Του Γιάννη Σιδέρη
Υποτίθεται ότι κάθε ανασχηματισμός είναι μια αιχμιακή στιγμή στη ζωή μιας κυβέρνησης, αλλά και στην πολιτική ζωή της χώρας. Υποτίθεται ότι είναι μια νέα ελπιδοφόρος και ζωογόνος επανεκκίνηση για δημιουργικό συγκερασμό των αρχικών ιδεολογικών θέσεων (τις οποίες η καθημερινότητα της διακυβέρνησης έχει ξεστρατίσει) με το όραμα του τελικού στόχου. Είναι το μεσοδιάστημα της κυβερνητικής πορείας όπου ο αρχικός οραματισμός εμπλουτίζεται με την πείρα της διοίκησης και δημιουργεί μια νέα κυβερνητική ποιότητα.
Αυτά φυσικά στη θεωρία. Στην πράξη συνήθως ο ανασχηματισμός είναι μια πεζή και μίζερη διαχείριση συμβιβασμών μεταξύ εσωκομματικών ομάδων δύναμης και γεωγραφικών περιφερειών, αφού κάθε μεγάλη εσωκομματική τάση και κάθε μεγάλη γεωγραφική περιφέρεια, πρέπει να έχει τον υπουργό της.
Ενίοτε ούτε καν αυτά δεν ισχύουν, όταν ο ηγέτης περικυκλωμένος από πρόθυμους κόλακες, που τον αποκόβουν από την ρέουσα πραγματικότητα, αρχίζει να χάνει το αισθητήριο της λαϊκής τάσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ένας ανασχηματισμός του Αντρέα το 1986. Είχαν προηγηθεί οι δημοτικές εκλογές όπου είχαν αναδυθεί θριαμβευτικά από την κάλπη οι υποψήφιοι δήμαρχοι της ΝΔ στους τρεις μεγάλους Δήμους - Έβερτ στην Αθήνα, Ανδριανόπουλος στον Πειραιά, Κούβελας στη Θεσσαλονίκη. Έδειχνε ότι η κοινωνία είχε αρχίσει να αλλάζει προσανατολισμό και το αστέρι της ΝΔ να ανατέλλει στον κυβερνητικό ορίζοντα.
Όλοι περίμεναν από τον μάγο της τακτικής Αντρέα να κάνει ανασχηματισμό, να επανεκκινήσει τα νήματα, να εμπνεύσει εκ νέου την κοινωνία και να αντιστρέψει την κατιούσα. Ο ανασχηματισμός έγινε, άλλαξαν κανά δυο δευτερεύοντα πρόσωπα, και στο ΠΑΣΟΚ κατάλαβαν ότι το παιχνίδι χάνεται. Σύμφωνα με τον αστικό μύθο της εποχής, όταν ο γιος του Νίκος τού τηλεφώνησε να διαμαρτυρηθεί για τον ανέμπνευστο ανασχηματισμό, ο Αντρέας του είπε ότι με αυτόν το κόμμα θα επανέκαμπτε θριαμβευτικά.
Ιστορικός έχει μείνει και ο ανασχηματισμός του Σημίτη το 2003. Ήταν φανερό πως ερχόταν ως… υπερταχεία ο ανηψιός Καραμανλής και ο Σημίτης με ανασχηματισμό έκανε «άνοιγμα», στο οποίο το πλέον σημαντικό πρόσωπο ήταν ο - αξιόλογος κατά τα άλλα - Νίκος Μπίστης, ο οποίος όμως δεν είχε ευρεία λαϊκή απήχηση και δη στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ. Στη δημοσιογραφική γλώσσα έμεινε ως «ο ανασχηματισμός του Μπίστη».
Με τον ίδιο τρόπο ο χθεσινός ανασχηματισμός κάλλιστα μπορεί να μείνει ως ο «ανασχηματισμός του Κουβέλη». Ο ανασχηματισμός αυτός καθεαυτός δεν επιδέχεται καμία ανάλυση πέραν του ότι καταδεικνύεται πως ο κ. Τσίπρας έχει στερέψει έμψυχου δυναμικού. Δεν έχει πλέον πολιτικό προσωπικό να στελεχώσει επαρκώς την κυβέρνησή του.
Υπάρχουν βέβαια κάποιες σημειολογικές παρατηρήσεις, ότι η μη αναπλήρωση Ζουράρι σηματοδοτεί την έναρξη αποχώρησης των ΑΝΕΛ από την κυβέρνηση στην περίπτωση που έρθει συμφωνία με τα Σκόπια και την ανάληψη της θέσης ΥΠΕΘΑ από τον κ. Κουβέλη.
Τίποτα δεν αποκλείεται, ωστόσο θεωρούμε ότι αυτά είναι σενάρια χειμερινής νυκτός. Είναι απορίας άξιον αν θα βρεθεί πολιτική δύναμη να δώσει χείρα βοηθείας στον ΣΥΡΙΖΑ – εκτός αν ο Σταύρος είναι, περισσότερο του γνωστού, αυτοκαταστροφικός.
Περαιτέρω κριτική του ανασχηματισμού δεν υφίσταται. Τον τόνο δίνει το πάρτι που στήθηκε στα social media, όπου οι αντίπαλοι της κυβέρνησης δεν χρειάστηκε καν να στύψουν το μυαλό τους για να βρουν ευφάνταστα απαξιωτικά επιχειρήματα.
Η ίδια η πραγματικότητα ήταν αρκετά ευφάνταστη και εκ τούτου τα βρήκαν έτοιμα από τα παλιά βίντεο και τα παλιά tweet του εμβληματικού «τρίου» των πρωταγωνιστών, τα οποία συνθέτουν τον πίνακα της φθοράς.
Παραθέτουμε τρία χαρακτηριστικά:
Τσίπρας: Ο κος Κουβέλης συμπεριφέρεται ως κομπάρσος, δηλώνει παρόν, συμμετέχοντας εθελούσια σε ένα παιχνίδι αδίστακτων κομματικών σκοπιμοτήτων (17/01/2013 – η ορθογραφία είναι του tweet).
Καμμένος ως λεζάντα σε φωτογραφία του Γιάννη Στουρνάρα: «Αυτόν στηρίζουν Σαμαράς-Βενιζέλος-Κουβέλης. Αυτόν και τους προστάτες – αφεντικά του ανατρέπουμε» (23/03/2013)
Κουβέλης: Συμμαχία της Αριστεράς με στήριξη του Καμμένου δεν τη νοούμαι και δεν την συζητάμε» (03/05 /2012, 21!00 – τώρα υφιστάμενος Καμμένου).
Ποια χρεία άλλης κριτικής υπάρχει; Ευτελισμός σε μια απέλπιδα πορεία ήττας.
ΥΓ: Ο κ. Κουβέλης ήταν πάλαι ποτέ ο εκπρόσωπος της ευγενούς, μετριοπαθούς, λογικής και πεφωτισμένης Αριστεράς. Η ιστορία του σαφώς δεν σβήνεται και αυτή διατηρεί τον σεβασμό μας. Όμως ισχύει και γι'' αυτόν η γνωστή ρήση «τα στερνά τιμούν τα πρώτα».