Του Γιάννη Σιδέρη
Όταν είσαι πολιτικός και αναμασάς θεωρίες ριζοσπαστών και εικονοκλαστών μελετητών που θεωρούν την Ευρώπη εξ ορισμού εχθρικό άντρο του καπιταλισμού και επωαστήριο του νεοφιλελευθερισμού, επόμενο είναι όταν τη χρειαστείς να βρίσκεσαι μία φάση πίσω και εφόσον στερείσαι τη θεωρητική γνώση, να επιστρατεύσεις κοινοτοπίες.
Ο πρωθυπουργός χθες βρέθηκε πίσω, έχοντας χάσει τη νέα εξελικτική πτυχή της Ε.Ε. Μιλούσε ενώπιον του μαλτέζου ομολόγου του Γιόζεφ Μουσκάτ, με μια… αλτρουιστική, σχεδόν χριστιανική επίκληση περί Ε.Ε. Ότι αυτή «δεν μπορεί να προχωρήσει και να υπάρξει αν παραμείνει εγκλωβισμένη στα μαθηματικά της λιτότητας και τη λογική εξαιρέσεων από το κοινωνικό κεκτημένο. Θα πρέπει να επιστρέψει στην ιδρυτική αρχή της αλληλεγγύης και με ένα κοινωνικό πυλώνα ως αναπόσπαστο τμήμα του μέλλοντος της».
Ωραία και αλληλέγγυα αυτά αλλά αναδύονται δύο επιφυλάξεις:
Α) Στον πρωθυπουργικό λόγο, όλα αυτά τα περί μη εγκλωβισμού στα μαθηματικά της λιτότητας, περί αλληλεγγύης και κοινωνικού πυλώνα, μεταφράζονται στο δώστε μας χρήματα χωρίς έλεγχο και μη μας αναγκάζετε να πάρουμε μέτρα. Πλέον οι δανειστές το έχουν μάθει.
Β) και σπουδαιότερο: Αυτά τα ωραία και μελιστάλαχτα ανταποκρίνονταν στην Ε.Ε. προ δεκαπενταετίας, και πλέον ούτε κατ' ελάχιστον στη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Λέγονταν τη μέρα που ο Γιούνκερ παρουσιάζοντας τη «Λευκή βίβλο» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που σχεδόν ανήγγειλε την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, επισημαίνοντας ότι «Δεν είναι αναγκαίο όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να βαδίζουν σε όλα τα ζητήματα με τον ίδιο ρυθμό προς τα εμπρός». Η Βίβλος αποτελεί τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης στις 25 Μαρτίου (τη σύνοδο για την οποία ο Νίκος Φίλης ρώτησε στην Κ.Ε. αν το κόμμα θα παραστεί από την πλευρά των κινημάτων, ή θα μιλάει μόνο με τη Μέρκελ).
Οι πολιτικοί μας σε μακάριο ύπνο
Ο πρωθυπουργός αλλά και στο σύνολό του το πολιτικό σύστημα, μακάριοι και αδιάφοροι, φέρονται σαν να έχουν να αντιμετωπίσουν την Ευρώπη της εποχής του Αντρέα, σαν την προσοδοφόρο, δηλαδή, πηγή κυκεώνων οικονομικής βοήθειας.
Η Ευρώπη από καιρό έχει αλλάξει, αλλά πλέον έφτασε και η ώρα της θεσμικής αποτύπωσης αυτής της αλλαγής, όπως περιέχεται στις προτάσεις Γιούνκερ, αλλά εμείς εδώ, κλεισμένοι στο ατελέσφορο παραζάλισμα της περσινής αξιολόγησης, μυρουδιά δεν έχουμε πάρει.
Στη Σύνοδο οι ευρωπαίοι ηγέτες θα χαράξουν την πορεία του μέλλοντος, ενώ η «Λευκή Βίβλος» αποτυπώνει τις εκτιμήσεις του πώς θα μετασχηματισθεί η Ευρώπη την επόμενη δεκαετία, εμπεριέχοντας καυτές πτυχές, όπως η άνοδος του λαϊκισμού και του εθνικισμού, η επίπτωση από τις νέες τεχνολογίες, η ασφάλεια, οι κίνδυνοι και οι ευκαιρίες της παγκοσμιοποίησης.
Η Λευκή Βίβλος θα περιλαμβάνει τους τομείς που θα πρέπει να γίνουν οι αλλαγές: Κοινωνική διάσταση της Ευρώπης, πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων, αντιμετώπιση αρνητικών συνεπειών της παγκοσμιοποίησης, εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης με βάση την έκθεση των προέδρων των πέντε θεσμικών οργάνων της Ε.Ε., μέλλον της στρατιωτικής συνεργασίας και της κοινής άμυνας της Ε.Ε., μέλλον των ιδίων πόρων και η συνεισφορά των κρατών-μελών στον προϋπολογισμό της Ε.Ε.
Τα σενάρια επί των οποίων θα αποφασιστεί η πορεία της Ε.Ε. είναι πέντε
Όπως είπε ο πρόεδρος της Κομισιόν, το 1ο σενάριο βασίζεται στη συνέχιση της μέχρι τώρα ασκούμενης πολιτικής. Το 2ο είναι να επιλέξει η ΕΕ να επικεντρωθεί «μόνο στην ενιαία αγορά», (όμως «η Ευρώπη είναι πολλά περισσότερα από αγορές, αγαθά και υπηρεσίες»). Το 3ο είναι όσοι θέλουν περισσότερη Ευρώπη να κάνουν περισσότερα. («Είναι ανάγκη όλες οι χώρες της ΕΕ να βαδίζουν μπροστά, πάντα με τον ίδιο ρυθμό;», αναρωτήθηκε). Το 4ο θέλει την «ΕΕ των 27» να μπορεί να αποφασίζει από κοινού, να κάνει περισσότερα πράγματα ενωμένη, αλλά σε μικρότερο αριθμό τομέων. Τέλος, το 5ο σημαίνει ότι θα αποφασίζουν οι χώρες-μέλη να κάνουν περισσότερα μαζί, να μοιράζονται περισσότερες αρμοδιότητες και πόρους, όσον αφορά πχ τη βιώσιμη ανάπτυξη και την άμυνα.
Τι ακούσαμε για όλα αυτά στην Ελλάδα; Πόσο ασχολήθηκε το πολιτικό μας προσωπικό; Ποια όργανα συνήλθαν προκειμένου να διερευνήσουν αντίστοιχους προβληματισμούς και να κάνουν προτάσεις στους ευρωπαίους ομοϊδεάτες τους;
Και αν το τελευταίο ακούγεται υψιπετές (ότι εμείς θα κάνουμε προτάσεις στα μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα), πόσο τουλάχιστον προβληματίστηκαν για το ποιο -μας συμφέρει να – είναι το μέλλον μας σε μια τέτοια Ευρώπη;
Μάλλον μόνο ο… Φίλης ασχολήθηκε, που τουλάχιστον πήρε θέση επί του θέματος, έστω και με την πλευρά των κινημάτων!
(φωτογραφία: SOOC)