Την ώρα που αρχές καλοκαιριού όλα τα κόμματα είχαν εισέλθει σε θερμή προεκλογική περιδίνηση, ένας συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα, ο μοναδικός ίσως που διέπεται από ρεαλισμό, μας έλεγε ημέρες πριν μιλήσει ο πρωθυπουργός στη Βουλή και τον ΣΚΑΪ: «Πιστεύω ότι εκλογές ο Μητσοτάκης θα κάνει την άνοιξη». Στην απορία μας απάντησε ότι ο βασικός λόγος είναι πως θέλει να φανεί θεσμικός, άρα σοβαρός και σταθερός ηγέτης. Δευτερεύοντες λόγοι η Τουρκία, η παύση του πολέμου της Ουκρανίας που θα επιφέρει γενική ανακούφιση, και η είσοδος της χώρας στην επενδυτική βαθμίδα.
Δεν ξέρουμε πόσοι αγωνιούν για την επενδυτική βαθμίδα. Σε αυτά πάντως τα στοιχεία (με διαφορετική αξιολόγηση και αιτιολογία - π.χ. απορρίπτουν το «θέλει να φανεί» και υιοθετούν το «είναι σοβαρός και θεσμικός»), αποδίδουν την απόφαση για μη επίσπευση των εκλογών, αυτοί που επικροτούν την απόφασή του (αν και κάποιοι εξ αυτών πριν ήταν ένθερμοι υποστηρικτές των εκλογών του Φθινοπώρου).
Παρότι ο Μητσοτάκης έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει προγραμματισμένη προβλεπτικότητα και δεν δρα στην τύχη, είναι απορίας άξιον εάν η τήρηση της νομότυπης θεσμικότητας θα προσμετρηθεί στα υπέρ του. Στην Ελληνική πραγματικότητα αποθεώνεται αυτός που τους «πιάνει στον ύπνο», που τους «τη φέρνει».
Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι ξαφνικές εκλογές που κήρυξε ο Κώστας Καραμανλής για τον Σεπτέμβρη του 2007, όταν ακόμη η Ελλάδα τελούσε υπό το οδυνηρό σοκ και το βαρύ πένθος για τους 67 καρβουνιαμένους της Πελοποννήσου. Έτερο παράδειγμα οι εκλογές του Τσίπρα τον ίδιο μήνα το 2015, όταν στην σύσκεψη των αρχηγών ζητούσε τη βοήθειά τους για τη ψήφιση του δικού του χειρότερου μνημονίου, τους διαβεβαίωνε ότι δεν θα προσφύγει σε εκλογές, και τελικά προσέφυγε για να καταλήξει εκ νέου αγκαλιά με τον Καμμένο.
Η πολιτική κουλτούρα του λαού δεν αναγνωρίζει ως προτέρημα των πολιτικών την προσήλωση στη θεσμικότητα. Το πλέον εκκωφαντικό παράδειγμα ήταν το δημοψήφισμα -καρικατούρα, με διάρκεια ενημέρωσης και συζήτησης μια εβδομάδα (!). Και όμως το πλέρια περήφανο και έμπλεο εθνικοαπελευθερωτικής έξαρσης το αριστεροδεξιό αντιμνημνιακό ακροατήριο έτρεξε να συμμετάσχει. Η Μενουμευρώπηδες παρότι διαπίστωναν το αντιθεσμικό της όλης μεθόδευσης, συμμετείχαν προκειμένου να διασώσουν τη χώρα (κακώς βέβαια γιατί νομιμοποίησαν μια γελοιότητα).
Δεν έχει σημασία αν οι πολλοί δεν ήξεραν καν τι ψήφιζαν, δεν έχει καν σημασία το αποτέλεσμα του «όχι» από το 62%, αφού ο ίδιος ο Τσίπρας με την kolotoumpa, τους απέδειξε ότι όλοι μαζί, ιεροκήρυκες και οι πιστοί, είχαν ψευδαισθήσεις. Το χειρότερο ήταν η συνέχεια. Σε ένα λαό που θα πίστευε στο απαράβατο των δημοκρατικών αξιών και διαδικασιών, ο Τσίπρας θα είχε εξαφανιστεί από προσώπου πολιτικής. Είναι ο μόνος αρχηγός κράτους στην ιστορία των δημοψηφισμάτων του πλανήτη, που δεν σεβάστηκε την απόφαση του λαού – πολύ περισσότερο σε δημοψήφισμα που το εισηγήθηκε ο ίδιος!
Αντί να εξαφανιστεί μέσα σε κύματα λαϊκής περιφρόνησης και οργής, είναι ακόμη εδώ. Είναι αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και διεκδικεί (όσο μπορεί να διεκδικεί) την επαναφορά του στην πρωθυπουργία. Οπότε η θεσμικότητα και η θεωρούμενη εξ αυτής «αξιοπιστία», δεν είναι ένα πολιτικό προσόν στο οποίο μπορεί να επενδύσει ένας πολιτικός στην Ελλάδα.
Η κυβέρνηση από φθινόπωρο θα μπει σε δύσκολη στενωπό. Δεν θα αντιμετωπίσει στον δρόμο της μόνο την ενεργειακή ακρίβεια, στην οποία μπορεί να ανταπεξέλθει με ένα ακόμη επίδομα. Άλλωστε δεν είμαστε κεντρο- βορειοευρωπαική χώρα. Οι χειμώνες μας είναι ήπιοι και κρατάνε λίγο. Μπορεί να μη φτάσουμε καν στη δραματικότητα του γερμανικού «δελτίου στο ρεύμα».
Θα βρεθεί όμως αντιμέτωπη με το αφηνιασμένο τσουνάμι της ακρίβειας που πλήττει προϊόντα και υπηρεσίες. Και αυτό στην Ελλάδα όπου κυρίως τα νεανικά κοινά έχουν πενιχρά εισοδήματα, δεν είναι η καλύτερη εγγύηση εκλογικής επιτυχίας. Ιδιαίτερα όταν η αξιωματική αντιπολίτευση επανέρχεται στην τοξικότητα της εμφυλιοπολεμικής της προπαιδείας.
Ο σοβαρότερος των λόγων που επικαλέστηκε ο πρωθυπουργός είναι η Τουρκία. Είναι ίσως ο μοναδικός που θα επέβαλε αναβολή των εκλογών, αλλά δεν γνωρίζουμε από τώρα αν ο Ερντογάν θα επαναλάβει την κρίσιμη συμπεριφορά του Καλοκαιριού του 2020. Γι’ αυτό λέμε ίσως βιάστηκε. Γιατί ως εναλλακτική δεν έχει ορίσει ο λαός το θεσμικό ΠΑΣΟΚ. Έχει ορίσει τον ΣΥΡΙΖΑ.