Το Ίδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ στην Αθήνα (Αντιπροσωπεία για την Ελλάδα και την Κύπρο), σε μια πρώτη αξιολόγηση των εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023, η οποία υπογράφεται από τον διευθυντή της, Μάριαν Βέντ, αναφέρει τα εξής:
«Η μελλοντική Βουλή θα αποτελείται από οκτώ κόμματα, με τη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) να σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Η ΝΔ κέρδισε όλες τις εκλογικές περιφέρειες εκτός από την εκείνη της Ροδόπης (με ισχυρή μουσουλμανική μειονότητα, η οποία επηρεάζεται εν μέρει από το τουρκικό Γενικό Προξενείο Κομοτηνής). Πρόκειται για ένα ιστορικό αποτέλεσμα.
Ήδη στις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023, ο Κυριάκος Μητσοτάκης όχι μόνο πέτυχε να κερδίσει ουσιαστικά άλλη μια θητεία ως πρωθυπουργός, αλλά να διατηρήσει και μάλιστα να διευρύνει την πολιτική του κυριαρχία. Αυτή η ενίσχυση επιβεβαιώθηκε και με τις δεύτερες εκλογές στις 25 Ιουνίου 2023. Με 158 έδρες η ΝΔ πέτυχε την απόλυτη πλειοψηφία των βουλευτών στη Βουλή (συνολικά 300 έδρες).
Το αποτέλεσμα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό αν ληφθούν υπόψη οι προκλήσεις των τελευταίων τεσσάρων ετών: της πανδημίας, του σκανδάλου των παρακολουθήσεων, τις οξείες τουρκικές προκλήσεις, της μεταναστευτικής πίεσης, του ρωσικού επιθετικού πολέμου και των οικονομικών του συνεπειών, του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη και τέλος ενός εκλογικού συστήματος το οποίο ευνοεί μικρότερα κόμματα».
Κατά το Ίδρυμα Αντενάουερ οι λόγοι της εκλογικής επιτυχίας του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι οι εξής:
1. Ο Μητσοτάκης και η ΝΔ προσέγγισαν ένα ευρύ στρώμα ψηφοφόρων έως την κεντροαριστερά της κοινωνίας με συντηρητικές, κοινωνικές και οικονομικά φιλελεύθερες θέσεις και παρουσίασε αντίστοιχα συγκεκριμένες προτάσεις:
Οικονομικά φιλελεύθερες: φορολογική μεταρρύθμιση και μείωση εισφορών, ψηφιοποίηση και απλοποίηση της διοίκησης, άνοιγμα στις ξένες επενδύσεις. Η Ελλάδα βρίσκεται σε οικονομική ανοδική πορεία με 3-5% οικονομική ανάπτυξη (πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο) και επιστρέφει στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Μεγάλη μείωση της ανεργίας.
Κοινωνικές: Αύξηση του κατώτατου μισθού από 780 σε 950 ευρώ σταδιακά με στόχο να αυξηθούν οι μέσες αποδοχές από περίπου 1.170 ευρώ σήμερα σε 1.500 ευρώ. Αύξηση των συντάξεων μεταξύ 3-4%. Αύξηση μισθών στο Δημόσιο.
Συντηρητικές: Εγγύηση της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας. Επέκταση των συνοριακών εγκαταστάσεων στον Έβρο (μεγάλη αποδοχή στις συγκεντρώσεις), αυστηροί έλεγχοι σε όσους δεν έχουν άδεια εισόδου στη χώρα, διαδικασίες hotspot, ξεκάθαρη θέση απέναντι στις απειλές της Τουρκίας, αλλά με μετριοπαθή τόνο. Αύξηση του κύρους της Ελλάδας στον κόσμο.
2. Το πρόσωπο του ίδιου του Μητσοτάκη και οι καλές αξιολογήσεις της προσωπικότητάς του. Η παρουσία του στην προεκλογική εκστρατεία και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνέβαλε στο να εμφανίζεται ως ένας σύγχρονος πολιτικός με φρέσκο «δημιουργικό πρόσωπο».
Μπόρεσε να προσεγγίσει τους ανθρώπους με καθαρή γλώσσα, αυθεντικότητα καθώς επίσης με ένα φιλικό και προσιτό ύφος. Τα προσωπικά του ποσοστά αποδοχής ήταν πολύ πιο πάνω από αυτά των άλλων υποψηφίων και σαφώς πάνω από αυτά του κόμματός του. Γι αυτό και η ΝΔ βάσισε την προεκλογική εκστρατεία της στην προσωπικότητά του.
3. Η έλλειψη ουσιαστικής αντιπολίτευσης από τον ΣΥΡΙΖΑ. Κατά την τελευταία προεκλογική περίοδο δεν υπήρξε δέσμη μέτρων ή προτάσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ για το πώς θέλουν να διοικήσουν και να διαμορφώσουν τη χώρα.
Γι αυτόν τον λόγο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέτυχε το εντυπωσιακό αποτέλεσμα να κερδίσει τον Τσίπρα με ποσοστό τριπλάσιο (24 μονάδες) σε σύγκριση με τις εκλογές του 2019 (8 μονάδες).
Ο Τσίπρας εξαντλήθηκε στο να χρησιμοποιεί μόνο ένα σκληρό λεξιλόγιο για την κυβέρνηση. Απουσίαζαν οι δικές του προτάσεις. Η ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ ως αντιπολιτευόμενης δύναμης σχετίζεται με αυτήν την έλλειψη εποικοδομητικού αντιπολιτευτικού έργου από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Τσίπρας θα τεθεί πλέον στην κρίση των μελών του κόμματος», καταλήγει ο Μάριαν Βέντ.