Του Γιάννη Σιδέρη
Κάθε καλοκαίρι την ειδησεογραφία απασχολεί η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, οι πυρκαγιές και ο… ανασχηματισμός. Συμβάλει η εποχική χαλαρότητα της κυβερνητικής δράσης και η άπνοια ειδήσεων. Η σχετική φιλολογία τροφοδοτείται από στελέχη που παρεπιδημούν στο μέγαρο Μαξίμου και από βουλευτές που ελπίζουν να βρεθούν σε θέσεις που εποφθαλμιούν. Ωστόσο αυτή τη φορά υπάρχουν και αντικειμενικές συνθήκες που αναζωπυρώνουν την σχετική φιλολογία.
Η βασικότερη είναι η «έξοδος» από τα μνημόνια. Είναι fake, είναι τυπική και τα μέτρα που υπεγράφησαν θα παραμείνουν και θα δημιουργούν δυσοίωνο τοπίο. Δεν παύει όμως ο φετινός Αύγουστος να είναι το οριακό σημείο. Η κυβέρνηση αντλούσε ηθική νομιμοποίηση για την συνεργασία της με τους ΑΝΕΛ, από την αναγκαιότητα «να βγάλουν τη χώρα από τα μνημόνια».
Αφού η χώρα βγαίνει - τυπικά πάντα - τελευτεί τον προδιαγεγραμμένο βίο της και χρειάζεται να προβάλει επικοινωνιακά ένα νέο ξεκίνημα. Η πλέον εμβληματική κίνηση προς τούτο είναι ο ανασχηματισμός αφού αυτός συμβολίζει τη νέα αρχή, τον εμπλουτισμό του κυβερνητικού σχήματος με νέα πρόσωπα που θα το εμβολιάσουν με νέες ιδέες και νέα ορμή, ενώ θα διορθώσουν τις αποτυχίες, ολιγωρίες, και ανικανότητες των αποχωρούντων.
Αυτά φυσικά είναι θεωρητικές προσεγγίσεις στην σφαίρα του ιδεατού. Στην πράξη ουδείς ανασχηματισμός αναζωογόνησε ποτέ μια φθίνουσα κυβέρνηση. Οι λόγοι δύο:
Αφενός γιατί η δυναμικότητα των κυβερνήσεων είναι δεδομένη, ως αντανάκλαση της συνολικής ποιότητας του κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία. Αν μπορούσε να είναι καλύτερη ήδη θα ήταν. Πολύ περισσότερο θα ήταν η παρούσα που δεν έχει τις ομηρίες των άλλων, των ας πούμε πιο αστικών, οι οποίες δεσμεύονται από την εκλογική δύναμη των επιφανών βουλευτών τους, και από την ανάγκη να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις γεωγραφικών διαμερισμάτων της χώρας, ορίζοντας εκπρόσωπό τους στο υπουργικό συμβούλιο.
Αφετέρου γιατί όταν μια κυβέρνηση βρίσκεται σε προϊούσα αποδρομή - όπως η παρούσα - δεν υπάρχουν φίλιες αξιόλογες δυνάμεις που θα δεχθούν να εισέλθουν στο κυβερνητικό σχήμα και να παίξουν το ρόλο γίνουν Ιφιγένειας.
Η παρούσα κυβέρνηση έχει και άλλες ομηρίες. Ο πλέον εμβληματικός π.χ. υπουργός, που αποτελεί και αιτία εσωκομματικών δυσαρεσκειών της αριστερή πτέρυγας, είναι ο Πάνος Καμμένος, ως αποτέλεσμα μιας πειραματικής συνεργασίας που θα κριθεί και από την πολιτική ιστορία στο μέλλον. Ουδείς μπορεί να φανταστεί τον Πάνο ανασχηματιζόμενο. Ζει την πλέον ονειρική περίοδο της πολιτικής ζωής του και η επιβίωση της κυβέρνησης εξαρτάται από τη διατήρηση της θέσης του.
Εμβληματικός είναι και ο Νίκος Κοτζιάς που ήρθε ορμητικός να ασκήσει ενδοτικά μια προσωπική εξωτερική πολιτική, με την ανοχή του κ. Τσίπρα, και να ολοκληρώσει επί ελληνική ζημία, χρονίζοντα θέματα της εξωτερικής μας πολιτικής (λες και άμα ήταν να ενδώσουν, δεν ήξεραν να τα λύσουν και οι προηγούμενοι). Άλλωστε δεν μπορεί να αφήσει το έργο του στη μέση, έχει και άλλες υποχωρήσεις να κάνει, αυτή τη φορά στο Αλβανικό. Εκτός αυτού, στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν υπάρχει επάρκεια προσώπων που θα μπορούσαν να αναλάβουν το συγκεκριμένο πόστο.
Κατά τα άλλα πλήθος προσώπων έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν. Το ενδιαφέρον (ή η φαντασία) εστιάζει σε αυτά της νεότερης γενιάς, καθώς σηματωρός είναι η φράση που φέρεται να είχε πει κάποτε ο πρωθυπουργός, ότι θέλει να κυβερνήσει με τη γενιά του.
Φυσικά στην πλειοψηφία τους είναι ονόματα που κυκλοφορούσαν και στον τελευταίο ανασχηματισμό, αλλά ουδέν εξ αυτών ανέλαβε κυβερνητικό πόστο.
Ούτως άλλως όσο παραμένει η κυβέρνηση τόσο επιβαρύνει τη θέση της, καθώς γίνονται δυσδιάκριτες εναλλακτικές νικηφόρες διαδρομές.
Ήδη αξιωματούχος των Βρυξελλών δήλωσε χθες ότι η εξαίρεση του ΦΠΑ στα πέντε νησιά του Αιγαίου πρέπει να καταργηθεί μέχρι το τέλος του έτους. Παράλληλα στο θέμα των συντάξεων, ενώ αναγνώρισε ότι υπάρχει κάποια «ευελιξία», τόνισε ότι το μέτρο έχει αποφασιστεί και είναι δέσμευση του Προγράμματος. Γι'' αυτό συνέστησε καλό θα ήταν για την Ελλάδα να μη ζητάει αλλαγές – οπότε και εξάμηνη παράταση να υπάρξει για να φτάσει η κυβέρνηση στις ευρωεκλογές, τα μέτρο θα υφίσταται προς υλοποίηση, αποτελώντας και αυτό όπως ο ΦΠΑ των νησιών, Πύρρειο νίκη.
Ο Πρωθυπουργός δεν έχει μπροστά του χρήσιμο χρόνο να κατορθώσει ανάταξη, ακόμη και με τον αναμενόμενο ανασχηματισμό.