Την επαύριο της έκρηξης του 1ου Παγκόσμιου Πόλεμου ο Γάλλος σοσιαλιστής ηγέτης Μαρσέλ Σαμπά είπε μια ρήση που έμεινε ιστορική: «Ή κάντε ειρήνη ή κάντε έναν βασιλιά»! Τι ήθελε να πει ο «ποιητής»;
Μήπως πως η δημοκρατία είναι πολίτευμα αδύναμο και, ιδίως σε συνθήκες εξαιρετικά κρίσιμες ή πιεστικές, τελικά αναποτελεσματικό; Αυτό, δε, γιατί συνιστά σύστημα διακυβέρνησης αργό στη λήψη αποφάσεων, αφού είναι εκ φύσεως ατομοκεντρικό, στοιχείο που επιτρέπει την εκδήλωση των κάθε λογής ατομισμών και εγωισμών των ελεύθερων ατόμων (τα οποία συνήθως λειτουργούν με έναν κοντόφθαλμο εγωκεντρικό ορθολογισμό…).
Ενώ η χάραξη και εκδίπλωση μιας εθνικής πολιτικής που να αποφασίζεται γρήγορα –άρα χωρίς τις καθυστερήσεις τις οποίες συνήθως προκαλούν οι ιδιοτελείς αντιστάσεις θιγόμενων ομάδων, κλάδων και ατόμων ενώ οδηγεί σε ηθικό μεγαλείο εφόσον παράγει λαϊκές θυσίες, προϋποθέτει κάμψη των δημοκρατικών κανόνων και ελευθεριών;
Φοβάμαι πως η απαισιόδοξη για την αποτελεσματικότητα της δημοκρατίας άποψη του Γάλλου σοσιαλιστή (αλλά και για την ικανότητά της, αδιαφορώντας για τις αντιστάσεις των θιγομένων ατόμων, να παράγει πολιτικές με μεγαλείο) επιβεβαιώνεται τόσο από την ελληνική ιστορία όσο και από την παρούσα ευρωπαϊκή συγκυρία.
Παρ’ ημίν η πολιτική που οδήγησε στο μεγαλύτερο εθνικό μεγαλείο, αυτό το οποίο εκφράστηκε με τη συνθήκη των Σεβρών, βασίστηκε στη μεγαλύτερη ίσως περιφρόνηση των φιλελεύθερων και δημοκρατικών αξιών που γνώρισε ποτέ ο τόπος (από τη βενιζελική κυβέρνηση της περιόδου 1917-1920).
Και όταν επεστράφη στον λαό η ελευθερία και η κυριαρχία του, προκειμένου να επιβεβαιώσει και να επιβραβεύσει τις εθνικές επιτυχίες, αυτός εκδηλώνοντας κατά τον Ελευθέριο Βενιζέλο κάματο από τη μακροχρόνια εθνική προσπάθεια έστειλε τους πρωταγωνιστές των εθνικών επιτυχιών στα αζήτητα της Ιστορίας, με τον βασικό αρχιτέκτονά τους όχι απλώς να ηττάται εκλογικά, αλλά και να μην εκλέγεται καν βουλευτής ο ίδιος!
Οι δε θριαμβευτές των εκλογών αντίπαλοί του, οι οποίοι ζήτησαν και άλλες θυσίες χάριν του εθνικού μεγαλείου, αυξάνοντας τη δύναμη του εκστρατευτικού σώματος από τις 90 στις 220 χιλιάδες άνδρες, έφτιαξαν έναν -κατά τον αρχιστράτηγό του- «στρατό φυγάδων»…
Τέλειωσαν δε τις ημέρες τους μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, καταδικασμένοι από ένα στρατοδικείο σκοπιμότητας επί εσχάτη προδοσία! (Δεν μπαίνω στο θέμα του ηθικού υπόβαθρου των εθνικών επιδιώξεων της χώρας μας, ωστόσο η Ελλάδα αρνήθηκε την τουρκική πρόταση το 1921 για διερεύνηση της εθνολογικής σύνθεσης της περιοχής της Σμύρνης και της Θράκης).
Στη σημερινή Δύση τώρα…
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, με μια ενότητα και μια ανιδιοτέλεια αξιοθαύμαστη, για να υπερασπιστούν και τα μακροπρόθεσμα γεωπολιτικά συμφέροντά τους, αλλά πρωτίστως τις αξίες του δυτικού πολιτισμού, αποφάσισαν συνειδητά μια πολιτική πρωτοφανών κυρώσεων κατά του Κακεμπίτη Νεοχίτλερ των ημερών μας, η οποία προκαλεί –και μάλιστα για βάθος χρόνου- σημαντική επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και των δικών τους λαών.
Αποτέλεσμα: Όπου γίνονται –και όπως γίνονται- εκλογές στη γηραιά ήπειρο, είτε σε χώρες εντός ΕΕ όπως ο Ουγγαρία είτε εκτός όπως η Σερβία, θριαμβεύουν οι πιο φιλοπουτινικές ή λιγότερο αντιπουτινικές δυνάμεις, που υπόσχονται πιο εγωιστική πολιτική και λιγότερες θυσίες.
Πλέον δε φοβερό εμφανίζεται το δεδομένο –το προ ημερών αδιανόητο- να προκύψει και στη Γαλλία εκλογικό αποτέλεσμα που θα σημάνει το τέλος όλης της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής πορείας, όλου του μεταπολεμικού πολιτισμικού κεκτημένου (έστω και αν η Λεπέν δεν έχει –ή μάλλον δεν προβάλλει- πια ακριβώς τις ίδιες θέσεις με αυτές του 2017).
Στις 24 Απριλίου στη χώρα του Αστερίξ, λοιπόν, δεν θα κριθεί η μοίρα ενός λαού. Ούτε καν μιας ηπείρου. Αλλά ενός πολιτικού πολιτισμού. Και αν το αποτέλεσμα είναι αυτό που ο Πούτιν θα εκλάβει ως προσωπικό θρίαμβό του, η εκ των υστέρων πιθανή αντίδραση του γαλλικού λαού –ο οποίος, αφυπνιζόμενος, ίσως εκλέξει στην Εθνοσυνέλευση μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία πιο ευλαβή στις δυτικές αξίες- θα έχει μικρό διορθωτικό αποτέλεσμα, με δεδομένο τον ρόλο του προέδρου της χώρας στη χάραξη της αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής της.
Οπωσδήποτε, δε, θα αργήσει πολύ να ανασυγκροτηθεί ένα ευρωπαϊκό μέτωπο ικανό να προτάσσει τις βασικές αξίες του πολιτικού πολιτισμού της Δύσης. Οι οποίες θα έχουν συντριβεί από τους εγωισμούς και τους φόβους και την πρόσδεση στην καλοπέραση και τα παραδοσιακά καταναλωτικά πρότυπα των πιο προηγμένων κοινωνιών. (Η δε Γερμανία, έστω και αν βιώνει ακόμη τη φάση της μεταχιτλερικής ηθικής αυτοκάθαρσης της, δεν θα μπορέσει μόνη της να προστατεύσει αυτές τις αξίες).
