Η διεξαγωγή του ντιμπέιτ δεν έδωσε ειδήσεις, όπως αναμένονταν, ούτε είχε στιγμές που ενθουσίασαν ή απέλπισαν οπαδούς και κριτικούς τηλεθεατές.
Είναι σημαντικό όμως να εκτιμούμε πολιτικά γεγονότα σαν και αυτό από διαφορετικές οπτικές γωνίες και όχι μέσα από τον άκρατο και εύκολο για όλους μηδενισμό.
Είχαμε την πρώτη ταυτόχρονη παρουσία των έξι αρχηγών, το ότι ήταν όλοι άνδρες ούτε συγκίνησε, ούτε σχολιάστηκε ιδιαίτερα.
Δόθηκε λοιπόν η δυνατότητα να υπάρξει σύγκριση προσωπικοτήτων και συμπεριφορών έστω και αν ήταν τόσο ασφυκτικό το πλαίσιο.
Έτσι, είδε ο καθένας ανεξάρτητα αν συμφωνεί ή όχι με τις απόψεις ενός αρχηγού, την οργάνωση της σκέψης, τις απαντήσεις επί του συγκεκριμένου και όχι διαφυγή, την προετοιμασία με στοιχεία, τον σεβασμό ή όχι των κοινά συμφωνημένων κανόνων, την δυνατότητα ή μη πειθούς μέσα από την εκφορά του λόγου σε ελάχιστα λεπτά. Αυτά επικάθονται των θέσεων ή των γενικών απόψεων που επαναλαμβάνονται συνεχώς τις τελευταίες ημέρες.
Ταυτόχρονα είδαμε τους δημοσιογράφους να επιχειρούν και να επανέρχονται με σκληρές και δημοσιογραφικές ερωτήσεις προς όλους ανεβάζοντας τον πήχη για το τι περιμένουμε από αυτούς στην προεκλογική περίοδο και όχι μόνο. Ένα στοιχείο που έλαμψε δια της απουσίας του (όπως και σε όλη την προεκλογική περίοδο) ήταν η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην Ευρώπη εξελίσσονται πολύ σημαντικά γεγονότα που έχουν σχέση με το Σύμφωνο Σταθερότητας, την χρηματοδότηση της Αμυντικής Βιομηχανίας, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στον τομέα της παραγωγής των ημιαγωγών, σε ζητήματα που αφορούν την ηθική διάσταση του ψηφιακού μετασχηματισμού, στην προετοιμασία των χωρών για την Πράσινη Συμφωνία, για τις αναγκαίες Μεταρρυθμίσεις στον Κοινωνικό Τομέα.
Η εξήγηση είναι ίσως ότι αφενός κανείς, ούτε το ΚΚΕ, δε διαφωνούν επί της ουσίας για την ευρωπαϊκή μας υπόσταση, και από την άλλη ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την ανάγκη του εσωτερικού πολιτικού διαλόγου για την ψήφο της ελληνικής κυβέρνησης σε κάθε Συμβούλιο Κορυφής.
Το δεύτερο ενδιαφέρον σημείο, είναι η προσπάθεια όλων να κρατήσουν αποστάσεις ασφαλείας από τις τουρκικές εκλογές, και γενικώς το θέμα Τουρκία.
Προσωπικά πιστεύω ότι αυτό είναι ένα δείγμα ωριμότητας του πολιτικού συστήματος και κατανόησης των μεγάλων δυσκολιών της επόμενης μέρας για την Τουρκία, δυσκολίες τις οποίες θα αισθανθούν και οι γείτονες και οι σύμμαχοι.
Η Τουρκία θα βρεθεί μπροστά σε εξαιρετικά επείγοντα οικονομικά προβλήματα και θα πρέπει να διαχειριστεί την συνεχή υποχώρηση της λίρας η οποία έχει χάσει τα τελευταία χρονιά το 75% της αξίας της απέναντι στο δολάριο, τον πληθωρισμό που είναι γύρω στο 50%, τα τεράστια ζητήματα που προέκυψαν από τους σεισμούς και τον «πόλεμο του κρεμμυδιού» που συμβολίζει την τεράστια ακρίβεια των τροφίμων στη χώρα.
Ανεξάρτητα του αποτελέσματος των εκλογών, υπάρχει όπως φαίνεται από τη δημόσια συζήτηση στην Τουρκία θέμα για το αν θα γίνει αποδεκτό χωρίς εκρήξεις και συγκρούσεις, πράγμα που θα σήμαινε μια περίοδο χάους στη γειτονική χώρα.
Επίσης, με δεδομένο ότι συνολικά το πολιτικό τους σύστημα διέπεται από ακραίο εθνικισμό και συγκεκριμένες αντιλήψεις για την Ελλάδα, η αδυναμία άμεσης αντιμετώπισης των οικονομικών προβλημάτων μπορεί να οδηγήσει πάλι σε προσπάθεια εκτόνωσης της λαϊκής οργής με εξωτερικές επιθετικές κινήσεις.
Αυτό βέβαια είναι το αρνητικό σενάριο γιατί υπάρχουν και άλλες αναγνώσεις που θέλουν την Τουρκία να επιχειρεί εξομάλυνση των σχέσεων της με το ΝΑΤΟ και τη Δύση, πάγωμα των θεμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου και επικέντρωση στην οικονομία και την επειγόντως αναγκαία προσέλκυση εξωτερικών επενδύσεων.
Εμείς όμως πρέπει να προετοιμαστούμε και για το αρνητικό σενάριο. Κυρίως σκεπτόμενοι τη σύμπτωση της προεκλογικής περιόδου των πιθανών δεύτερων δικών μας εκλογών και με ένα διάστημα ενάμιση μήνα χωρίς ισχυρή Κυβέρνηση.
Έστω λοιπόν και κατά την διάρκεια της μακράς προεκλογικής περιόδου, οι αρχηγοί τουλάχιστον των τριών μεγάλων κομμάτων θα πρέπει χωρίς τυμπανοκρουσίες να προετοιμαστούν για κοινή στάση με βάση όλα τα σενάρια τα οποία προφανώς το υπουργείο Εξωτερικών έχει προετοιμάσει.
Στην ταραγμένη ιστορία μας οι συγκρούσεις και η πόλωση σε πολύ κρίσιμες στιγμές, είχαν τεράστιο κόστος. Σήμερα διαθέτουμε πολύπλευρη εξωτερική πολιτική με μεγάλο φάσμα συμμαχιών. Διαθέτουμε ισχυρή αμυντική προετοιμασία με σημαντικές συμφωνίες.
Ανεξάρτητα λοιπόν από τις επιμέρους διαφορές θα είναι μέτρο για το εθνικό διαμέτρημα των αρχηγών η συνεργασία, η σύμπλευση και η ετοιμότητα σε οτιδήποτε θα μπορούσε (και ευχόμαστε όχι) να συμβεί μέχρι την 2α Ιουλίου που είναι η δεύτερη αναμέτρηση (εφόσον αυτή υπάρξει).
*Η Άννα Διαμαντοπούλου είναι Πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη – πρ. Επίτροπος ΕΕ – πρ. Υπουργός