Των Βασίλη Γεώργα και Γιώργου Φιντικάκη
Ο Αλέξης Τσίπρας είναι πλέον με το ένα χέρι πάνω από το χαρτί αποδοχής της συμφωνίας τριετούς λιτότητας με την τρόικα και με το άλλο καμώνεται ότι γράφει τη διακήρυξη της «ρήξης» αν τα πράγματα δεν έρθουν όπως σχεδιάζει στην καθοριστική εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ τον Απρίλιο.
Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση έχει δεχτεί όλο το πακέτο των δημοσιονομικών μέτρων λιτότητας ύψους 3,6 έως 3,9 δισ. ευρώ για την επόμενη τριετία (συντάξεις, αφορολόγητο κλπ) και κρατά σκοπίμως ανοιχτά τα εργασιακά όχι για λόγους ιδεολογικούς αλλά για λόγους στρατηγικής και εσωτερικών ισορροπιών.
Απομένει να παιχτεί ένα τελευταίο μονόπρακτο στη Ρώμη το Σαββατοκύριακο από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ο οποίος θα εμφανιστεί να κατακεραυνώνει στα λόγια την Ευρώπη για το ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο, πριν η κυβέρνηση περάσει στο επόμενο στάδιο των «υπογραφών» και επιχειρήσει να θέσει στην κεντρική επιτροπή του κόμματος και στην κοινοβουλευτική της ομάδα το πλήρες κείμενο της συμφωνίας.
Στις επόμενες 48 ώρες μέχρι το βράδυ της Κυριακής, ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να απαντήσει θετικά ή αρνητικά για το αν δέχεται το «τελεσίγραφο» του ΔΝΤ ώστε να ανοίξει ο δρόμος επιστροφής του Ταμείου και των υπόλοιπων «θεσμών» στην Αθήνα ή να επιτευχθεί εκ του μακρόθεν μια τεχνική συμφωνία η οποία θα επικυρωθεί από το Eurogroup της 7ης Απριλίου. Επί της ουσίας τα πάντα έχουν συμφωνηθεί, δεν πρόκειται όμως να επικυρωθούν πριν την τριήμερη σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον όπου θα αποφασιστούν οι όροι συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και θα δρομολογηθούν – εφόσον ανοίξει τελικά το σχετικό παράθυρο- αποφάσεις για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους μετά το 2018.
Το στίγμα αυτό δίνει κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης που μιλώντας στο liberal.gr απορρίπτει μεν τις αιτιάσεις για«άνευ όρων συμφωνία» και επικαλείται ξανά τα περίφημα αντίμετρα, αλλά επί της ουσίας παραδέχεται πως το μεγαλύτερο κομμάτι της διαπραγμάτευσης έχει πλέον ολοκληρωθεί χωρίς τα αρχικώς προσδοκώμενα οφέλη.
Το επιχείρημά του είναι ότι «αν καταφέρουμε να πείσουμε τους δανειστές να δεχτούν από το 2018 ότι θα επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% την ερχόμενη χρονιά και συμφωνήσουν να εφαρμόσουμε τα αντίμετρα ταυτόχρονα με τα μέτρα από την πρωτοχρονιά του 2019 «τότε θα έχουμε κερδίσει». Η εκτίμηση του συγκεκριμένου υπουργού είναι ότι ακόμη και σε αυτή την πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση, όπου διακυβεύονται σοβαρά ιδεολογικά διλήμματα, αυτό που δεν θα διακυβευτεί θα είναι η συνοχή του κυβερνητικού μπλοκ.
«Περνά η συμφωνία δίχως πρόβλημα»
«Αν κάνοντας μια προβολή στο μέλλον, πρέπει να απαντήσω στο ερώτημα κατά πόσο η συμφωνία έτσι όπως έχει προδιαγραφεί έως σήμερα, έχει πιθανότητες να εγκριθεί από τα όργανα και την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, η απάντησή μου είναι πως ναι, θα περάσει χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα», λέει ο συνομιλητής μας.
Το μήνυμα είναι πως ούτε και τώρα, παρ' ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται να κόψει συντάξεις, να ανοίξει την πόρτα στις ομαδικές απολύσεις, και να πουλήσει μονάδες της ΔΕΗ, διαφαίνεται κίνδυνος ρήξης στο εσωτερικό της ή για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του συνομιλητή μας «οι όποιες τριβές είναι πολιτικά διαχείρισιμες».
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι εύκολα, αφού όπως λέει, την συσπείρωση σε κοινοβουλευτική ομάδα και κόμμα θα διευκολύνουν αποφάσεις όπως λχ να συνοδεύεται η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων από επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για τους συνταξιούχους να γίνει σταδιακά παρά σε λιγότερες δόσεις και πιο απότομα.
Ζητείται νίκη έστω και Πύρρειος
Η κυβέρνηση αναζητά αγωνιωδώς, πάντως, μια συμβολική νίκη στις συλλογικές συμβάσεις, τις ομαδικές απολύσεις και το δικαίωμα ανταπεργίας των εργοδοτών, με σκοπό να την περιφέρει στο εσωτερικό του κόμματός του ως «λάφυρο» του ιδεολογικού αγώνα που κάνει εναντίον των «νεοφιλελεύθερων εμμονών» του Βερολίνου και του ΔΝΤ.
Πιθανόν στην πορεία να καταγραφεί μια τέτοια Πύρρειος νίκη, πλην όμως για την ώρα, δεν προκύπτει από πουθενά ότι οι θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης τυγχάνουν θετικής υποδοχής. Όχι μόνο από το ΔΝΤ που δεν έχει κάνει βήμα από τις αρχικές θέσεις του, αλλά ούτε ακόμη και από τους παραδοσιακούς συμμάχους της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το χθεσινό «άδειασμα» του Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ σε απάντηση της επιστολής Τσίπρα είναι απόλυτα ενδεικτικό της συμπαγούς θέσης των δανειστών έναντι της Ελλάδας καθώς τα μηνύματα είναι πως α. το ευρωπαϊκό κεκτημένο εφαρμόζεται στην Ελλάδα β. δεν υπάρχει μια συνταγή που εφαρμόζεται από κοινού σε όλους και γ. δεν πρέπει να μην αντιστραφούν οι μεταρρυθμίσεις που συμφωνήθηκαν στο παρελθόν για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας. δ το θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων δεν είναι ιδεολογικό.
Κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης με γνώση των όσων τεκταίνονται στο εσωτερικό, έλεγε πάντως χθες στο Liberal ότι δεν αναμένεται σύντομα συμφωνία και έδειξε πλέον ως ορόσημο το Eurogroup της 22ας Μαϊου. «Δεν έχω την εντύπωση πως θα προκύψει κάτι σύντομα. Δεν θα πέσουν υπογραφές πριν από την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ στις 23 Απριλίου όπου θα καθορίσει και τον ρόλο του Ταμείου», σημείωσε σε συνομιλία μας μαζί του, εκφράζοντας την εκτίμηση πως μέχρι τότε το ΔΝΤ θα εκμεταλλεύεται τον χώρο που του έχουν αφήσει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να πιέζει και αντιστοίχως η ελληνική πλευρά να αμύνεται.
Στο μεταξύ το παζάρι καλά θα κρατεί, με ζητούμενο για παράδειγμα ένα συμβιβασμό στα ενεργειακά, όπου εμείς δεχόμαστε να πουλήσουμε μονάδες της ΔΕΗ με αντάλλαγμα να ελαφυνθούν οι απαιτήσεις των δανειστών στο εργασιακό. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι και οι δανειστές το έχουν δεχτεί. «Η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί εφόσον η ελληνική κυβέρνηση κάνει υποχωρήσεις στα εργασιακά και το ασφαλιστικό», ήταν το μήνυμα του Πόουλ Τόμσεν την περασμένη Πέμπτη σε ομιλία του στην Οξφόρδη.
Το γεγονός ωστόσο και μόνο ότι παζαρεύουμε εργοστάσια της ΔΕΗ προκειμένου να κερδίσουμε κάτι στις ομαδικές απολύσεις ή στις συλλογικές συμβάσεις, και παρ'' όλα αυτά στο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανοίγει μύτη, λέει πολλά. Σε μια στιγμή που τα πάντα είναι στο τραπέζι, και που οι πάλαι ποτέ μπετόν κόκκινες γραμμές έχουν σπάσει, ουσιαστική παρ'' όλα αυτά απειλή στο εσωτερικό της κυβέρνησης, δεν φαίνεται να προκύπτει προς ώρας τουλάχιστον.
