρα. Αυτό θα ήταν τραγικό λάθος και για αυτό τον λόγο το αποφύγαμε.
Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν πολλοί συμπολίτες μας οι οποίοι όταν ακούνε και πολύ περισσότερο όταν δουν ότι γκρεμίζεται το σπίτι τους, κόποι αρκετών χρόνων, εδώ στο Μάτι στο Κόκκινο Λιμανάκι, στο Προβάλιθο, στην Αμπελούπολη, κάθε άλλο παρά θα χαρούν. Είναι μία απολύτως ανθρώπινη αντίδραση. Και το ίδιο για αυτούς που θα δουν να γκρεμίζονται μάνδρες και αυλές. Προβλέπονται κατεδαφίσεις για 140 περίπου σπίτια και 340 μάνδρες και αυλές. Αλλά σκεφτείτε αν δεν συνέβαινε αυτό, αν δεν τα κάναμε αυτά και δεν σχεδιαζόταν αυτό που έχει σχεδιαστεί, ένας μεγάλος παραλιακός περίπατος με έναν αντίστοιχο πεζόδρομο. Σκεφτείτε αν δεν τα κάναμε αυτά και δεν ανοίγαμε διόδους προς την παραλία. Θυμηθείτε, παρ’ ότι οι ευθύνες βασικά ήταν αλλού, πόσο συνετέλεσε και αυτό το πρόβλημα σε αυτό που ζήσαμε το 2018. Σκεφτείτε τι θα συνέβαινε αν αποφασίζαμε να μην παρέμβουμε στα ρέματα, να μην τα διευθετήσουμε και να μην κάνουμε τις απολύτως αναγκαίες κατεδαφίσεις για σπίτια που είναι μέσα στα ρέματα. Αυτό δεν θα ήταν υπεύθυνη πολιτική. Ξέρω λοιπόν ότι αυτό που σήμερα κάνουμε μπορεί να δυσαρεστεί πολλούς εδώ κατοίκους στο Μάτι. Αλλά είναι μία υπεύθυνη πολιτική.
Ήρθαμε λοιπόν μπροστά σας εδώ με θάρρος να παρουσιάσουμε αυτές τις προτάσεις. Αλλά ήρθαμε και με ευθύνη ταυτόχρονα και με σεμνότητα θα μου επιτρέψετε να πω όχι για να σας κουνήσουμε το δάχτυλο, αλλά να κάνουμε διάλογο μαζί σας για αυτές τις προτάσεις. Θέλουμε να ακούσουμε τις απόψεις σας. Θέλουμε να ακούσουμε τις παρατηρήσεις σας και μέσα στο πλαίσιο της λογικής και των αρχών που σας περιέγραψα θα ενσωματώσουμε τις όποιες προτάσεις.
Δίνω μεγάλη σημασία και στη σημερινή μας συνάντηση και στη διαβούλευση που θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες ώστε να έχουμε ένα άρτιο Σχέδιο για το Μάτι που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια νέα ζωή, για μια βιώσιμη πόλη, εδώ που είμαστε σήμερα στον τόπο της ανείπωτης τραγωδίας».
Δ. Οικονόμου: «Έχουμε συμπυκνώσει τον χρόνο όσο ήταν δυνατόν»
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός κ. Οικονόμου δήλωσε:
«Η οριστικοποίηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου, με το πέρας της διαβούλευσης, θα σημάνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό της περιοχής θα είναι άμεσα οικοδομήσιμο. Έχει ληφθεί ειδική μέριμνα, ώστε πριν την έγκριση του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής σε πολλές περιοχές να είναι σαφές πού μπορεί να οικοδομηθεί και αυτό αφορά όσους είχαν κτίσματα που έχουν ενδεχομένως υποστεί ζημιές, αλλά και όσους δεν είχαν μέχρι σήμερα δικαίωμα να χτίσουν νομίμως.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, θα πρέπει να υπάρξουν ακόμα ορισμένες ρυθμίσεις από το Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής, η εκπόνηση του οποίου θα ξεκινήσει μέσα στο καλοκαίρι με τις σχετικές αναθέσεις. Εκτιμούμε ότι θα είναι έτοιμο σε έναν χρόνο από σήμερα. Άρα και όσοι σήμερα δεν μπορούν να οικοδομήσουν, αυτό θα είναι σύντομα εφικτό. Συνήθως οι διαδικασίες αυτές στην Ελλάδα κρατούσαν 25 χρόνια, 12 χρόνια για το πρώτο στάδιο και άλλα 12-15 χρόνια για το Ρυμοτομικό Σχέδιο. Έχουμε συμπυκνώσει τον χρόνο όσο ήταν δυνατόν».
Ο κ. Αραβώσης αναφέρθηκε στα ζητήματα της περιοχής που άπτονται των δασικών χαρτών:
«Με τις νέες διατάξεις του πρόσφατου περιβαλλοντικού νόμου επιλύονται προβλήματα με τις δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, στην περιοχή εφαρμογής του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου ως εξής:
• Πλήρης εξαίρεση των περιοχών Μάτι και Κόκκινο Λιμανάκι από τη δασική νομοθεσία. Για τις εκτάσεις αυτές ανακαλούνται και κάθε είδους διοικητικές πράξεις (αναδασωτέες, πρόστιμα, διοικητικές αποβολές, κατεδαφίσεις) που εκδόθηκαν με βάση τη δασική νομοθεσία.
• Αναμόρφωση δασικών χαρτών, λαμβάνοντας υπόψη διοικητικές πράξεις που δεν είχαν ενσωματωθεί στην αρχική κατάρτιση. Σημαντική προσθήκη στον νέο νόμο είναι ότι στις διοικητικές πράξεις συμπεριλαμβάνονται πλέον και οικοδομικές άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί (δεν έχουν οικοδομήσει οι δικαιούχοι), οπότε εξαιρούνται πλέον και αυτές οι εκτάσεις.
Στις περιοχές που δεν εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας (Προβάλινθος, Αμπελούπολη κ.λπ.), ακόμα και μετά τις παραπάνω ρυθμίσεις, παρέχεται η δυνατότητα:
• Εκ νέου υποβολή αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, με νέες προθεσμίες, αφού αναρτηθεί ο αναμορφωμένος δασικός χάρτης.
• Υποβολή αιτήματος υπαγωγής στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου περί οικιστικών πυκνώσεων».
Ο κ. Μπακογιάννης επισήμανε:
«Σήμερα δόθηκε η δυνατότητα να ακούσουμε οι φορείς και πολίτες τις πρώτες εντυπώσεις στο ΕΠΣ που τέθηκε σε διαβούλευση. Έχουν καταγραφεί οι απόψεις και θα ληφθούν υπόψη στην αξιολόγηση του σχεδίου ενώ για ικανό χρονικό διάστημα θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε εκ νέου προκειμένου να καταγραφούν όλοι οι προβληματισμοί και να έχει το σχέδιο τη μέγιστη δυνατή συναίνεση.
Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο στηρίζεται στους κανόνες της βιώσιμης πολεοδόμησης, ακολουθεί τις αρχές της ανθεκτικότητας και δημιουργεί προϋποθέσεις για να αποτελέσει η περιοχή, πρότυπο για όλη την Ελλάδα».
Ο κ. Πατούλης δήλωσε:
«Το προηγούμενο διάστημα η Περιφέρεια Αττικής, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική» 2014 – 2020 προχώρησε σε μια ιδιαίτερα καινοτόμα μεθοδολογία ενίσχυσης των επιχειρήσεων που επλήγησαν, βάσει της απώλειας εισοδήματος που είχαν μετά το συμβάν. Ειδικότερα, μέχρι σήμερα στο πλαίσιο της προαναφερθείσας δράσης έχουν λάβει ενίσχυση 400 επιχειρήσεις με συνολικό προϋπολογισμό 5 εκατομμύρια ευρώ. Και δεν σταματάμε εδώ: εντός του καλοκαιριού θα εκδώσουμε νέα πρόσκληση ύψους περίπου 5 εκ. € για τη χρηματοδότηση υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων με έδρα τους Δήμους που επλήγησαν, προκειμένου να αναβαθμίσουν τον εξοπλισμό τους και τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Προσπαθούμε συντεταγμένα και αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία μας, να συμβάλλουμε στην ανάκαμψη της τοπικής επιχειρηματικότητας και στην επιστροφή στην κανονικότητα και την ανάπτυξη.
Επιπλέον, η Περιφέρεια Αττικής συμβάλλει και στη βελτίωση των υποδομών της ευρύτερης περιοχής, χρηματοδοτώντας μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική» 2014 – 2020 την κατασκευή νέων σχολικών κτιρίων (2ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Μάκρης, Νηπιαγωγείο Ανατολής), τη συνέχιση της λειτουργίας των κοινωνικών δομών (Κέντρα Κοινότητας και Δομές Παροχής Βασικών Αγαθών), αλλά και με ιδίους πόρους την Αντικατάσταση αμιαντο-τσιμεντοσωλήνων στο δίκτυο ύδρευσης της Νέας Μάκρης, την αποξήλωση υλικών από αμίαντο, την υλοποίηση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων σε καμένες εκτάσεις κλπ.
Τέλος, ο κ. Στασινός δήλωσε:
«Εννέα μήνες από όταν μας ανατέθηκε από τον Πρωθυπουργό με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου να εκπονήσουμε το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, εμείς το καταθέσαμε. Αυτό απαιτεί κατά μέσο όρο στην Ελλάδα 10-15 χρόνια.
Ο πρώτος στόχος ήταν να δώσουμε ένα σχέδιο που θα προβλέπει ότι η πόλη του Ματιού θα είναι βιώσιμη και ανθεκτική, θα έχει αντιπλημμυρική προστασία και θα υπάρχει σχέδιο εκκένωσης της πόλης όταν χρειάζεται. Έχουμε κάνει καλά τη δουλειά μας γιατί ξεκινήσαμε από την πρώτη στιγμή με διαβούλευση με τους κατοίκους και καταλήγουμε και σήμερα σε διαβούλευση με τους κατοίκους. Θεωρούμε ότι θα είναι το πιο γρήγορο σχέδιο που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα.
Είναι ένα πολύ καλό σχέδιο που θα γίνει ακόμα καλύτερο με τη συμβολή των κατοίκων και θα έχουμε περιθώριο και στη συνέχεια να το βελτιώσουμε. Μετά τη διαβούλευση, θα ακολουθήσει η επεξεργασία του τελικού Σχεδίου από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Παράλληλα, θα ξεκινήσουμε και το τελικό Ρυμοτομικό Σχέδιο, σε ένα χρόνο θα το έχουμε παραδώσει και αυτό. Επομένως περίπου σε έναν χρόνο από σήμερα θα μπορούν οι κάτοικοι να χτίσουν αυτά που δικαιούνται να χτίσουν, να είναι νόμιμοι και να υπάρχει παράλληλα ένα σχέδιο που θα καταστήσει το Μάτι κανονική πόλη, πόλη-πρότυπο σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Προβλήματα πολεοδομικά, δασικά, με ρέματα και αυθαίρετα που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα εδώ υπάρχουν συγκεντρωμένα. Είναι ένα στοίχημα για εμάς που πιστεύω ότι θα κερδίσουμε».