Του Γιάννη Σιδέρη
Βράδυ δεκαπενταύγουστου που γράφονται αυτές οι γραμμές, παραδοσιακώς το αποκορύφωμα των καλοκαιρινών διακοπών. Σε λίγες μέρες αρχίζει σταδιακά η δύστηνος επιστροφή στη δύσκολη καθημερινότητα.
Το Αιγαίο, το Ιόνιο -η Μεσόγειος τελικά- θα πάψουν να λειτουργούν ιαματικά πάνω μας, θα πάψουν να μας χαρίζουν τα πορφυρένια δειλινά ή το μοναδικό παγκοσμίως -για όσους έχουν ταξιδέψει και ξέρουν- διάφανο φως του μεσογειακού μεσημεριού, θα πάψουν να μας χαρίζουν την ξενοιασιά της ατημελησιάς ή τη θωπεία της θάλασσας.
Με την έλευση του Φθινοπώρου το Αιγαίο, το Ιόνιο -η Μεσόγειος τελικά- Θα χάσουν την πρόσχαρη ίαση των διακοπών, θα ξαναγίνουν τα θαλάσσια σταυροδρόμια των απελπισμένων, οι υδάτινες κατακόμβες των εκπατρισμένων, ο υγρός τάφος αυτών που βρέθηκαν στην χαμένη πλευρά της ζωής, γιατί οι κυρίαρχοι, τα γεωπολιτικά συμφέροντά τους και ενίοτε η ανόητη δύναμή τους, το αποφάσισαν (όπως φάνηκε από τις πρόσφατες δηλώσεις του Τόνυ Μπλαίρ).
Πάντα η ίδια ιστορία
Η Μεσόγειος, της «ηλιοφωτισμένης τραγωδίας» κατά Καμί, ήταν πάντα η θάλασσα του φωτός, της περιπέτειας, του αίματος, του πολέμου.
Τη διέσχισαν οι τολμηροί Έλληνες εξερευνητές ναυτικοί στο χάραμα της ιστορίας, οι αρχαίες αθηναϊκές τριήρεις, τα κουρσάρικα που διαγούμιζαν το βιος των νησιών και των παράλιων οικισμών, με μαχαίρι και σπαθί που έσταζε αίμα. Τη διέσχισαν οι τούρκικες αρμάδες, τα ελληνικά εμπορικά, οι καραβέλες δυτικών, τα πλοία των σταυροφόρων μακελάρηδων.
Η Μεσόγειος ήταν η θάλασσα των μεγάλων πολιτισμών. Στα παράλιά της γεννήθηκαν δοξαστικά οι δυο μεγάλοι αρχαίοι πολιτισμοί: ο ελληνικός και ο αιγυπτιακός. Μάρτυρές τους ορθώνονται, πληγωμένοι αλλά περίλαμπροι στην αιωνιότητα, ο Παρθενώνας και το Λούξορ, η Ολυμπία και οι πυραμίδες, οι Δελφοί και η Σίβα.
Η Μεσόγειος, η πατρίδα θρησκειών. Είναι η θάλασσα που γέννησε τις δυο μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες, που άλλοτε έδωσαν ελπίδα και γιατρειά στους λαούς, και άλλοτε σκόρπισαν μίσος και πόνο. Ο χριστιανισμός και ο μουσουλμανισμός, που συνεπήραν, δίδαξαν περιστασιακά, αλλά εναλλάξ -η μία στους καιρούς μας- θανάτωσαν και τρόμαξαν τους ανθρώπους.
Απλώς αποχαιρετιστήριο
Αυτό το ανορθόδοξο κείμενο, ως σύντομο σημείωμα, είναι μια παρένθεση, ένα αποχαιρετιστήριο -τιμής ένεκεν- στην τελευταία μας ημέρα της μεσογειακής μέθεξης, καθώς από αύριο θα ξαναβρεθούμε στην κατήφεια που μας φορτώνει η πολιτική.
Θα χάσουμε αυτή την «όλο μέλι ανάσα του Καλοκαιριού», που γράφει ο Σαίξπηρ και θα αρχίσουμε να ξαναζούμε αυτό το ατέλειωτο θρίλερ, με στοιχεία μαύρης κωμωδίας, μιας κυβέρνησης που υποτίθεται ότι σχεδιάζει -αλλά δεν σχεδιάζει- για το καλό μας μέλλον.
Μόνο θεατρινίστικα και στομφωδώς εξαγγέλλει, μέτρα και τακτικές κινήσεις, που δήθεν θα αποβούν νικηφόρα για τον λαό.
Αλλά κάθε φορά, σε κάθε βήμα, σε κάθε διαπραγμάτευση, σε κάθε εξαγγελία αντίστασης, η ήττα γίνεται όλο και πιο μεγάλη, με αποτέλεσμα τα νικημένα στρώματα της κοινωνίας ολοένα να διευρύνονται.
Η «πανάκεια» της ΔΕΘ
Υποτίθεται ότι αναμένουμε τις εξαγγελίες της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, της οποίας τα κόμματα της έχουν μεταλλάξει το ρόλο, και από έκθεση καινοτόμων προϊόντων και εμπορικών συναλλαγών, την έχουν μετατρέψει, χρόνια τώρα, σε προεκλογικό μπαλκόνι υποσχέσεων.
Εκεί ο πρωθυπουργός θα «περιγράψει» το κυβερνητικό πρόγραμμα για την... ανάκαμψη της Οικονομίας (ως όνειρο φθινοπωρινής νυκτός) αλλά και τα μέτρα «κοινωνικής αλληλεγγύης» που ετοιμάζει η κυβέρνησή του -έτσι λέγονται τα μέτρα πιστοποίησης της φτώχειας και οι κάρτες με το ελάχιστο ποσό, που δήθεν δείχνουν το ενδιαφέρον μιας κυβέρνησης που απέτυχε να τους δώσει πίσω τα ελάχιστα από αυτά που χάνουν- σαν το ΕΚΑΣ ας πούμε, σαν τις πετσοκομμένες επικουρικές, σαν τους ασθενείς, που νιώθουν ανίσχυροι στα νοσοκομεία τα οποία αποδιοργανώνονται ταχύρυθμα, ή σαν τους ανέργους που βουλιάζουν σε ένα βάλτο απελπισίας και βλέπουν ανήμποροι τις άδειες μέρες να μακραίνουν μπροστά τους.
Και θα ηχεί σαν σαρκαστικό εφέ η δήλωση του Φλαμπουράρη ότι η κυβέρνηση γλύτωσε τον κόσμο από το να ψάχνει στα σκουπίδια – καλοσύνη της, παρόλο που ούτε καν αυτό δεν συνέβη!
Κάποιοι θα πάρουν την ηλεκτρονική κάρτα αλληλεγγύης που θα τους δώσει η κυβέρνηση, στα πρότυπα του σύντροφου Μαδούρο δηλαδή, ή ως μια παραλλαγή του αλήστου μνήμη υπαρκτού σοσιαλισμού.
Ουσιαστικά θα είναι η ηλεκτρονική πιστοποίηση της φτώχειας τους.
Σαφώς θα είναι μια... έγκυρη υποσχεσιολογική ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Υπάρχει άλλωστε κεκτημένη και διαπιστωμένηη εγκυρότητα, καθώς πριν από δυο χρόνια, από τον ίδιο χώρο, εξήγγειλε το υπερφίαλο, πλασματικό, ατεκμηρίωτο - αλλά κατά τα άλλα «αδιαπραγμάτευτο» - πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης.
Αυτά για την ώρα. Ούτως ή άλλως, αυτό το κείμενο ήταν ένα σημείωμα αποχαιρετισμού του φωτεινού μεσογειακού Καλοκαιριού και εισαγωγικό σε ένα -καθ'' όλα γκρίζο- ελληνικό Φθινόπωρο που έρχεται.