Του Γιάννη Σιδέρη
Ήταν Σάββατο, 21 Μαΐου του 2016. Στη Βουλή ψηφιζόταν το πολυνομοσχέδιο με μέτρα φωτιά («κόκκινα» δάνεια, αυτόματο «κόφτη» περικοπή δαπανών, ιδιωτικοποιήσεις, πακέτο των έμμεσων φόρων). Προβεβλημένο κυβερνητικό στέλεχος, εκ των άμεσων συνομιλητών του πρωθυπουργού, μου είπε στο καφενείο της Βουλής, σε λίγες μέρες θα δεις ότι το μέλλον έχει συνεργασία και με ΠΑΣΟΚ, ενώ ο Κυριάκος δεν θα γίνει ποτέ πρωθυπουργός.
Σε λίγες μέρες «είδα». Την 1η Ιουλίου κατατέθηκε το νομοσχέδιο για την απλή αναλογική. Ο σχεδιασμός έγινε φανερός. Θα πρόσφεραν στο ΠΑΣΟΚ το δέλεαρ των επιπλέον εδρών, ως εκ τούτου αυτό, μετά χαράς και ασμένως θα ψήφιζε το νόμο. Οψέποτε γίνονταν εκλογές δεν θα εκλεγόταν αυτοδύναμη κυβέρνηση, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, ενδεχομένως και όποιο άλλο κόμμα του μεσαίου χώρου, θα συνέχιζε αμέριμνος να κατέχει την εξουσία.
Υπάρχει μια διαχρονική έλλειψη κατανόησης της τρέχουσας πραγματικότητας και της περιρρέουσας ατμόσφαιράς της, που εντοπίζεται στα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν την ψευδαίσθηση ότι αφού είναι αριστεροί, έχουν πάντα δίκιο (το είπε πρόσφατα και ο υπουργός Υγείας κ. Ξανθός «Η διαφορά μας με τους άλλους δεν είναι πως είμαστε καλύτεροι, αλλά πως είμαστε αριστεροί και άρα δεν θέλουμε τις ανισότητες»). Είναι μεγαλωμένοι με την οίηση της «δρακογενιάς», θεωρούν εαυτούς κληρονόμους ηρωικών εποχών και ηρωικών αγώνων. Όπως το είπε ο Νίκος Φίλης στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, «είμαστε κυβέρνηση ζώντων τε και τεθνεώτων». Φυσικά οι τεθνεώτες, την ιστορία των οποίων οικειοποιούνται, βρέθηκαν στην κόλαση του πυρός, έκαναν τη ζωή τους παρανάλωμα, έζησαν αφόρητες κακουχίες, τη θυσίασαν σε μια ιδέα (ασχέτως αν ήταν βιώσιμη ή ψευδής, δεν αφορά στο παρόν κείμενο).
Ετούτοι, τα μόνα… ηρωικά που έκαναν, ήταν τα εύκολα και δήθεν αγωνιστικά: Κάποιες πορείες, κάποιες καταλήψεις σχολείων στους καιρούς της ΠΑΣΟΚικής υπέρ-ανοχής (όπου ανέτειλε και το άστρο του Αλέξη), ή βγήκαν στο δρόμο με τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, και τα έκαναν - ομού μετ΄άλλων - «λαμπόγυαλο», όταν ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επέσυρε την Αστυνομία από φόβο μήπως υπάρξει και δεύτερος νεκρός. Έτσι «αγωνίστηκαν» εκ του ασφαλούς, χωρίς κανένα διακύβευμα. Ενίοτε έκαναν και αγωνιστικό τουρισμό, όπως στη Γένοβα, κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, στην οποία βρέθηκε και ο Αλέξης.
Δεν τα παραθέτουμε αυτά με απαξιωτική διάθεση. Αυτά αντιστοιχούσαν στη γενιά τους, αυτά έκαναν. Απαξιωτικό είναι να θεωρούν εαυτούς συνεχιστές εκείνων που χαράμισαν τις ζωές τους.
Με αυτή την κληρονομημένη κομπορρημοσύνη αράδιαζαν υπερφίαλες υποσχέσεις προς πάσα κατεύθυνση (πολλοί τις πίστευαν ακράδαντα, όπως ας πούμε ο πρώτος κυβερνητικός εκπρόσωπος Γαβριήλ Σακελλαρίδης, που πήρε των ομματιών του). Άλλοι, πιο κυνικοί, εισηγήθηκαν στον Αλέξη «τώρα είναι η ευκαιρία που από πάντα περιμέναμε. Ας βγούμε και βλέπουμε». Και αυτοί ακόμη, οι κυνικοί, δεν είχαν πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας.
Όλοι τους ήταν όμηροι του ιδεολογικού τους μυθεύματος ότι ήταν απλώς θέμα πολιτικής απόφασης να εξέλθει η χώρα από το καθεστώς των μνημονίων, να απεγκλωβιστούμε από τη λιτότητα, να ανθίσει η οικονομία υπέρ των φτωχών τάξεων (και εναντίον των μενουμε-ευρώπηδων, που είπε ο Κυρίτσης, καθώς στα μάτια τους αυτοί, όπως και οι «παραιτηθείτε» φαντάζουν ως τα καλοζωισμένα στρώματα της κοινωνίας, με άκρες στον κρατικό κορβανά, που μέσω αυτού απομυζούν το αίμα των λαϊκών τάξεων).
Γνωστά εν ολίγοις τα ανωτέρω, τα αναφέραμε για να σκιαγραφήσουμε το πλαίσιο σκέψης και τις προσλαμβάνουσες παραστάσεις των στελεχών του κυβερνώντος κόμματος. Εξ αυτών γίνεται κατανοητό γιατί θεωρούσαν ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ένα ευκαιριακό κόμμα - άθυρμα, χωρίς ιστορική πορεία, που απλώς στέκεται ως ανάχωμα και συγκρατεί τις εκμεταλλευόμενες τάξεις από το να εισρεύσουν νικηφόρες στην Αριστερά.
Άλλωστε αυτή ήταν και η άποψη του ΚΚΕ από το οποίο προήλθε ο κ. Τσίπρας και πλείστοι σύμβουλοί του. Το ότι (καλό ή κακό το ΠΑΣΟΚ, δεν αφορά στο κείμενο) μπορεί να ήταν έκφραση ενός ιστορικού ρεύματος, της Κεντροαριστεράς, που ερχόταν με διάφορες κομματικές μορφές, τουλάχιστον από τα τέλη του 19ου αιώνα, το ότι ήταν μία από τις τρεις ιστορικές παρατάξεις της χώρας (οι άλλες δύο: η Δεξιά και η κομμουνιστική Αριστερά), δεν τους αφορούσε. Ήταν και άψητοι οι περισσότεροι, ενώ λόγω ηλικίας δεν είχαν παραστάσεις: Το «βρώμικο ''89», και η οδυνηρή έκπληξη που ένιωσαν, όταν το ΠΑΣΟΚ κράτησε, παρότι νόμιζαν ότι θα το διαγουμίσουν, δεν τους δίδαξε.
Αυτή η απαξιωτική στάση περί του «κόμματος –αθύρματος» κυριάρχησε και στην αντιμνημονιακή υστερία του ΣΥΡΙΖΑ. Φουσκωμένοι - και εσωτερικά – από τα ποσοστά που ελάμβαναν, εκτόξευσαν οργή και χολή στους «γερμανοτολιάδες», τους «προδότες», τους «Τσολάκογλου», κλπ. Ουδέποτε κατάλαβαν - ούτε και τώρα έχουν καταλάβει – πόσες πληγές άνοιξαν στον κοινωνικό χώρο που ιδεολογικά φέρεται ως όμορος, και τον οποίο με την απλή αναλογική θέλησαν να δελεάσουν και να τον καταστήσουν υποπόδιο της διατήρησής τους στην εξουσία.
Η Φώφη Γεννηματά, από ιδεολογική κουλτούρα είναι ίσως «των λοιπών προοδευτικών δυνάμεων». Δεν έχουμε πάντως πληροφορίες, άρα δεν μπορούμε να ξέρουμε, εάν θα είχε ενδώσει. Και να το προσπαθούσε όμως, θα έβρισκε έντονες αντιστάσεις εντός του εναπομείναντος ΠΑΣΟΚ, οι οποίες θα πήγαζαν από δύο πλευρές: Η πρώτη ήταν τα κεντρικά στελέχη που είχαν περάσει από θώκους εξουσίας, είχαν εμπειρία κυβερνησιμότητας, θεωρούσαν καταστροφική τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, και αυτοκτονική την πρόσδεση του κόμματος σε αυτόν. Η άλλη πλευρά ήταν τα μεσαία στελέχη και τα μέλη, αυτά που βρίσκονταν μέσα στην κοινωνία, και είχαν υποστεί τις επιθέσεις, τις βρισιές, τους τραμπουκισμούς, τις κατηγορίες, από τα απύλωτα στόματα των τοπικών Συριζαίων. Δεν υπήρχε περίπτωση η Γεννηματά να συναινέσει και να μη δει το κόμμα της να διαλύεται.
Αυτό δεν το είχαν συνυπολογίσει στον ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε επίσης έχουν κατανοήσει ότι η τότε συμπεριφορά τους προς τους Πασόκους (συνάμα με την νυν διακυβέρνησή τους), προσδιορίζει και το μέλλον, στερώντας τους εν δυνάμει συμμάχους.
Ήδη η κ. Γεννηματά και με τις χθεσινές της απαντήσεις κατά τη συνάντηση με τον κ. Τσίπρα, απέκοψε κάθε προοπτική συνεργασίας προ εκλογών. Η ίδια λέει ότι και μετά τις εκλογές δεν θα συγκυβερνούσε μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο λέει και ο Βενιζέλος, ενώ αποτελεί κυρίαρχη πεποίθηση και στο «σώμα» ΠΑΣΟΚ. Το Ποτάμι ακόμη και να μπει στη Βουλή έχει μικρές δυνάμεις για να στηρίξει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, στην περίπτωση που πάμε σύντομα σε διαδοχικές εκλογές και οι δεύτερες γίνουν με την απλή αναλογική. Το ΚΚΕ δεν το συζητάει, η ΧΑ δεν συζητάται. Μένει ο κ. Λεβέντης, που δεν μπορούν από τώρα να προβλεφθούν οι τότε διαθέσεις του, και ο συγκυβερνήτης Πάνος - αν μπει και αυτός στη Βουλή.
Η πολιτική μοναξιά του κ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ είναι απόλυτη. Το έχει πει η λαϊκή θυμοσοφία: Όπως έστρωσες…
(φωτογραφία: SOOC)