Την ανάγκη για τολμηρές αποφάσεις στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για συνεργασία με γειτονικές χώρες σε μία σειρά από επιμέρους ζητήματα υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα του 1st Athens ESG & Climate Crisis που διοργανώνει της Καθημερινής. Κάλεσε, δε, την επιχειρηματική κοινότητα και ειδικά τους εφοπλιστές να επενδύσουν στην καινοτομία με στόχο την απεξάρτηση από τον άνθρακα και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Τον καθοριστικό ρόλο της διακρατικής συνεργασίας υπογράμμισε από την πλευρά του και ο διεθνούς φήμης καθηγητής Jeffrey Sachs.
Στο fireside chat του πρωθυπουργού με τον Jeffrey Sachs, που συντόνισε ο Γ. Παλαιολόγος, ο Κυρ. Μητσοτάκης θύμισε ότι η απόφαση να κλείσουν τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούσαν με ορυκτά καύσιμα ελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2019, πριν ξεσπάσει δηλαδή η πανδημία, αλλά και πριν υιοθετήσει η Κομισιόν τους ανανεωμένους στόχους της για το περιβάλλον. «Ήταν μία τολμηρή απόφαση και θέλουμε να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια, παρά το γεγονός ότι υπάρχει πρόβλημα στην αγορά φυσικού αερίου» σημείωσε.
«Γνωρίζετε καλά ότι έχουμε λάβει σημαντικά μέτρα για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες που θα έχει αυτή η αύξηση στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Αλλά δεν πρέπει να χάσουμε τη μεγαλύτερη εικόνα. Πρέπει να είμαστε τολμηροί και φιλόδοξοι, εάν θέλουμε να φτάσουμε τον στόχο μας για μείωση των εκπομπών κατά 55%. Η μείωση της εξάρτησής μας από τον λιγνίτη είναι μια βασική μεταβλητή στην προσπάθεια που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση, από την οποία θα εκπονηθεί ένα τελικό σχέδιο που θα υποβληθεί στην Επιτροπή, το νέο μας εθνικό σχέδιο για την ενέργεια, το οποίο θα περιλαμβάνει πολύ συγκεκριμένα μέτρα σχετικά με το πώς θα επιτύχουμε αυτόν τον στόχο μέχρι το 2030», πρόσθεσε.
Παράλληλα, ανέφερε ότι έχουν ληφθεί σειρά σημαντικών μέτρων για να μετριαστεί ο αντίκτυπος από την αύξηση των τιμών ενέργειας, ειδικά στα ευάλωτα νοικοκυριά. «Δυστυχώς βλέπουμε μία εκτόξευση της τιμής του φυσικού αερίου. Υπάρχουν ευπαθή και ευάλωτα νοικοκυριά που καλούνται να πληρώσουν τεράστιο κόστος και αυτή η κατάσταση δεν είναι πολιτικά βιώσιμη» παραδέχθηκε ο πρωθυπουργός, αλλά υπογράμμισε ότι δεν θα πρέπει αυτή η κρίση να ανακόψει τη διαδικασία της πράσινης μετάβασης. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου δεν θα μεταφράζεται σε μεγάλη αύξηση στις τιμές για τον καταναλωτή, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα δούμε ένα κίνημα κατά της ενεργειακής μετάβασης» προειδοποίησε.
Όπως είπε η αύξηση των τιμών οφείλεται σε πολλούς διαφορετικούς παράγοντες. «Προφανώς πρόκειται για ένα περίπλοκο πρόβλημα και η απάντηση σχετίζεται με πολλές διαφορετικές μεταβλητές. Δεν υπάρχει μια ενιαία εξήγηση για την αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου. Έχουμε παρατηρήσει σημαντική αύξηση στη ζήτηση και έχουμε παρατηρήσει προβλήματα στο σκέλος της προσφοράς αερίου όσον αφορά τη Δυτική Ευρώπη. Φυσικά, η Ρωσία έχει επίσης διαδραματίσει ρόλο, εκμεταλλευόμενη την τρέχουσα κατάσταση». Η Αίγυπτος και το Ισραήλ μπορούν να λειτουργήσουν ως προμηθευτές φυσικού αερίου για την Ε.Ε., σημείωσε.
Αναφερόμενος στον στόχο για πλήρη απεξάρτηση από τον άνθρακα, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι χρειαζόμαστε ένα συνεκτικό σχέδιο για τις περιοχές, όπου ο άνθρακας είναι βασική πηγή εισοδήματος. «Κινητοποιούμε περίπου 5 δισεκατομμύρια ευρώ σε πόρους για να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για αυτούς τους ανθρώπους, αλλά και για να εξηγήσουμε ότι οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν στην εποχή μετά τον λιγνίτη θα είναι καλύτερα αμειβόμενες και πιο βιώσιμες από αυτές που έχουν σήμερα», εξήγησε.
Ο ρόλος της ναυτιλίας και ο θαλάσσιος χωρικός σχεδιασμός
«Οι Έλληνες εφοπλιστές πρέπει να βρεθούν στην πρώτη γραμμή καινοτομίας, έρευνας και χρηματοδότησης. Ήταν ανέκαθεν αυτοί που καινοτομούσαν και υιοθετούσαν νέες τεχνολογίες» είπε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι αυτό πρέπει να γίνει και σήμερα για την απεξάρτηση της ναυτιλίας από τον άνθρακα. «Είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι οι εφοπλιστές μας θα ανταποκριθούν σε αυτή την πρόκληση» σημείωσε.
Όσον αφορά στον θαλάσσιο χωρικό σχεδιασμό, είπε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα, που πρέπει να διευθετηθούν.
Το πρώτο έχει να κάνει με την αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες. Πιστεύω ότι τα ψάρια θα παίξουν σημαντικό ρόλο για την αντικατάσταση του κρέατος στη διατροφή. «Έχουμε μεγάλη ακτογραμμή και θα βρούμε τρόπο να συνδυάσουμε τον τουρισμό και τις ιχθυοκαλλιέργειες με σεβασμό στο περιβάλλον» ανέφερε.
Η δυναμική των αιολικών πάρκων και η συνεργασία με γειτονικές χώρες
Το δεύτερο θέμα είναι η ανάπτυξη των αιολικών πάρκων. «Έχουμε σημαντικές προοπτικές όσον αφορά την υπεράκτια αιολική ενέργεια. Πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη άσκηση καθώς θα πρέπει να συνυπολογιστούν διάφορα θέματα, όχι μόνο το πού πνέουν ισχυροί άνεμοι, αυτό το γνωρίζουμε πολύ καλά. Θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις θαλάσσιες ακτοπλοϊκές διαδρομές όπως και ζητήματα συνδεσιμότητας, τα οποία είναι ιδιαίτερα σημαντικά.
Αλλά είμαστε σχεδόν έτοιμοι να θέσουμε προς δημόσια διαβούλευση ένα νόμο σχετικά με την υπεράκτια αιολική ενέργεια, και πιο συγκεκριμένα το νομικό πλαίσιο προκειμένου να μπορέσουμε να την αξιοποιήσουμε.» είπε ο κ. Μητσοτάκης. «Θέλουμε μάλιστα να καινοτομήσουμε σε ζητήματα που σχετίζονται με το θεσμικό πλαίσιο γύρω από την υπεράκτια αιολική ενέργεια. » συμπλήρωσε.
Το τελευταίο ζήτημα αφορά την προστασία των αποθεμάτων ψαριών, τα οποία μειώνονται ως αποτέλεσμα της συστηματικής υπεραλιείας. «Έχουμε λάβει δύσκολες αποφάσεις για να αποτρέψουμε τις καταστροφικές πρακτικές. Αλλά πρέπει να κάνουμε ακόμη περισσότερα. Θα θέλαμε στο 10% των θαλασσών μας να μην επιτρέπεται το ψάρεμα» εξήγησε ο πρωθυπουργός. Σημείωσε ότι έχει ήδη συζητήσει με τον Ιταλό πρωθυπουργό, Μάριο Ντράγκι για το ενδεχόμενο συνεργασίας με την Ιταλία, προκειμένου να ξεκινήσει το project αυτό στην Αδριατική.
«Ποιος ξέρει, ίσως σε κάποιο σημείο να μπορέσουμε να συνεργαστούμε και με την Τουρκία σε αυτό το θέμα, αντί να χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε τις παραβιάσεις της Τουρκίας στα χωρικά μας ύδατα και να εμπλεκόμαστε σε όλες αυτές τις διαμάχες γύρω από την αλιεία» τόνισε.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τέλος τον καθοριστικό ρόλο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο. «Η ηλιακή ενέργεια θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή υδρογόνου, αλλά σίγουρα η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στην Αίγυπτο πρέπει να βρει το δρόμο της προς το ευρωπαϊκό δίκτυο. Αυτό το έργο θα προχωρήσει» σημείωσε.
