«Η πρώτη μας προτεραιότητα είναι να επιταχύνουμε την ατζέντα της Διεύρυνσης σε ολόκληρη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη Σύνοδο Κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια που πραγματοποιήθηκε σήμερα Δευτέρα διαδικτυακά στο πλαίσιο της λεγόμενης «Διαδικασίας του Βερολίνου».
Τη Διάσκεψη Κορυφής φιλοξένησε η Γερμανίδα Καγκελάριος 'Αγκελα Μέρκελ, συγκεντρώνοντας για όγδοη φορά τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων από τα Δυτικά Βαλκάνια και τους ομολόγους τους από εννέα κράτη-μέλη της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, καθώς και εκπροσώπους υψηλού επιπέδου της ΕΕ και της Βρετανίας.
Κατά τη Διάσκεψη Κορυφής, η Επιτροπή επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της να συνεργαστεί και να στηρίξει την μετά την πανδημία ανάκαμψη των Δυτικών Βαλκανίων, μέσω ενός Οικονομικού και Επενδυτικού Σχεδίου που θα εστιάσει σε πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις μετάβασης, σε συνδέσμους έξυπνης κινητικότητας, στη βιώσιμη ενέργεια, σε ψηφιακές υποδομές και στην ανάπτυξη επιχειρήσεων και ανθρωπίνου κεφαλαίου, συμπεριλαμβανομένης της νεολαίας.
Η ΕΕ στηρίζει το έργο των εταίρων
Η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι η ΕΕ στηρίζει το έργο των εταίρων της στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων για να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και «να προχωρήσουν στο ευρωπαϊκό τους μονοπάτι». Τόνισε, επίσης, ότι η Διαδικασία του Βερολίνου έχει χρησιμεύσει ως εκκολαπτήριο για πολλές πρωτοβουλίες που έχουν πλέον γίνει αναπόσπαστο μέρος της πολιτικής της ΕΕ έναντι της περιοχής. «Μαζί έχουμε ξεκινήσει την πορεία για μια πιο βιώσιμη, πιο ψηφιακή και πιο ανθεκτική Ευρώπη», δήλωσε.
Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, Όλιβερ Βάρχελι τόνισε: «Η μείωση του κοινωνικοοικονομικού χάσματος μεταξύ των Δυτικών Βαλκανίων και της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για τη διαδικασία Διεύρυνσης. Φέρνουμε σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες στην περιοχή μέσω του Οικονομικού και Επενδυτικού Σχεδίου. Τώρα εναπόκειται στην περιοχή να τα χρησιμοποιήσει καλά αξιοποιώντας το πλήρες οικονομικό της δυναμικό και δημιουργώντας μια κοινή περιφερειακή αγορά βάσει των κανόνων της ΕΕ».
Το σχέδιο δράσης και η δέσμευση της Ελλάδας
Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, «η σημερινή σύνοδος κορυφής επικεντρώθηκε στην πρόοδο που σημείωσε η περιοχή στην οικονομική ολοκλήρωση στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την κοινή περιφερειακή αγορά από την περσινή διάσκεψη κορυφής της Σόφιας το 2020, και στην εφαρμογή του οικονομικού και επενδυτικού σχεδίου που υπέβαλε η Επιτροπή το περασμένο φθινόπωρο». Επισημαίνεται, επίσης, ότι η πρωτοβουλία για τη διευκόλυνση της εφοδιαστικής διασυνοριακής διέλευσης εντός της περιοχής κατά τη διάρκεια της πανδημίας, μέσω της δημιουργίας των λεγόμενων «Green Lanes» (Πράσινων Λωρίδων), εισέρχεται σε μια νέα φάση.
Η Ελλάδα εξέφρασε την πολιτική της προθυμία να εγκρίνει την επέκταση της πρωτοβουλίας «Green Lanes» στα Δυτικά Βαλκάνια και τη δέσμευσή της να εργαστεί για την εφαρμογή της στα καθορισμένα σημεία διέλευσης των συνόρων μεταξύ της Ελλάδας και των γειτονικών της χωρών στα Δυτικά Βαλκάνια - της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας.
Επενδυτικό πακέτο 500 εκατ. ευρώ
Εξάλλου, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι προτίθεται να προτείνει επενδυτικό πακέτο ύψους 500 εκατ. ευρώ το 2021, με την επιφύλαξη της έγκρισης του νέου πλαισίου για το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (IPA III) που αναμένεται τους επόμενους μήνες.
Τέλος, προκειμένου να διευκολυνθούν τα ταξίδια μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων και της ΕΕ, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα δώσει στις χώρες της περιοχής την απαραίτητη οικονομική και τεχνική υποστήριξη για να ενταχθούν στο Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19 της ΕΕ. Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ αποφάσισε να άρει τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς για τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Συνεργασία υπό τη γερμανική ηγεσία
Η Διάσκεψη Κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια αποτελεί μέρος της Διαδικασίας του Βερολίνου - μιας πρωτοβουλίας πολλών κρατών μελών της ΕΕ, υπό τη γερμανική ηγεσία, για την προώθηση της συνεργασίας με τους έξι εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων, της περιφερειακής συνεργασίας και της ευρωπαϊκής προοπτικής της περιοχής.
Μετά το πακέτο χρηματοοικονομικής βοήθειας ύψους 3,3 δισ. ευρώ, που ανακοινώθηκε το 2020 ειδικά για την αντιμετώπιση της κρίσης COVID-19 και των συνεπειών της, το βασικό πλαίσιο της Επιτροπής για την υποστήριξη της οικονομικής ανάκαμψης της περιοχής είναι το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Το Σχέδιο προβλέπει κινητοποίηση έως και 9 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις για τα επόμενα επτά χρόνια και 20 δισ. ευρώ σε δάνεια, που αξιοποιούνται από τη νέα Διευκόλυνση Εγγυήσεων των Δυτικών Βαλκανίων.
