Το brand ΠΑΣΟΚ είναι φορτισμένο θύμησες. Θύμησες όχι τόσο «αγώνων», όσο ονείρων, ενθουσιαστικών συγκεντρώσεων, μαζικής μέθεξης για συμμετοχή σε μια «νικηφόρα πορεία» του λαού. Η ευωχία που έφερε περιβάλλονται ακόμη σχεδόν την αχλή του μύθου, γι' αυτό και εκφράζονται στα memes των social media, ως μια εποχή όπου η ευμάρεια ανήκε σε όλους.
Το ίδιο η κοινωνική κινητικότητα που προώθησε, η ατομική άνοδος, και το… «ξεβλάχεμα». Για τότε λέμε που έγιναν οικείος τόπος του λαού τα χλιδάτα νησιά, τα γερμανικά αυτοκίνητα και οι λουσάτες πίστες, όπου τα πεντοχίλιαρα γίνονταν πετσετάκια.
Σαφώς αυτό το λαϊκό κύμα το δημιούργησε η πηγαία μαγνητική προσωπικότητα του Αντρέα. Αλλά ενισχύθηκε και διήρκησε από την ευτυχή συγκυρία της εισόδου στην ΕΟΚ. Έτσι τα λαϊκά όνειρα σαρκώθηκαν - αλλά με τα λεφτά των άλλων, των Ευρωπαίων. Τα ίδια χρόνια η λειψή βιομηχανική παραγωγή της χώρας παρέδιδε τελευταίον ασπασμόν.
Αυτό βέβαια δεν ένοιαζε τον λαό. Δέθηκε με το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ γιατί του εξασφάλιζε την καλοπέραση. Άλλωστε η τελευταία εκλογική επέλαση του κόμματος ήταν όταν διαβεβαίωνε ότι «λεφτά υπάρχουν». Όταν είδαν ότι λεφτά δεν υπήρχαν, τη σκαπούλαραν και συγχρωτίστηκαν στον Τσίπρα, να τον ευχαριστούν για τα επιδόματα φτώχειας που τους έδινε και τους κορόιδευε, βαφτίζοντάς τα 13 σύνταξη.
Το ΠΑΣΟΚ απαξιώθηκε μετά την είσοδο στα μνημόνια και τα ηγετικά στελέχη του δεν το υποστήριξαν με σθένος. Αφενός ο τότε αρχηγός ΓΑΠ, πλασμένος για σουηδικά πολιτικά συστήματα, δεν ήταν κατάλληλος χειριστής της ελλαδικής πραγματικότητας, αφετέρου τα στελέχη του κόμματος με μισή καρδιά αποδέχτηκαν το μνημόνιο, και ειδικά την ανάμειξη του ΔΝΤ.
Στην παλαιά πολιτική κουλτούρα του ΠΑΣΟΚ το ΔΝΤ ήταν εργαλείο επιβολής, καταπίεσης και αφαίμαξης των πλουτοπαραγωγικών πόρων των λαών. Η άποψη αυτή ήταν κληρονομημένη και στους νεότερους γι’ αυτό απέδειξαν ενοχικότητα. Δεν υπεράσπισαν το κόμμα τους απέναντι στα «τεχνοκρατικά» Ζάππεια Σαμαρά και στην τραμπούκικη επέλαση του ΣΥΡΙΖΑ.
Ενοχικότητα έδειξε και η αλλαγή τίτλου, πρώτα με τη συσπείρωση των «58» και την «Ελιά», μετά με τη «Δημοκρατική Συμπαράταξη» και στη συνέχεια με το ΚΙΝΑΛ.
Η ιστορία δεν γράφεται με «αν», οπότε δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν θα είχε καλύτερη τύχη το κόμμα εφόσον παρέμενε ως ΠΑΣΟΚ.
Πάντως, αυτοί που παρέμειναν ως ψηφοφόροι, με τις όποιες αλλαγές τίτλου, είναι οι μετριοπαθείς αντιδεξιοί που από πολιτική επιλογή (και πολιτική αισθητική) απεχθάνονται τον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ, και όσοι είχαν προσδεθεί συναισθηματικά στο ΠΑΣΟΚ. Οι τελευταίοι είναι που συναντούν βουλευτές του ΚΙΝΑΛ στο δρόμο και τους παροτρύνουν: «ξανακάντε το ΠΑΣΟΚ να ψηφίσουμε και ν’ αγωνιστούμε γι’ αυτό».
Αυτό το έχει πιάσει ο Ανδρέας Λοβέρδος και αναφέρεται στο κόμμα του ως «ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ», ενώ πρόσφατα δημοσίευσε φωτογραφίες ντυμένος κάζουαλ (τι πιο ΠΑΣΟΚ;) σε Τοπική Οργάνωση του κόμματος που απέπνεε την πατίνα του χρόνου, με τις πράσινες σημαίες και φωτογραφίες του Αντρέα από τα 70s!
Ο ίδιος έχει δηλώσει «Το ΚΙΝΑΛ θα ξαναγίνει ΠΑΣΟΚ και αυτή θα είναι η δική μου πρόταση» (εφόσον γίνει αρχηγός). Αυτό βέβαια ίσως να του φέρει πλεονέκτημα στην προεδρική κούρσα λόγω και της ηλικίας πλέον των ψηφοφόρων του ΚΙΝΑΛ...
Αντιθέτως, η Φώφη Γεννηματά έχει δηλώσει ότι δεν υπάρχει επιστροφή στο όνομα. Αφενός ήταν δική της στρατηγική, αφετέρου το κόμμα έχουν στελεχώσει και μη πασόκοι Κεντροαριστεροί.
Ένας από αυτούς, ο Γιώργος Καμίνης, διερωτήθη πρόσφατα στη συνεδρίαση της Κ.Ο. «γιατί μιλάμε για ΠΑΣΟΚ αφού είμαστε ΚΙΝΑΛ», ενώ ο Θόδωρος Μαργαρίτης εκ ΔΗΜΑΡ, που δεν ακολούθησε την τυχοδιωκτική κίνηση της ΔΗΜΑΡ στο Τσίπρα, είχε τη διαβεβαίωση της Γεννηματά ότι ο τίτλος δεν θα αλλάξει.
Πριν τον Λοβέρδο, απαρχής σταθερά υπέρ ΠΑΣΟΚ ήταν και ο Παύλος Γερουλάνος, ενώ παρόμοια θέση πήρε και ο ενδεχόμενος υποψήφιος Χάρης Καστανίδης, αλλά και ο Νίκος Παπανδρέου.
Μη εκπεφρασμένη ακόμη είναι η θέση του ετέρου αντιπάλου της Γεννηματά Νίκου Ανδρουλάκη (εκ των σπλάχνων του ΠΑΣΟΚ), αλλά και του Γιώργου Παπανδρέου.
Βέβαια, προσωπικά δεν κατανοούμε πόθεν αρύεται του δικαιώματος ο τελευταίος να εκφράσει γνώμη για ένα κόμμα το οποίο εγκατέλειψε, και πλέον προΐσταται άλλου, του ΚΙΔΗΣΟ.
Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση μοιάζει να γίνεται… περί όνου σκιάς. Όχι μόνο γιατί τα παλαιά μεγαλεία παρήλθαν και τον κόσμο τον προσελκύει η όποια σύγχρονη εκπροσώπηση (σε πρόσωπα και ιδέες), αλλά και γιατί υπάρχει το πρακτικό πρόβλημα.
Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι στη Βουλή, αλλά έχει χρέη. Και τα χρέη -εντίμως- τα ξεπληρώνει μέσω επιχορήγησης του ΚΙΝΑΛ. Οπότε δεινόν προς… ΠΑΣΟΚ λακτίζειν!