Μέμνησο… Καντάφι και το επεισόδιο Δένδια στη Λιβύη
Shutterstock
Shutterstock
Άμυνα

Μέμνησο… Καντάφι και το επεισόδιο Δένδια στη Λιβύη

Το διπλωματικό επεισόδιο Δένδια στη Λιβύη αποκάλυψε ένα πρόβλημα εθνικής πολιτικής που έχει μεν τις ρίζες του στο παρελθόν, αλλά μεγεθύνθηκε προβληματικά μετά την εξέγερση και την άγρια δολοφονία του Καντάφι. 

Στη διεθνή σκηνή τα γεγονότα καθορίζουν τα «κατά συνθήκην ψεύδη». Ο Σαντάμ Χουσεΐν θέλησε να παρακάμψει το δολάριο, και να πουλάει το πετρέλαιο σε ευρώ. Τότε «εφευρέθηκαν» χημικά όπλα θαμμένα στην άμμο, κορμοράνοι αιχμαλωτισμένοι στην πίσσα  του πετρελαίου  (CNN), και προετοιμάστηκε η παγκόσμια κοινή γνώμη για την επίθεση εναντίον του, που έσπειρε τον όλεθρο και μετέτρεψε το Ιράκ σε αιμάσσουσα πληγή.

Στη συνέχεια στόχος καταστροφής (αλλά και ανθρωπιστικής καταστροφής μιας ολόκληρης χώρας) ήταν ο Καντάφι. Σκόπευε (ή το είχε θεατρικά κοινοποιήσει με κομπορρημοσύνη  -   τα έκανε τέτοια), ότι θα άφηνε πίσω του το σύστημα των πετροδολαρίων και θα χρησιμοποιούσε τα αποθέματα χρυσού της Λιβύης για να δημιουργήσει ένα διεθνές αφρικανικό νόμισμα, προκειμένου να ανταγωνιστεί τα διεθνή αποθετικά νομίσματα, ήτοι το δολάριο  και δευτερευόντως το ευρώ. Ως συνέπεια θα είχε την αποδυνάμωση του δολαρίου.

Αυτό δεν είναι γνώμη, είναι διαπίστωση εκ των υστέρων, από απόρρητα emails της τότε υπουργού Εξωτερικών ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, που αποκάλυψαν τα Wikileaks. Στη Δύση όμως προβλήθηκε η μια του πλευρά. Υπερτονίστηκε το πόσο στυγνός  δικτάτορας ήταν, ώστε να εκμαιεύσουν  την κοινωνική  συναίνεση και να δικαιολογηθεί η επέμβαση εναντίον του.

Σαφώς ήταν δικτάτορας αλλά η διοικητική σκληρότητά του δεν απείχε πολύ από το μέσο  όρο διοίκησης των αραβικών καθεστώτων. Παράλληλα όμως, είχε μετατρέψει τη Λιβύη στο πιο ισχυρό οικονομικά κράτος της Αφρικής σε ΑΕΠ κατ' αναλογία  πληθυσμού. Αλλά ίσχυσε αντεστραμμένη η γνωστή ρήση Ρούζβελτ «ήταν κάθαρμα αλλά - δεν-  ήταν δικό μας κάθαρμα».

Έτσι επιστρατεύτηκε ο ΟΗΕ, χρέος του οποίου είναι η διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας μεταξύ κρατών, όχι στο εσωτερικό των κρατών, και  καθ’ υπόδειξιν των (και καθ΄ υπόταξιν στις) ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ ανέλαβε τη διεκπεραίωση της εκθρόνισης του Καντάφι. Τα σπαραξιδιάρικα επιχειρήματα για τα δικαιώματα  του λιβυκού λαού, ήταν το συγκινητικό πρόσχημα.

Ως αιματηρή συνέχεια επήλθε ο εμφύλιος, η ορμητική διείσδυση της Τουρκίας στη χώρα όπου την έκανε προτεκτοράτο της, και η δράση αποφασισμένων τζιχαντιστών που έφτασαν έμπλεοι αποφασιστικότητας στη Λιβύη για να διεξαγάγουν ιερό πόλεμο. Επί Καντάφι δεν το διανοούνταν γιατί παρά την κάποια στροφή του προς το Ισλάμ τα τελευταία χρόνια της  εξουσία του, η Τζαμαχιρία ήταν ένα κοσμικό αραβικό καθεστώς.

Με τον εμφύλιο, τον διαχωρισμό σε τρεις ζώνες, η προσωρινή κυβέρνηση  της Τρίπολης (η θητεία της οποίας έχει λήξει αλλά επιμένει να παραμένει, χωρίς να κηρύσσει εκλογές εδώ και ένα χρόνο), η Λιβύη μετετράπη από ένα αυταρχικό κράτος σε ένα fail state, που θα ζει χρόνια στον ζόφο και τον πόνο.

(Σε ένα βιβλίο της η Οριάνα Φαλάτσι  είχε περιγράψει  παραστατικά την πολιτική των ΗΠΑ. «Μια παρέα  Αμερικανών είδαν στον Γολγοθά κρεμασμένο τον Ιησού. Έτρεξαν να τον ξεκρεμάσουν, μόνο που ξεκίνησαν από το κεφάλι και τους ώμους, αφήνοντας τελευταία τα καρφωμένα πόδια.  Και το σώμα Του  έπεσε ανάποδα παραμένοντας καρφωμένος και πονώντας περισσότερο». Κάτι τέτοιο θυμίζει η πολιτική των ΗΠΑ και της Γαλλίας στη Λιβύη, με την άδεια του ΟΗΕ και πολεμικό εργαλείο του ΝΑΤΟ).          

Τις συνέπειες αυτής της  πολιτικής ζούμε ως αυξημένους εθνικούς κινδύνους. Τον περασμένο μήνα η προσωρινή  κυβέρνηση της Λιβύης, ενώ εκ της προσωρινότητας δεν έχει δικαίωμα, υπέγραψε μνημόνια συνεργασίας με την Τουρκία για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η οποία συνεργασία «θα είναι προς το συμφέρον των δύο χωρών και θα συμβάλει στην επίλυση της κρίσης πετρελαίου και φυσικού αερίου», όπως δήλωσε  η υπουργός Εξωτερικών Νάιλα  Μάγνκους. Είναι η κυρία που αρνήθηκε να δει ο  Δένδιας στο αεροδρόμιο της Τρίπολης, ως προσκεκλημένος του προέδρου του «Προεδρικού Συμβουλίου» Μοχάμεντ Μένφι.

Η Λίβυα ΥΠΕΞ παρουσιάστηκε απρόσκλητα και αυθαίρετα στο αεροδρόμιο, και πειρατικά προσπάθησε να υποκλέψει φωτογραφικό ενσταντέ με τον Έλληνα ομόλογό της. Ήταν  μια υστερόβουλη πράξη έμμεσης αναγνώρισης και «νομιμοποίησης» από την Ελλάδα, της τουρκολιβυκής συμφωνίας.

ΥΓ: Εν  τω μεταξύ εντυπωσίασαν τα σχόλια κάποιων καλοπροαίρετων, οι οποίοι ερμήνευσαν με όρους εσωτερικών κυβερνητικών διαγκωνισμών την άρνηση Δένδια να συναντήσει την Μάνγκους. Και αυτοί να υπήρχαν, δεν αναιρεί το ρήγμα που υπάρχει στα νότια της χώρας. Λύση γι αυτούς  θα ήταν ο καθωσπρεπισμός και η ήπια στάση Δένδια, αλλά αυτό θα ήταν παραγνώριση  του προβλήματος.