Του Νίκου Μελέτη
Ανατροπές και αλλαγές στην σύνθεση της νέας τουρκικής κυβέρνησης εφόσον νικητής είναι ο συνασπισμός που υποστηρίζει τον Ταγίπ Ερντογάν, φέρνει ο νέος εκλογικός νόμος της Τουρκίας, που προβλέπει ότι δεν είναι συμβατή η θέση υπουργού και βουλευτή.
Η προεκλογική περίοδος συμπίπτει με μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την Τουρκία, καθώς η κατάρρευση της λίρας -20,4% από την αρχή του έτους είναι η δεύτερη χειρότερη επίδοση στον κόσμο μετά το πεσσός της Αργεντινής (-23,3%), με την Αργεντινή να έχει προσφύγει ήδη στο ΔΝΤ.
Το ΑΚΡ και ο Τ.Ερντογάν κέρδισαν την εξουσία το 2002 σε μια χώρα που προέβαινε σε σκληρές μεταρρυθμίσεις για να μπορέσει να βγει από το ΔΝΤ, και αυτό μαζί με την αντιμετώπιση της διαφθοράς ήταν το βασικό διακύβευμα του ανερχομένου τότε πολίτικου αστέρα Ταγίπ Ερντογάν.
Η επιλογή της λίστας των υποψήφιων βουλευτών του AKP δίνει ένα πρώτο στίγμα των διαθέσεων του Ερντογάν για το πως θέλει να κινηθεί με την πρώτη κυβέρνηση που θα συγκροτηθεί στο νέο προεδρικό σύστημα το οποίο εφαρμόζεται στην Τουρκία με τον ίδιο ως πανίσχυρο Πρόεδρο, εφόσον φυσικά δεν υπάρξουν δραματικές εκπλήξεις στα αποτελέσματα όχι μόνο των βουλευτικών εκλογών αλλά και των προεδρικών. Το πλαίσιο της νέας κυβερνητικής θητείας που διεκδικεί ο Τ.Ερντογάν θα αποτυπωθεί στο κυβερνητικό πρόγραμμα το οποίο παρουσιάζεται την Πέμπτη.
Δυο κορυφαία στελέχη της νυν κυβέρνησης ο πρωθυπουργός Μ. Γιλντιρίμ και ο υπουργός εξωτερικών Μ.Τσαβούσογλου, συμπεριλαμβάνονται στις λίστες του κόμματος και αυτό σημαίνει ότι το πιθανότερο δεν θα συμμετέχουν στην επόμενη κυβέρνηση, με τον κ. Γιλντιρίμ να προορίζεται για την θέση του πρόεδρου της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης. Εκτός κυβέρνησης μένουν και 20 υπουργοί που θα είναι τελικά υποψήφιοι στις εκλογές.
Αν και η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει μπει στο «κανάλι» της όλα αυτά τα χρόνια από την εποχή του Νταβούτογλου και του νεοοθωμανισμού με τις επεκτατικές και αναθεωρητικές βλέψεις, με την προσπάθεια διεκδίκησης του ηγετικού ρόλου σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο, είναι σαφές ότι τον πρώτο λόγο στην διαμόρφωση της έχει ο ίδιος ο Ερντογάν. Με την καλή η κακή διάθεση του, με τις προσωπικές αντιπαραθέσεις τις προσωπικές ιδεοληψίες και τα δικά του οράματα η αυταπάτες.
Όλα αυτά τα χρόνια όμως στενός συνεργάτης και σύμβουλος εξ απορρήτων του Τ.Ερντογάν είναι ο Ιμπραήμ Καλίν (νυν εκπρόσωπος της Προεδρίας της Τουρκίας) θεωρητικός των διεθνών σχέσεων, που διατηρεί σχέσεις με διεθνείς παράγοντες και δεν θα αποτελέσει καθόλου έκπληξη η τοποθέτηση του στην θέση του Υπουργού Εξωτερικών.
Σε περίπτωση που ο Τ.Ερντογάν επιλέξει να κρατήσει στο Προεδρικό Μέγαρο τον Ι. Καλίν, τότε φαβορί για την θέση του Υπουργού Εξωτερικών είναι ο «επαγγελματίας» διπλωμάτης Ομέρ Τσελίκ, που σήμερα κατέχει την θέση του Υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Όμως το ενδιαφέρον εστιάζεται και στην Οικονομία, όπου ολόκληρο το οικονομικό επιτελείο δεν θα είναι υποψήφιοι, προκειμένου να παραμείνουν στις υπουργικές θέσεις σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για την τουρκική οικονομία, που η κατρακυλά της λίρας και το καμπανάκι των αγορών δεν προοιωνίζεται θετικές εξελίξεις.
Έτσι μένουν στην θέση τους όπως όλα δείχνουν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Μεχμέτ Σίμσεκ και ο υπουργός οικονομίας Νιχάτ Ζϊμπεκί, καθώς και οι υπουργοί Τεχνολογίας και Βιομηχανίας Φαρούκ Οζλού, και Οικονομικών Νασί Αγκμπάλ.
Ενδιαφέρον είναι ότι ο γαμπρός του Ερντογάν και νυν υπουργός ενέργειας Μπεράτ Αλμπαϊράκ θα είναι υποψήφιος στην Κωνσταντινούπολη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα είναι στην επόμενη κυβέρνηση, καθώς ο νόμος επιτρέπει να παραιτηθεί από την έδρα του ο βουλευτής προκειμένου να αναλάβει κάποιο υπουργείο. Απλώς ο Αλμπαϊράκ επιδιώκει μια εντυπωσιακή σε αριθμό ψήφων εκλογή, που θα τον νομιμοποιήσει και πολιτικά πλέον, ως κορυφαίο στέλεχος του ΑΚΡ..
Όμως τα νέα ονόματα που συμπεριλαμβάνονται στις λίστες του ΑΚΡ δείχνουν τον προσανατολισμό του ισλαμικού κόμματος του οποίου ηγείται ο Τ.Ερντογάν και ταυτίζεται πλέον μαζί του, συμπεριλαμβάνοντας απλώς «σταρ» από τον αθλητισμό και άλλες τέτοιου είδους προσωπικότητες. Έτσι στις λίστες είναι ο Κενάν Σοφουόγλου πρωταθλητής σε αγώνες μοτοσυκλέτας, ο πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής Αλπάυ Οτσαλάν, ο πρώην πρωταθλητής της Πάλης Σελτσούκ Τσεμπί, η δημοσιογράφος Αϊσέ Μποχουρλερ, ενώ υποψήφιος θα είναι και ο Αχμέτ Αρίντς γιος του πρώην ηγετικού στελέχους του ΑΚΡ Μπουλεντ Αριντς.