Ζείδωρο ξεκίνησε, ζοφερό κατέληξε το 2020. Ξεκινούσε ελπιδοφόρα με μια νέα κυβέρνηση, όπως είναι ο πρώτος χρόνος κάθε κυβέρνησης - μηδέ αυτής του ΣΥΡΙΖΑ του 2015 εξαιρουμένης. Ο «αόρατος θάνατος» που επελαύνει δεν έστειλε μόνο στον τάφο 830 χιλ. συνανθρώπους μας (ως χθες). Συνεχίζει να ρημάζει τις οικονομίες του πλανήτη και τις ζωές των ανθρώπων.
Οι αριθμοί στην οικονομία είναι δυσοίωνοι και η κυβέρνηση θα βρεθεί μόνη της τον χειμώνα, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα επενδύσει με άγρια πολιτική κερδοσκοπία στην επερχόμενη οικονομική δυσπραγία.
Δεν είμαστε προκατειλημμένοι προμηθείς. Επιμηθείς είμαστε. Το είχε προαναγγείλει ο Τσίπρας στα τέλη Απριλίου, όταν έλεγε στη Βουλή «θα έρθει ο Σεπτέμβριος, και μπροστά σας θα έχετε χιλιάδες ανέργους και χιλιάδες λουκέτα. Η ύφεση, που θα καλύψει τη χώρα, θα έχει τη σφραγίδα Μητσοτάκη». Και συνέχιζε: «Εάν η ύφεση είναι μόνο 4%, όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, σας το χαρίζω. Οτιδήποτε όμως περισσότερο γράψει το κοντέρ, θα έχει την υπογραφή σας, κύριε Μητσοτάκη».
Ούτε και ο ίδιος ήταν… προφήτης - οικονομολόγος. Έλεγε κάτι που όλοι αναμέναμε. Στην Ελλάδα της έκπαλαι αποβιομηχάνισης και της τουριστικής μονοκαλλιέργειας, ήταν αναμενόμενο η κρίση να κτυπήσει βιαιότερα. Μέσα Ιουλίου, περιοδεύοντας σε τουριστικά νησιά που μόνο με… κιάλι έβλεπαν τουρίστες, πρόβλεπε «Συσσίτια τον Οκτώβρη». Έργο κυβέρνησης και αυτά!
Χθες ανακοινώθηκαν - ως απόρροια της χαμένης τουριστικής σεζόν και του φυσιολογικού περιορισμού της καταναλωτικής δαπάνης, βουτιά στις εισπράξεις, χαμένοι φόροι και ταυτόχρονα αναγκαία μεγάλη αύξηση στις δαπάνες για την στήριξη της οικονομίας. Εν τω μεταξύ το πρωτογενές έλλειμμα εκτοξεύτηκε στα 7,4 δισ. ευρώ έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1 δισ. ευρώ.
Τα χρήματα από την Ε.Ε. που αποφασίστηκαν στην Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου, θα αργήσουν να έρθουν. Η επίτευξη της συμφωνίας (αφού το ευρωκοινοβούλιο προηγουμένως συμφωνήσει στον Προϋπολογισμό), αναμένεται προς το τέλος του έτους. Οπότε καλώς εχόντων των πραγμάτων, οι πρώτες εκταμιεύσεις θα αρχίσουν με το νέο έτος.
Θα προσανατολιστούν, για την στήριξη δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων, αλλά όπως όπως δήλωσε ο Μαργαρίτης Σχοινάς, και «για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, όπως για τη μείωση της ανεργίας».
Ο καιρός ως τότε μακρύς. Τα προβλήματα είναι εδώ και θα αναδυθούν γκρίζα με τις συννεφιές του Φθινοπώρου. Τα 70 δισ. που έχουμε λαμβάνειν είναι προοπτική, οι ανάγκες είναι τωρινές και η διαφαινόμενη αύξηση της πανδημίας τα διογκώνει.
Και ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταγγέλλει τον… ακροδεξιό νεοφιλελευθερισμό. Η κυβέρνηση θα βρεθεί υπό μεγάλη κοινωνική πίεση των στρωμάτων που πένονται. Από τις ως τώρα αντιδράσεις, για το κόμμα του Τσίπρα φαίνεται ότι η οικονομική κρίση που επισώρευσε η πανδημία δεν είναι το κυρίαρχο. Εκλαμβάνεται περίπου ως κάτι παρεμπίπτον. Βασική αιτία είναι ο… κυβερνητικός νεοφιλευθερισμός! Τα 100 και περισσότερα δισ. που μας στοίχισε ο ίδιος και θα τα είχαμε τώρα να καλύψουμε πληγές, ξεχνιούνται.
Το οικονομικό ρεπορτάζ μας πληροφορεί ότι στη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός θα ανακοινώσει παρεμβάσεις για πακέτο ελαφρύνσεων της τάξεως των 2 δισ., ενώ το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει επέκταση στήριξης της οικονομίας με επί πλέον κόστος 2 δισ.
Ενδεχομένως ο Μητσοτάκης και η κυβέρνηση να είναι θιασώτες το σκληρού ακροδεξιού νεοφιλελευθερισμού (αυτά τα δύο δεν κολλάνε μεταξύ τους αλλά ο καλός μύλος του ΣΥΡΙΖΑ όλα τα αλέθει). Και μπορεί στο μέλλον να διαπιστώσουμε κάτι τέτοιο. Προσώρας όμως, επειδή… ανάγκα και Πρωθυπουργοί πείθονται, έχει επιδείξει μάλλον σοσιαλδημοκρατικές πρακτικές. Δεν φανταζόμαστε ότι πρόκειται περί αλλαγής ιδεολογίας. Περί ευλυγισίας μάλλον, καθώς οι καιροί δεν σε ρωτάνε και επιβάλουν τις δικές τους προτεραιότητες. Τον Μάιο σε τηλεδιάσκεψη με ανώτερα στελέχη του επιχειρηματικού οργανισμού YPO (Young Presidents’ Organization), είχε δηλώσει «αυτοί είναι καιροί που ευνοούν μία πιο κεϋνσιανή προσέγγιση».
Για τον ΣΥΡΙΖΑ αυτά δεν έχουν σημασία, η επιθετική αντιπολίτευση είναι μονόδρομος για τρεις λόγους: Πρώτον γιατί ο συνθηματολογικός σεχταρισμός είναι ίδιον της ταυτότητάς του. Δεύτερον γιατί ο Τσίπρας έχει ζωτική ανάγκη σε φυγή προς τα μπρος για να ξεφύγει από τον εσωτερικό εμφύλιο που θα συνεχίζεται, και τρίτον γιατί το θεωρεί ευκαιρία να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στη κυβέρνηση. Ήδη χθες ο Γραμματέας Σκουρλέτης με ανακοίνωση μιλάει «για συνειδητή, νεοφιλελεύθερη επιλογή που θα βυθίσει ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας στην απόγνωση».
Ο Χειμώνας θα είναι δύσκολος για την κυβέρνηση. Αμα τον πηδήξει, που λέει και ο στίχος του Σαββόπουλου, θα έχει καθαρίσει τουλάχιστον για την επόμενη τετραετία. Φυσικά όλα εξαρτώνται και από το λαό, αν ωρίμασε από την γοητεία των εύκολων σειρήνων.