"Η Ελλάδα και η πΓΔΜ οφείλουν και θα ζήσουν μαζί, εν ειρήνη, συνεργασία και προκοπή. Εφόσον και μόλις λυθεί το ονοματολογικό και κτυπηθεί κάθε είδους αλυτρωτισμός, οι δύο χώρες θα βαδίσουν μαζί το δρόμο της ΕΕ και των δομών ασφάλειας. Η Ελλάδα θα γίνει ο υποστηρικτής και μεσολαβητής μιας τέτοιας πορείας", υπογράμμισε ο Νίκος Κοτζιάς, ο πρώτος Έλληνας υπουργός Εξωτερικών που μίλησε στην ετήσια Συνάντηση Διπλωματών στα Σκόπια, ύστερα από πρόσκληση του ομολόγου του και αντιπροέδρου της κυβέρνησης Νικόλα Πόποσκι.
Οι δύο υπουργοί έχουν μια πολύ καλή προσωπική σχέση, όπως φάνηκε και στη Συνάντηση της Θεσσαλονίκης την περασμένη άνοιξη, και ο κ. Κοτζιάς έκανε ειδική αναφορά σε αυτή. "Είναι φανερό, ότι η ανασφάλεια ως προς την αποδοχή ύπαρξης του κράτους σας, αλλά και ο αλυτρωτισμός εξέθρεψαν επί αρκετό χρονικό διάστημα αισθήματα δυσπιστίας. Σήμερα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα μπροστά σε μια τέτοια κατεύθυνση. Οι προσωπικές μας σχέσεις με τον Νίκολα μιλάνε από μόνες τους. Οι σχέσεις των 4 της Βαλκανικής (Ελλάδα, πΓΔΜ, Βουλγαρία, Αλβανία) επίσης. Ο δρόμος, βέβαια, είναι ακόμα μακρύς, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να τον διανύσουμε, έτσι νομίζω και ελπίζω, σε αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε", είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: "Η συνάντηση των 4 ήταν πολύ παραγωγική και ελπιδοφόρα. Ήταν ένα ακόμα στοιχείο της συνεργασίας ανάμεσα στα δύο κράτη μας. Η συνεργασία μας αποτελεί την έκπληξη για πολλούς. Αποτελεί στοιχείο υπέρβασης σε όσους εκτός της χώρας σας πιστεύουν -βαθιά λανθασμένα- ότι αυτό το κράτος είναι προσωρινό ή ενοχλητικό. Κάθε άλλο. Το κράτος σας είναι ένα κράτος που και σε πρόσφατα γεγονότα επέδειξε σταθερότητα και έδρασε ως παράγοντας ασφάλειας στην περιοχή ανεξάρτητα της εσωτερικής πολιτικής κρίσης. Κρίση για την οποία είμαι βαθιά πεπεισμένος ότι μπορεί να ανταπεξέλθει με ίδια μέσα. Αρκεί να εδραιωθεί και άλλο η δημοκρατία".
Για τη στάση της Ελλάδας απέναντι στην πΓΔΜ ο κ. Κοτζιάς είπε ότι είναι ξεκάθαρη και σημείωσε: "Η Ελλάδα σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες κράτη-μέλη της ΕΕ απέφυγε να εκφράσει γνώμη ή να εισέλθει στα εσωτερικά της σημαντικής βόρειας γείτονάς μας. Πιστεύουμε ότι στην εποχή μας κάτι τέτοιο δεν είναι μόνο λάθος, αλλά και ανεπίτρεπτο. Οι έξωθεν παρεμβάσεις έχουν κατά κανόνα τα αντίστροφα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα. Ας μου επιτραπεί να υποστηρίξω ενώπιον σας, έναν γενικό κανόνα που τον ακολουθώ και εγώ προσωπικά, χωρίς να τα καταφέρνω πάντα: κάθε κράτος στο εσωτερικό και στις διεθνείς-εξωτερικές του σχέσεις πρέπει να αναπτύσσει ορισμένα απαραίτητα χαρακτηριστικά που σφραγίζουν την νεωτερικότητα και τον ευρωπαϊσμό. Ανάμεσα σε αυτά καθοριστικός είναι ο ρόλος -πάντα κατά τη γνώμη μου- της δημοκρατικής κουλτούρας διαλόγου, συναίνεσης και συνεννόησης. Η άλλη πλευρά, είτε πρόκειται για κράτος, είτε για πολίτες δεν είναι εχθρός, αλλά μια διαφορετική κουλτούρα, γνώμη, αντίληψη ή και απλά μια άλλη απάντηση. Και μέσα σε αυτή τη διαφορετικότητα ακόμα και αν είναι λάθος, κρύβεται πάντα ένας σπόρος αλήθειας".
Επισήμανε ότι η Ελλάδα εκτιμά θετικά την ύπαρξη της πΓΔΜ, στην οποία είναι πρώτη σε επενδύσεις και εμπόριο, σε τουρισμό και διακοινοτικές επαφές, αλλά ταυτόχρονα, όμως, έθεσε το ζήτημα του αλυτρωτισμού από την άλλη πλευρά και παρατήρησε: "Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα υπάρξει υπέρβαση ενός αλυτρωτισμού που κατά τη γνώμη μας δεν βοηθά σε τίποτα, αλλά και ούτε υποστηρίζεται από ιστορικές και παρούσες πραγματικότητες".
Ο κ. Κοτζιάς εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πορεία των διμερών σχέσεων και τόνισε: "Κοινωνίες και χώρες για να μπορέσουν να συμπορευτούν έχουν ανάγκη ενός κλίματος εμπιστοσύνης. Να κατανοούμε τις υπάρχουσες δυσκολίες, αλλά με κλίμα αισιοδοξίας να επεξεργαζόμαστε δρόμους υπέρβασής τους. Να συζητάμε για να καταλαβαίνουμε ο ένας τη σκέψη του άλλου, ακόμα και μέσα στις βαθύτερες τυχόν διαφωνίες. Να επιδεικνύουμε και να αποδεικνύουμε αφοσίωση στο καλό των λαών μας, των πολιτών μας. Να γνωρίζουμε τα ενδιαφέροντα, τα συμφέροντα, τις ιδιαίτερες καταστάσεις ο ένας του άλλου προκειμένου να γίνεται πιο αποτελεσματική και η πιο δύσκολη διαπραγμάτευση. Να καταφέρουμε να κάνουμε το ορθό, το δίκαιο και το αναγκαίο την κατάλληλη στιγμή.
Να μην εκβιάζουμε καταστάσεις, αλλά και να μην κλείνουμε παράθυρα δυνατοτήτων όταν αυτά μπορούν να ανοίξουν και να φέρουν φρέσκο αέρα. Ο ρόλος μας είναι να συμβάλλουμε σε θετικές, ειρηνικές, αποτελεσματικές αλλαγές και να είμαστε φορέας και κομμάτι αυτών των αλλαγών. Να μπορούμε να διαχωρίζουμε το δευτερεύον και όχι τόσο σημαντικό από το κύριο και σημαντικό και να ασχολούμαστε επίμονα, σταθερά και δημιουργικά με αυτό προκειμένου να βρούμε παραγωγικές λύσεις. Να βρίσκουμε και αξιοποιούμε τα κοινά. Να ανεχόμαστε και σεβόμαστε την διαφορετικότητα, χωρίς να θυσιάζουμε το κοινό μέλλον σε αυτή.
Σημαντικό βήμα προς τα εμπρός ήταν και είναι η καθιέρωση των ΜΟΕ που προωθούνται από τις δύο πλευρές μας, είτε αυτές αφορούν διασυνδέσεις στον τομέα των μεταφορών, της οικονομίας, των πανεπιστημίων, είτε αφορούν τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, της πυρόσβεσης, της αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και εκτάκτων καταστάσεων. Όπως φάνηκε την επαύριο των πρόσφατων καταστροφικών πλημμυρών -και εδώ θα ήθελα να σας συλλυπηθώ και δημοσίως για τις τραγικές ανθρώπινες απώλειες- μπορούν να φέρουν τους λαούς μας πιο κοντά μέσω της συνεργασίας σε ανθρωπιστικές κρίσεις.
Πιστεύω ότι βρισκόμαστε συνολικά σε ένα καλό δρόμο περαιτέρω σύσφιξης των σχέσεων μας. Πιστεύω ότι το κράτος σας παρά τις δυσκολίες σας είναι στοιχείο και συντελεστής σταθερότητας στην περιοχή. Από αυτή τη σκοπιά η σημερινή Ελλάδα καταβάλλει και θα συνεχίσει να καταβάλλει κάθε προσπάθεια να συμβάλλει στην ανάπτυξη της γείτονας χώρας. Ταυτόχρονα, όσο περνά από το χέρι μας δεν θα επιτρέψουμε εξωτερικά μέτρα σε βάρος της. Σε αυτά τα πλαίσια ασκήθηκε πρόσφατα από πλευράς μας βέτο στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ όπου ταχθήκαμε ενάντια σε κάθε μέτρο κυρώσεων σε βάρος της".
Για την περιοχή των Βαλκανίων είπε ότι προστέθηκαν δύο νέοι πολύ σημαντικοί θεσμοί. Ο πρώτος είναι η συνεργασία των βαλκανικών κρατών-μελών της ΕΕ. Ο δεύτερος, είναι η συνεργασία των τεσσάρων νότιων κρατών της Ευρώπης. Της Ελλάδας, της πΓΔΜ, της Αλβανίας και της Βουλγαρίας. Δύο κράτη της ΕΕ και δύο υποψήφια. Ο σχηματισμός αυτός είπε "ενδυναμώνει τη συνεργασία μας, την κοινή αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων που μας απασχολούν και θα προωθήσει μέτρα κοινής συνεργασίας". Ανακοίνωσε ότι οι "4" θα ξανασυναντηθούν εκ νέου στη Θεσσαλονίκη το Νοέμβριο και ίσως πραγματοποιήσουν από κοινού επίσκεψη στο Άγιον Ορος. Από του χρόνου θα συναντιούνται κάθε έξι μήνες σε πόλεις των υπόλοιπων κρατών, αλλά και της Ελλάδας.
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την εκτίμηση ότι η ένταξη στην ΕΕ για πολλά βαλκανικά κράτη θα καθυστερήσει και εξαιτίας των πολλαπλών εσωτερικών κρίσεων της ΕΕ. Αλλά και να ενταχθούν αυτά σύντομα στην ΕΕ, μια Ένωση με τόσα πολλά μέλη σίγουρα "δεν θα είναι ένα πεδίο στο οποίο μπορεί να κινηθεί με ιδιαίτερη ευκολία ένα κράτος 2 ή και 5 με 7 εκατομμυρίων πολιτών. Με ΑΕΠ που θα είναι 300 και 400 φορές μικρότερο της Γερμανίας και 2.000 φορές εκείνου των ΗΠΑ. Γι'' αυτό υποστηρίζω ότι προκειμένου να αξιοποιηθούν οι σημερινές δυνατότητες στο έπακρο και μέχρι να ενταχθούν όλα τα κράτη της περιοχής στην ΕΕ, αλλά και αφού ενταχθούν προκειμένου να έχουν ρόλο σε αυτή, είναι απαραίτητο να ενισχύσουμε την ενδοχώρα μας", τόνισε.
Η ομιλία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στους ανά τον κόσμο διπλωμάτες της ΠΓΔΜ έγινε σε καλό κλίμα. Στη συνέχεια του έγιναν ερωτήσεις και ακολουθησε συζήτηση του κ. Κοτζιά με πρέσβεις της ΠΓΔΜ.
Ν. Κοτζιάς - Ν. Πόποσκι: Σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη των σχέσεων Ελλάδας-ΠΓΔΜ
Σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων Ελλάδας-ΠΓΔΜ έδωσε η υλοποίηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), όπως δήλωσαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Πόποσκι, αμέσως μετά τη συνάντησή τους που είχαν στα Σκόπια, στο πλαίσιο της επίσκεψης του Έλληνα υπουργού για να μιλήσει στην ετήσια συνάντηση των διπλωματών της ΠΓΔΜ σε όλο τον κόσμο.
Και οι δύο υπουργοί ξεκαθάρισαν ότι η διαδικασία των ΜΟΕ δεν συνδυάζεται με κανέναν τρόπο με το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, ωστόσο παρατήρησαν ότι είναι σημαντική η συμβολή τους στη βελτίωση των διμερών σχέσεων και στη δημιουργία κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης.
Οι κ.κ. Κοτζιάς και Πόποσκι συζήτησαν επίσης στο πλαίσιο της συνάντησής τους, για περαιτέρω συνεργασία σε θέματα παιδείας, ενέργειας και μεταφορών.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είπε ότι συζήτησαν για την κατασκευή ενός αγωγού πετρελαίου στην αρχή και φυσικού αερίου αργότερα, που θα συνδέει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης με τα Σκόπια και επισήμανε τη μεγάλη σημασία που έχει η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής Φλώρινας-Μοναστηρίου.
Οι δύο υπουργοί συμφώνησαν ακόμη να συστηματοποιήσουν τη συνεργασία στον τομέα της οικονομίας και της χρηματοδότησης και να δουν τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να πάρουν κοινά έργα Ελλάδα και ΠΓΔΜ με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την πλευρά του, ο κ. Πόποσκι τόνισε την ανάγκη να υπάρξει και νέος διασυνοριακός δίαυλος εκτός από τη Γευγελή και τη Φλώρινα.
"Όταν πέρυσι ερχόμουν στα Σκόπια από το Λουξεμβούργο, όπως συνήθιζαν προηγούμενα οι συνάδελφοί μου στο Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ, δεν με πίστευαν. Μού έλεγαν, ''θα πας στα Σκόπια''; ''Θα μιλάτε με τα Σκόπια; Θα συζητήσετε με τον κ. Πόποσκι; Τους φαινόταν κάτι το εντελώς παράξενο και περίεργο. Σήμερα θεωρείται φυσιολογικό" δήλωσε ο κ. Κοτζιάς.
"Όταν πρωτομίλησα για τα ΜΟΕ", επισήμανε, "φάνηκε σε πάρα πολλούς κάτι εξωτικό, που δεν πρόκειται να γίνει ποτέ και ακόμη πιο εξωτικό φάνηκε στους συναδέλφους μου στο Συμβούλιο ΥΠΕΞ της ΕΕ, όταν έβαλα βέτο στις προτάσεις που υπήρχαν για κυρώσεις στη χώρα που με φιλοξενεί σήμερα. Θέλω να πω ότι στον έναν και πάνω χρόνο που πέρασε και στο διάστημα στο οποίο έχουμε κάνει πάρα πολλές συναντήσεις με τον ομόλογό μου, οι σχέσεις Ελλάδας και της φίλης βόρειας γείτονας έχουν αλλάξει. Έχουν αναπτυχθεί σχέσεις ανάμεσα στα υπουργεία μας, ανάμεσα σε άλλα υπουργεία, στην κοινωνία μας. Οι οικονομικές μας σχέσεις αναπτύσσονται και έχουμε συμφωνήσει στο πλαίσιο των ΜΟΕ επαφές ανάμεσα σε πανεπιστήμια. Έχουμε αποτελεσματική συνεργασία παρά τα αρχικά της προβλήματα στην αντιμετώπιση του προσφυγικού και ο καθένας δίνει στον άλλον όση βοήθεια μπορεί".
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της ονομασίας, ο κ. Κοτζιάς δήλωσε: "Δεν μιλήσαμε για το όνομα. Είπαμε για μια φορά να μιλήσουμε για τη συνεργασία μας. Και επίσης νομίζω το να μιλούσαμε για το όνομα ενόψει των εκλογών δεν θα ήταν η κατάλληλη στιγμή. Πρώτον είμαι οπαδός των συμβιβασμών, αλλά όπως λέω, των καλών συμβιβασμών και όχι των χαλασμένων. Συμβιβασμών που μας απελευθερώνουν από τις φυλακές της Ιστορίας. Δεν μπορείς να αγνοήσεις την Ιστορία αλλά δεν μπορείς και να μην προχωρήσεις και να γράψεις ιστορία".
Σε ερώτηση αν η Ελλάδα έχει "κόκκινες γραμμές" στο θέμα της ονομασίας, ο κ. Κοτζιάς απάντησε: "Σε κάθε συμβιβασμό έχεις κόκκινες γραμμές γιατί αν δεν είχες θα ήταν ένας κακός συμβιβασμός, σάπιος".
Σε άλλη ερώτηση, αν συνδυάζονται τα ΜΟΕ με το θέμα της ονομασίας, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών σημείωσε: "Τα ΜΟΕ, με κανέναν τρόπο δεν συνδέονται με την ονομασία της ΠΓΔΜ. Αυτό όμως που είναι πραγματικό είναι ότι όταν αυξάνει η εμπιστοσύνη -στα προβλήματα που δεν υπάρχει εμπιστοσύνη δεν υπάρχουν άμεσες λύσεις- το πλαίσιο γίνεται καλύτερο και μπορεί να διευκολυνθεί μία λύση".
Ανέφερε ακόμη ότι "εμείς θέλουμε τη γείτονα χώρα μας να είναι σταθερή, να ζει ο λαός της σε ευμάρεια, σε ειρήνη, να μπορούμε να συνομιλούμε, να συνεννοούμαστε με τις συνεργασίες μας, με τις διαφωνίες μας και να βρίσκουμε λύση στα προβλήματα".
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε ακόμη στη βοήθεια που πρόσφερε η Ελλάδα στην ΠΓΔΜ για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις πρόσφατες πλημμύρες και εξέφρασε την αλληλεγγύη του στην Ιταλία και το πλήγμα που δέχθηκε από τον σεισμό.
Από την πλευρά του, ο κ. Πόποσκι δήλωσε σχετικά με το ζήτημα της ονομασίας: "Έχουμε τις διαφορές μας, οι οποίες είναι γνωστές, αλλά πρέπει να εργαστούμε σε ένα πλαίσιο που θα αλλάξει την προσέγγιση των δύο χωρών".
Πρόσθεσε ότι η ένταξη της χώρας του στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ θα αργήσει λόγω ακριβώς του προβλήματος για το όνομα και σημείωσε πως προτιμάει την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων με την Ελλάδα. Είπε χαρακτηριστικά ότι η κοινωνία της χώρας του πρέπει να αισθανθεί την Ελλάδα ως εταίρο και όχι ως μία χώρα που δεν θέλει την ύπαρξη του κράτους της ΠΓΔΜ, όπως υπάρχει σήμερα η αίσθηση. "Θέλουμε να χαράξουμε το μέλλον μας σε συνεργασία με τους γείτονές μας. Να διαλέξουμε εμείς τη μοίρα μας και όχι να περιμένουμε με σταυρωμένα χέρια" είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πόποσκι και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα είναι περισσότερο κοντά στη χώρα του.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο κ. Κοτζιάς είπε ότι δεν επισκέφθηκε την ΠΓΔΜ για να προσφέρει στήριξη στην κυβέρνηση της χώρας, αλλά για να μιλήσει ύστερα από σχετική πρόσκληση στην ετήσια συνάντηση των διπλωματών. Ο ίδιος δήλωσε ότι είναι εχθρός των επεμβάσεων στα εσωτερικά άλλων χωρών και είναι εχθρός των κυρώσεων.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για τους οχτώ Τούρκους στρατιωτικούς που ήρθαν στην Ελλάδα και ζήτησαν πολιτικό άσυλο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία, ο κ. Κοτζιάς είπε ότι η τύχη τους θα κριθεί στα ελληνικά δικαστήρια με βάση την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία και σημείωσε ότι τις επόμενες ημέρες θα δεχθεί στην Αθήνα τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. "Ευτυχώς που δεν πέτυχε το πραξικόπημα στην Τουρκία" ανέφερε και σημείωσε ότι με την κυβέρνηση Ερντογάν δεν είχαμε κανένα θερμό επεισόδιο εκτός από τις παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών έγινε επίσης δεκτός από τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ Εμίλ Ντιμιτρίεφ. Η συνάντηση έγινε σε καλό κλίμα και επισημάνθηκε και από τις δύο πλευρές η μεγάλη πρόοδος στα ΜΟΕ και η κοινή βούληση για περαιτέρω ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας.
Ο κ. Κοτζιάς μίλησε στην ετήσια συνάντηση των διπλωματών της ΠΓΔΜ και το υπόλοιπο πρόγραμμά του περιλαμβάνει συνάντηση με τον πρόεδρο της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ και γεύμα εργασίας με τον ομόλογό του Νίκολα Πόποσκι, με το οποίο θα ολοκληρωθεί και η επίσκεψή του.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
