Την εκτίμηση ότι αν η Ελλάδα επιχειρούσε να διεκδικήσει πρωταγωνιστικό ρόλο στη νέα εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, της ψηφιακής βιομηχανικής τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης, αυτό θα μπορούσε ίσως να είναι "ιστορικός θρίαμβος για τη χώρα, μετά την εθνική καταστροφή που ζήσαμε με την κρίση" διατύπωσε από το βήμα του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών ΙΙΙ η πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, Αννα Διαμαντοπούλου.
"Είναι ο μόνος τρόπος να ξαναφέρουμε πίσω τους 500.000 νέους που έφυγαν (στο εξωτερικό) και να κρατήσουμε τη νέα γενικά που έρχεται από το να φύγει από τη χώρα. Η ένταξή μας σε αυτή τη νέα εποχή σημαίνει πραγματική οικονομική ανάπτυξη. Το να είσαι οικονομικά ισχυρός είναι προϋπόθεση όχι μόνο για τη δημιουργικότητα και την επιστροφή των νέων, αλλά και για να εγγυηθούμε την εθνική ακεραιότητα" σημείωσε η κα Διαμαντοπούλου και πρόσθεσε ότι η αδυναμία στην οικονομία συνιστά πάντα μεγάλο κίνδυνο.
Η ίδια επισήμανε ότι παρά τους κινδύνους που όντως κυοφορεί, η 4η βιομηχανική επανάσταση μπορεί να δώσει ακόμη και σε μικρές χώρες ή σε κράτη εκτός τεχνολογικών εξελίξεων, τη δυνατότητα να κάνουν άλματα μπροστά και υπάρχουν πολλά παραδείγματα ώς προς τούτο.
Κατά την κα Διαμαντοπούλου, δυστυχώς στην Ελλάδα "δεν έχουμε δουλέψει πολιτικά" για τις ανάγκες που ανακύπτουν στη νέα εποχή, π.χ., στο πεδίο της κοινωνικής ασφάλισης, παρότι όλα αλλάζουν ταχύτατα. "Οι (επαγγελματικές) δεξιότητες που ο ΟΟΣΑ παρουσίασε (ως αναγκαίες) το 2015 είναι ήδη διαφορετικές από αυτές που προβλέπονται για το 2020" υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι στην Ελλάδα "μετατρέπουμε ένα ΤΕΙ σε πανεπιστήμιο, ενώ το πρόβλημα δεν είναι να φτιάξουμε κι άλλα πανεπιστήμια ονομαστικά, αλλά να δώσουμε στα ήδη υπάρχοντα τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του μέλλοντος".
Η πρόεδρος του Δικτύου και πρώην υπουργός Παιδείας σημείωσε ακόμη ότι δεν πρέπει να στεκόμαστε στα αρνητικά που φέρνει η νέα βιομηχανική επανάσταση, αλλά στις ευκαιρίες, καθώς ουδείς μπορεί να σταματήσει την πρόοδο. Επικαλέστηκε μάλιστα τον στίχο του Οδυσσέα Ελύτη, "τρώγε την πρόοδο με τα φλούδια και με τα κουκούτσια της".
Αν τώρα χάσουμε το νήμα, πιθανώς να μην το πιάσουμε ποτέ
Την πεποίθηση ότι "αν δεν ακολουθήσουμε από τώρα τον δρόμο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης τα πράγματα θα είναι δύσκολα", αλλά παρόλα αυτά το θέμα (της προσαρμογής στις επιταγές του Industry 4.0) δεν έχει τεθεί καθόλου στον δημόσιο διάλογο, εξέφρασε από την πλευρά του ο διευθυντής του Δικτύου, Γιάννης Μαστρογεωργίου.
"Η διαφορά της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, σε σχέση με τις τρεις προηγούμενες, είναι ότι οι εξελίξεις θα είναι πολύ βαθιές και η επίδραση των αλλαγών ραγδαία. Αν τώρα χάσεις το νήμα λοιπόν, είναι πολύ πιθανό να μην καταφέρεις να το πιάσεις μετά" είπε χαρακτηριστικά, ενώ συμπλήρωσε ότι στην Ελλάδα θεωρούμε ακόμη ότι το θέμα δεν μας αφορά, γιατί δεν έχουμε βαριά βιομηχανία. "Δεν είναι έτσι. Σύμφωνα με έρευνα της Price Waterhouse Coopers, στην πλήρη ανάπτυξη του Industry 4.0, το 2035, το ποσοστό των απασχολήσεων που θα μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν στην Ελλάδα φτάνει το 23%. Δεν είναι πολύ σε σχέση με άλλες χώρες, είναι όμως κάτι σημαντικό για μια οικονομία όπως της Ελλάδας" τόνισε.
Ο ίδιος επισήμανε την ανάγκη προσαρμογής του εκπαιδευτικού συστήματος στις αλλαγές και τις εξελίξεις, επισημαίνοντας ότι τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν μαζί Αριστοτέλη και κώδικα.
Νικητές ή χαμένοι;
"Άνευ προηγουμένου" είναι το δυναμικό παραγωγικότητας που διαμορφώνεται σήμερα, λόγω και της σταδιακής εκδήλωσης της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, αλλά η ανάπτυξη έχει πάντα νικητές και χαμένους και το ζήτημα είναι σε ποια πλευρά θα βρεθείς, όπως επισήμανε ο senior partner της McKinsey (ΗΠΑ), Jacques Bughin. "Ο δικός μου φόβος", πρόσθεσε, "είναι ότι για πολλές χώρες και εταιρείες, και στην Ευρώπη, είναι σοβαρό το ενδεχόμενο να βρεθούν στην πλευρά των χαμένων. Το να χάνεις δεν είναι κάτι μοιραίο, αλλά συνέπεια της αδράνειας, γι΄ αυτό και πρέπει να αναληφθούν συνέργειες σε επίπεδο κρατών και εταιρειών" σημείωσε, προειδοποιώντας ότι η αύξηση της παραγωγικότητας για τους κερδισμένους θα είναι μεγάλη και η επίδρασή της πολλαπλάσια σε σχέση με την κατάσταση που θα βιώσουν σε αυτό το πεδίο εταιρείες και κράτη, που θα μείνουν στο στρατόπεδο των "χαμένων".
"Δεν πρέπει να είμαστε υπέρ το δέον τεχνοκράτες. Χρειάζεται να σκεφτόμαστε τις κοινωνικοοικονομικές πτυχές. Ωστόσο, πολλές φορές είναι απλά ο φόβος που μας κρατάει πίσω. Και μετά έρχεται η κρίση. Αν το μόνο που κάνεις αυτή τη στιγμή είναι να μην επενδύεις, οι άλλοι θα επενδύσουν. Η Ευρώπη σήμερα είναι ο πιο αδύναμος κρίκος σε αυτό το πεδίο. Χάνει στο πλαίσιο της ψηφιακής επανάστασης και το ποσοστό των εταιρειών που έχουν ηγετική θέση, πχ, στα big data, δεν είναι αντίστοιχο του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Αν όμως σήμερα δεν είσαι πολύ καλός στα big data, αύριο δεν θα είσαι καλός και στην Τεχνητή Νοημοσύνη" σημείωσε ο κ.Bughin, σύμφωνα με τον οποίο στον παγκόσμιο ανταγωνισμό στο επίπεδο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, "το ζήτημα (για την Ευρώπη) δεν είναι οι ΗΠΑ, αλλά η Κίνα". Ο ίδιος πρόσθεσε ότι το ερώτημα είναι ποια εκπαιδευτική επανάσταση χρειαζόμαστε σήμερα, ενώ συμπλήρωσε ότι προφανώς τα σχολεία στην Ευρώπη δεν είναι τα βέλτιστα, αλλά πέραν των αλλαγών σε αυτό το πεδίο χρειάζεται να δημιουργηθούν στη γηραιά ήπειρο και οι αντίστοιχες κεφαλαιαγορές.
