Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Eurogroup, Dijsselbloem, εργάζονται όλοι προκειμένου να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση. Το ΔΝΤ δεν ξεκαθαρίζει προς το παρόν αν θα μείνει ή αν θα φύγει από το ελληνικό πρόγραμμα και πιέζει, αφενός τους Ευρωπαίους για αναδιάρθρωση του χρέους και αφετέρου την Ελλάδα, κυρίως για το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό. Όσο για τον κ. Draghi, στην τελευταία του εμφάνιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «δεν μας είπε με ποιόν είναι: με το ΔΝΤ ή με τον ESM», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο ευρωβουλευτής τη ΝΔ, Γ. Κύρτσος.
Όπως και να 'χει, «η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να πάρει γενναίες πρωτοβουλίες και να προχωρήσει σε μια αποτελεσματική εφαρμογή των συμφωνηθέντων». Με αλλαγή στο μείγμα οικονομικής πολιτικής, γιατί υπάρχουν σοβαρά προβλήματα -για παράδειγμα η πρωτοβουλία για τα μπλοκάκια- δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, ώστε να πάνε τα λεφτά του κόσμου πίσω στις τράπεζες, συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές, οι οποίοι από την πλευρά τους, «πρέπει κι αυτοί να βάλουν το χέρι στην τσέπη, ώστε να μας διευκολύνουν με την αναδιάρθρωση του χρέους και να αυξήσουν τη ροή ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα για το μεταναστευτικό».
Το πολιτικό κλίμα διαμορφώνεται από τις κυβερνήσεις, λέει ο κ. Κύρτσος, αναφερόμενος στο εσωτερικό μέτωπο της χώρας, «επομένως είναι στο χέρι της κυβέρνησης, να επιλέξει την στρατηγική που θέλει, για να δει πώς θα ανταποκριθεί η ΝΔ».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη με τον Γ. Κύρτσο:
Ερ: Το ΔΝΤ αν και τοποθετήθηκε αρνητικά ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους, δεν ξεκαθάρισε αν θα μείνει ή θα φύγει από το οικονομικό πρόγραμμα. Πού το πάει;
- Προφανώς ασκεί πιέσεις στην ευρωπαϊκή και την ελληνική πλευρά να πάρουν κάποια μέτρα. Τα μέτρα προς την ευρωπαϊκή πλευρά είναι να προχωρήσει την αναδιάρθρωση του χρέους, ώστε να περιοριστούν οι τοκοχρεολυτικές υποχρεώσεις της Ελλάδας και προς την ελληνική πλευρά θα ήθελε μέτρα για το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό, το κόστος του οποίου δεν αφήνει περιθώρια για πρωτογενές πλεόνασμα, άρα δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί το δημόσιο χρέος σε βάθος χρόνου. Αλλά οι απαιτήσεις του ΔΝΤ είναι δύσκολο να ικανοποιηθούν. Οι Ευρωπαίοι πάνε σε δύσκολες εκλογές και η άκρα δεξιά ζητάει να αποχωρήσουν οι χώρες της ευρωζώνης από το ελληνικό πρόγραμμα, οπότε είναι δύσκολο να εγκρίνουν μια γενναία αναδιάρθρωση του χρέους και η ελληνική κυβέρνηση είναι πολιτικά κουρασμένη και έχει υποστεί δημοσκοπική κάμψη, επομένως δεν θέλει να ασχοληθεί με ακανθώδη προβλήματα όπως είναι το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό. Θεωρώ πάντως ότι είναι πιο πιθανό το ΔΝΤ να μείνει στο πρόγραμμα.
Ερ: Από την άλλη πλευρά, ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μ. Draghi, θέλει βιώσιμο χρέος και ολοκλήρωση της αξιολόγησης για να μας εντάξει στο πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης (QE). Προλαβαίνουμε; Τι σας απάντησε ο Draghi στην ερώτηση που του απευθύνατε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
- Έχει πάντα ενδιαφέρον η τοποθέτηση Draghi, ο οποίος καλείται κάθε τρεις μήνες στην Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του ΕΚ. Του έθεσα το ερώτημα, με ποιους είναι η ΕΚΤ; Με το ΔΝΤ που λέει ότι είναι εξαιρετικά μη βιώσιμο το χρέος ή είναι κοντά στον ESM που το βλέπει πιο μετριοπαθώς. Αντί να τοποθετηθεί όμως, έκανε επανάληψη των θέσεών του, τι πρέπει να συμβεί για να ολοκληρωθεί η 2η αξιολόγηση, αλλά είπε και ορισμένα πράγματα όπως, για να κλείσει η 2η αξιολόγηση θα πρέπει να προχωρήσει η μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη, που είναι πολύ χρονοβόρο και επίσης έδωσε έμφαση στην αποτελεσματική διαχείριση των “κόκκινων” δανείων, που κι αυτό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί σε δύο βδομάδες.
Ενώ έχει θετική προσέγγιση ο Draghi στο ελληνικό ζήτημα και η ΕΚΤ βοηθάει πολύ τις χώρες του Νότου, τον άκουσα επιφυλακτικό και κάπως αυστηρό. Ίσως εκφράζει μια νέα τάση σκλήρυνσης της διαπραγματευτικής θέσης των Ευρωπαίων εταίρων και πιστωτών.
Ερ: Άφησε παράθυρο αισιοδοξίας για την υπαγωγή μας στην ποσοτική χαλάρωση;
- Είπε ότι αν πάμε γρήγορα, θα πάμε γρήγορα και στο QE. Αν υπάρξουν καθυστερήσεις θα μπούμε αργότερα, δεδομένου ότι αυτό το πρόγραμμα θα συνεχιστεί το 2017.
Ερ: Έχουμε μια μεσολαβητική προσπάθεια του Dijsselbloem, προκειμένου να βρει έναν συμβιβασμό;
- Είναι σε εξέλιξη πολλές μεσολαβητικές προσπάθειες, η Επιτροπή, ο Dijsselbloem, το Eurogroup, όλοι θα προσπαθήσουν να φτάσουν σε κάποια συνεννόηση. Ειδικά ο κ. Dijsselbloem πηγαίνει σε πολύ δύσκολες εκλογές στις 15 Μαρτίου στην Ολλανδία. Ο ίδιος προέρχεται από το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα που αναμένεται να υποστεί μεγάλη ζημιά στις εκλογές και οι δημοσκοπήσεις φέρουν μεγάλο νικητή την άκρα δεξιά, η οποία ζητάει την αποχώρηση της Ολλανδίας από το ελληνικό πρόγραμμα. Επομένως, ο Dijsselbloem έχει και πολιτικούς και προσωπικούς λόγους να σπρώξει τη διαδικασία προς τα εμπρός, γιατί μετά τις 15 Μαρτίου, μπορεί να είναι πολιτικά απαξιωμένος.
Ερ: Βλέπετε δυνατότητα παρέμβασης του προέδρου Juncker;
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά την απόφαση για Brexit, η οποία είναι μια μεγάλη ήττα της, είναι πιο διστακτική, δεν θέλει αναταράξεις, γιατί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί να μην αντέξει. Μπορεί να διευκολύνει παρασκηνιακά, προς μια κατεύθυνση, αλλά η περίοδος που η Επιτροπή έπαιρνε δυναμικές πρωτοβουλίες έχει περάσει. Προς το παρόν κουκουλώνει καταστάσεις. Δηλαδή, ξεφεύγει λίγο το έλλειμμα στη Γαλλία, λέει «δεν πειράζει», στην Ισπανία, πάλι «δεν πειράζει», υπάρχει πρόβλημα με τις τράπεζες στην Ιταλία και την Πορτογαλία, «να δούμε βρε παιδιά», καθυστερεί το ελληνικό πρόγραμμα, «εντάξει θα βρεθεί κάποια λύση», αυτή είναι η μέθοδος που ακολουθεί.
Ερ: -Η δημοσίευση της έκθεσης του ΔΝΤ ήταν απαραίτητη ή τό 'κανε για να μας χτυπήσει ένα δυνατό καμπανάκι και ειδικά ο κ. Thomsen;
- Το καμπανάκι μας το 'χουν χτυπήσει πολλές φορές. Η τελευταία φορά που η έκθεση του ΔΝΤ θεωρούσε πιθανώς βιώσιμο το χρέος, ήταν το 2014 όταν κάπως είχε μαζέψει την κατάσταση η κυβέρνηση Σαμαρά, είχαμε βγει δοκιμαστικά στις αγορές και υπήρχαν θετικές εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Το περιεχόμενο της νέας έκθεσης είναι πολύ αρνητικό, γιατί εκτιμά ότι η Ελλάδα σε βάθος χρόνου, με τα διαρθρωτικά της προβλήματα και τη διεθνή συγκυρία που αλλάζει, δεν θα μπορέσει να δανειστεί, ακόμη κι αν βγει στις αγορές με καλό επιτόκιο -θεωρεί ότι θα είναι της τάξεως του 6%, ενώ εμείς πληρώνουμε τώρα το χρέος με 1,2%. Όταν λοιπόν θα βγούμε στις αγορές με υψηλό επιτόκιο θα ανέβει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους και σε βάθος χρόνου θα ανέβει και το χρέος, γι' αυτό καταλήγει σε μια πολύ αρνητική εκτίμηση, ότι το χρέος μπορεί να φτάσει 250-260% του ΑΕΠ. Βέβαια μπορείς να αλλάξεις τις υποθέσεις και να φτάσεις σε ένα διαφορετικό αποτέλεσμα…
Ερ: Πώς βλέπετε τη στάση του ΔΝΤ με φόντο την πρόσφατη συνάντηση Thomsen-Schaeuble;
- Παρατηρώντας τις εξελίξεις εδώ, λέω ότι όπως και να πάει η σχέση ΔΝΤ- Βερολίνου, είτε μείνει είτε φύγει το ΔΝΤ- που το πιθανότερο είναι να μείνει-η πολιτική έναντι της Ελλάδας θα παραμείνει αυστηρή. Όταν βλέπεις ότι στην Ολλανδία ανεβαίνουν οι ακροδεξιοί, ακόμη κι αν δεν επικρατήσουν, η επόμενη κυβέρνηση θα είναι πιο αυστηρή στην αντιμετώπιση του ελληνικού ζητήματος. Η επόμενη κυβέρνηση στη Γερμανία, αν είναι της Merkel και έχει σκληρή αντιπολίτευση από την Εναλλακτική Γερμανία και τους Φιλελεύθερους που ζητούν να φύγει η Γερμανία από το ελληνικό πρόγραμμα, σίγουρα θα ακολουθήσει και αυτή αυστηρή πολιτική. Αν βγει ο Schulz και φτιάξει συνασπισμό με τους Πράσινους και τους Αριστερούς, θεωρητικά θα είναι καλύτερη η στάση τους έναντι της Ελλάδας, αλλά αν αποδυναμωθεί η θέση της Γερμανίας, που είναι η μόνη σταθερή δύναμη της Ευρώπης, θα έχει μικρότερη δυνατότητα θετικής παρέμβασης.
Επομένως στην Ελλάδα πρέπει να προετοιμαστούμε για τα δύσκολα και να μην περιμένουμε τί θα κάνει το ΔΝΤ και ποιος θα κερδίσει στο Βερολίνο και να βάλουμε κάποια τάξη, γιατί η ευρωπαϊκή και η διεθνής κατάσταση τα επόμενα χρόνια θα είναι πολύ δύσκολη, για χώρες με διαρθρωτικά προβλήματα και μεγάλο χρέος.
Ερ: Για την ελληνική κυβέρνηση, ποιά είναι η διέξοδος για να μην ξαναζήσουμε το καλοκαίρι του 2015;
- Χρειάζεται μια συμφωνία η οποία έπρεπε να έχει κλείσει τον Φεβρουάριο του 2016, δηλαδή είμαστε 12 μήνες πίσω από το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του μνημονίου, γεγονός με τεράστια σημασία, πρώτον γιατί είναι πολύ δύσκολο να βγούμε από το μνημόνιο το 2018 και δεύτερον, γιατί τον Ιούνιο τελειώνουν τα λεφτά, και άρα, όσο πιο κοντά πλησιάσουμε τόσο πιο δύσκολο θα'ναι για μας.
Η κυβέρνηση πρέπει να δείξει μια γενναιότητα, να πάρει πρωτοβουλίες και να προχωρήσει σε μια δυναμική και αποτελεσματική εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Χρειάζεται οπωσδήποτε κάποια αλλαγή στο μείγμα οικονομικής πολιτικής, γιατί υπάρχουν σοβαρά προβλήματα -για παράδειγμα η πρωτοβουλία για τα μπλοκάκια- πρέπει επίσης να δημιουργήσεις ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ώστε να πάνε τα λεφτά του κόσμου πίσω στις τράπεζες -να υπάρξουν μικρές και μεσαίες επενδύσεις, να ανέβουν κάπως τα ακίνητα- χρειαζόμαστε συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές και θα πρέπει κι αυτοί να βάλουν το χέρι στην τσέπη, να μας διευκολύνουν με την αναδιάρθρωση του χρέους και να αυξήσουν τη ροή ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα για το μεταναστευτικό και να συντονιστούν μεταξύ τους και με την ελληνική πλευρά και να πάρουν πρωτοβουλίες για μεγάλες επενδύσεις που θα δώσουν μια άλλη δυναμική στην οικονομία.
Ερ: Αν η κυβέρνηση πορευτεί μ' αυτό το πνεύμα θα έχει τη βοήθεια της ΝΔ ή η ΝΔ θα συνεχίσει να ζητάει εκλογές;
- Σ' αυτή τη φάση, η ΝΔ θέλει εκλογές γιατί η κυβέρνηση παρατείνει τη διαπραγμάτευση, έχει λάθος μείγμα οικονομικής πολιτικής, και έχει ιδιαίτερα επιθετική στάση έναντι της ΝΔ. Αν η κυβέρνηση αρχίζει να τα αλλάζει όλα αυτά, νομίζω ότι με κάποιο τρόπο θα ανταποκριθεί η ΝΔ. Θα σας έλεγα όμως ότι το πολιτικό κλίμα διαμορφώνεται από τις κυβερνήσεις, δηλαδή αν θέλουν συναίνεση αγωνίζονται για τη συναίνεση, αν θέλουν συσπείρωση του σκληρού πυρήνα της παράταξης και αντιπαράθεση θα έχουν ανάλογη μεταχείριση από την αντιπολίτευση. Επομένως στο χέρι της κυβέρνησης είναι να επιλέξει την στρατηγική που θέλει, για να δει πώς θα ανταποκριθεί η ΝΔ.
Ερ: Πώς προχωράει το Brexit;
- Θα έλεγα ότι το Brexit είναι δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά είναι δυσκολότερο για την ΕΕ, γιατί ενισχύονται τα διαλυτικά φαινόμενα στην ΕΕ των 27. Το κακό είναι ότι οι 27 δεν είναι ενωμένοι και δεν ξέρουν τι ακριβώς θέλουν και ενθαρρύνονται από το Brexit, όπως η κ. Λεπέν, φαίνεται ότι θα έρθει πρώτη στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών τον Απρίλιο, η οποία θέλει το Frexit. Το ίδιο και στην Ιταλία, η κεντροαριστερή κυβέρνηση πιέζεται και από τον Beppe Grillo των Πέντε Αστέρων και από τον Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά, οι οποίοι θέλουν εκλογές και στη συνέχεια δημοψήφισμα για έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ. Επομένως, το Brexit λειτουργεί ως παράγων αποσταθεροποίησης για την ΕΕ των 27.
Αυτή την εβδομάδα, μια ομάδα εργασίας του ΕΛΚ μεταβαίνουμε με αποστολή στο Λονδίνο, όπου θα συναντηθούμε με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας, τον υπουργό Οικονομικών, στελέχη του ιδιωτικού τομέα, θα έχουμε επαφές και με το Εργατικό Κόμμα, επομένως θα έχω επιστρέφοντας μια πιο ακριβή εικόνα και τί ετοιμάζει το ΗΒ για το Brexit.
Ερ: Συμβάλλει και η εκλογή Trump σ αυτή την κατεύθυνση;
- Ναι. Πρώτον έχει έναν εθνικισμό ο Trump, «πρώτα η Αμερική» και με έναν επιθετικό τρόπο και οι συνεργάτες του, ειδικά αυτός που πρότεινε να οριστεί πρεσβευτής στις Βρυξέλλες, έχουν πολύ αρνητική άποψη, θεωρούν ότι πρέπει να διαλυθεί η ΕΕ, ότι πρέπει να καταργηθεί το ευρώ, ότι η Γερμανία κάνει ένα είδος επιθετικής εμπορικής πολιτικής, εκμεταλλευόμενη το ευρώ και θεωρούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αντέξει τις πιέσεις και θα πρέπει να φύγει από την ευρωζώνη. Επομένως, εκεί που ο Obama στήριζε το ευρωπαϊκό εγχείρημα- αν και πολλές φορές δεν έφερε αποτέλεσμα, όπως στο Brexit- και έδειχνε την καλή του διάθεση έναντι της Ελλάδας, τώρα περνάμε σε έναν αμερικανό Πρόεδρο που δεν έχει ιδιαίτερα θετική άποψη για την ΕΕ κι αυτό ενθαρρύνει τους εθνικιστές της Ευρώπης. Δηλαδή όλοι, Λεπέν υποστηρικτής του Trump, Vilders Vilders υποστηρικτής του Trump, ο Farage φίλος και σύμμαχος του Trump. Η διακυβέρνηση Trump είναι επομένως μια πρόκληση για την Ευρώπη. Άρα, αν πιστεύουμε στο ευρωπαϊκό μας μέλλον, πρέπει να συνεννοηθούμε και να προχωρήσουμε μπροστά.
Η ΕΕ πέρασε από διάφορες κρίσεις πάντα με επιτυχία και πάντα σε βάθος χρόνου, αλλά βέβαια αυτή η κρίση είναι πιο σύνθετη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Photo by SOOC
