Στον «πάγο» βάζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το Ευρωκοινοβούλιο και συγκεκριμένα η επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων.
Χαρακτηριστικά τονίζεται πως «εφόσον δεν υπάρξει δραστική αλλαγή πορείας από την τουρκική κυβέρνηση, η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ δεν μπορεί να επανεκκινήσει υπό τις παρούσες συνθήκες», όπως αναφέρουν οι ευρωβουλευτές της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων σε έκθεση που εγκρίθηκε την Τρίτη (47 ψήφοι υπέρ, καμία ψήφος κατά, 10 αποχές).
Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές συνιστούν να ξεκινήσει μια διαδικασία προβληματισμού για την εξεύρεση ενός παράλληλου και ρεαλιστικού πλαισίου για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας και καλούν την Κομισιόν να διερευνήσει πιθανές μορφές για ένα αμοιβαία ελκυστικό πλαίσιο.
Στην έκθεση, οι ευρωβουλευτές επιβεβαιώνουν ότι η Τουρκία παραμένει υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ, σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και βασικός εταίρος στην ασφάλεια, τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις και τη μετανάστευση, τονίζοντας ότι η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται τις δημοκρατικές αξίες, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και να τηρεί τις ευρωπαϊκές νομοθεσίες, αξίες και υποχρεώσεις.
Η έκθεση καλεί την Τουρκία να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και υπογραμμίζει ότι η διαδικασία ένταξης μιας χώρας στο ΝΑΤΟ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνδεθεί με τη διαδικασία ένταξης μιας άλλης στην ΕΕ. Η πρόοδος κάθε χώρας στην πορεία προς την ΕΕ εξακολουθεί να βασίζεται στην αρχή των ίδιων επιδόσεων, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Ευθυγράμμιση με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ
Η έκθεση χαιρετίζει την ψήφο της Τουρκίας υπέρ της καταδίκης του ρωσικού επιθετικού πολέμου κατά της Ουκρανίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και τη δέσμευσή της για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, εκφράζοντας τη λύπη της που η Τουρκία δεν υποστηρίζει κυρώσεις εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ. Το ποσοστό ευθυγράμμισης της Τουρκίας με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ μειώθηκε στο ιστορικό χαμηλό ποσοστό του 7%, καθιστώντας την τη χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό από όλες τις υπό ένταξης χώρες.
Η δέσμευση της ΕΕ για υποστήριξη των προσφύγων και οι προσπάθειες ανοικοδόμησης μετά τους σεισμούς
Οι ευρωβουλευτές επαινούν τις προσπάθειες της Τουρκίας να συνεχίσει να φιλοξενεί τον μεγαλύτερο πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο με σχεδόν 4 εκατομμύρια ανθρώπους. , χαιρετίζουν τη συνεχιζόμενη παροχή ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία, εκφράζοντας την ισχυρή τους δέσμευση να διατηρηθεί αυτή η στάση στο μέλλον.
Εκφράζοντας τα θερμά τους συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων των καταστροφικών σεισμών της 6ης Φεβρουαρίου 2023, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει τον λαό της Τουρκίας ως προς τις ανθρωπιστικές της ανάγκες και τις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Υπογραμμίζουν δε ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα μπορούσε να οδηγήσει σε απτή βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας.
Σεβασμός στην εθνική κυριαρχία Κύπρου και Ελλάδας
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Τουρκία να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους, καθώς και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, του δικαιώματος εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, εκφράζοντας την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελληνική και την Κυπριακή Δημοκρατία. Επίσης εκφράζουν βαθιά ανησυχία για το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να υποστηρίζει την επίσημη απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας.
Η έκθεση επιβεβαιώνει σθεναρά ότι η μόνη βιώσιμη λύση για το Κυπριακό είναι η λύση μιας δίκαιης, συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, στη βάση μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία, ενιαία ιθαγένεια και πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και με βάση τον σεβασμό των αρχών στις οποίες θεμελιώνεται η ΕΕ.
«Χρειάζονται συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και ενέργειες»
Ο εισηγητής Nacho Sánchez Amor (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε πως «πρόσφατα έχουμε παρατηρήσει ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον από την τουρκική κυβέρνηση για την αναβίωση της ενταξιακής διαδικασίας στην ΕΕ. Αυτό δεν θα συμβεί ως αποτέλεσμα γεωπολιτικού παζαριού, αλλά όταν οι τουρκικές αρχές δείξουν πραγματικό ενδιαφέρον να σταματήσουν τη συνεχή οπισθοδρόμηση στις θεμελιώδεις ελευθερίες και το κράτος δικαίου. Εάν η τουρκική κυβέρνηση είναι ειλικρινής σε αυτό, θα πρέπει να το δείξει με συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις και ενέργειες.»
Η έκθεση θα υποβληθεί τώρα σε ψηφοφορία στο σύνολο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε μία από τις επόμενες συνόδους ολομέλειας.
