Του Γιώργου Φιντικάκη
Χειρότερα και από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις ήταν τα αποτελέσματα της ΔΕΗ για το 2018, με τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού να καταγράφει ζημιές - ρεκόρ, ύψους 542 εκατ. ευρώ, περίπου 1,5 εκατ. την ημέρα, επιβεβαιώνοντας όσους μιλούν για μια οπλισμένη νάρκη η οποία ουδείς γνωρίζει πότε θα σκάσει.
Στο χρηματιστήριο η μετοχή της βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, καταγράφοντας απώλειες άνω του 4%, με την διοίκηση της ΔΕΗ να αποδίδει την τραγική εικόνα σε εξωγενείς παράγοντες, όπως τα τεράστια κόστη για αγορές ρύπων, να ζητά στην ουσία νέες κρατικές ενέσεις και εμμέσως πλην σαφώς να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την εικόνα κατάρρευσης που παρουσιάζει η επιχείρηση.
Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά για την κατάσταση που παρουσιάζει η επιχείρηση απόρροια των καταστροφικών επιλογών της κυβέρνησης για το άνοιγμα της αγοράς: Το 2018 έγραψε ζημιές μετά φόρων 542 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 127 εκατ. την προηγούμενη χρονιά. Σε μια χρονιά μέσα τα λειτουργικά της κέρδη (EBITDA) μειώθηκαν κατά... 73,9%, από 828,8 εκατ. σε 216,5 εκατ. ευρώ. Ο τζίρος της υποχώρησε στα 4,74 δισ. κατά 4,1% λόγω της συνεχιζόμενης απώλειας μεριδίου της.
Το ράλι των τιμών CO2 που μέσα σε μια χρονιά διπλασιάστηκαν, εκτίναξε τις δαπάνες της ΔΕΗ για αγορά δικαιωμάτων ρύπων που έφτασαν τα 279,5 εκατ. από 141,6 εκατ. το 2017, λόγω της αύξησης της μέσης τιμής δικαιωμάτων από 5,71/τόνο σε 11,93/τόνο.
Το μοντέλο των υποχρεωτικών δημοπρασιών ρεύματος προς τους ανταγωνιστές, προκειμένου να ανοίξει η αγορά της κόστισε πέρυσι 223,8 εκατ. ευρώ, ήταν δηλαδή αυξημένο κατά 151,6 εκατ. σε σχέση με το 2017, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις οι ποσότητες υπερέβαιναν το αντίστοιχο άθροισμα λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής, φαινόμενο το οποίο προβλέπεται να διατηρηθεί και για όλο το 2019.
Στην ανάγκη λήψης σημαντικών θεσμικών μέτρων στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της εταιρικής λειτουργίας, όπως και στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που θα επιτρέψει στη ΔΕΗ προσλήψεις, στέκεται στις δηλώσεις του ο επικεφαλής της Μ. Παναγιωτάκης, ενώ κρούει το καμπανάκι του κινδύνου για αυξήσεις. «Η ΔΕΗ εξάντλησε όλα τα περιθώρια για να μη μετακυλίσει τις ανωτέρω επιπτώσεις στους καταναλωτές», τονίζει.
Στην κυβέρνηση κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου η επιχείρηση να μη «σκάσει» ως τις εκλογές, κάνοντάς της απανωτά «δώρα» για να διασφαλίσει τη λειτουργία της. Τέτοια ήταν τα 550,7 εκατ. που της εκταμίευσε πρόσφατα το υπουργείο Οικονομικών για την προπληρωμή της ετήσιας κατανάλωσης ρεύματος της γενικής κυβέρνησης και των ΟΤΑ. Τέτοια επίσης ένεση αναμένεται να είναι η τιτλοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών που σχεδιάζει η ΔΕΗ, προκειμένου να αντλήσει περί τα 300 εκατ. ευρώ. Στην ίδια πάντα κατεύθυνση, προκειμένου η ΔΕΗ να κρατηθεί στη ζωή, κυβέρνηση και ΡΑΕ επανεξετάζουν το παλαιό της αίτημα να της καταβάλουν μέρος από τις ξεχασμένες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), ύψους 700 εκατ. ευρώ.
Τα παραπάνω, ωστόσο, αφορούν την τρέχουσα χρονιά, όχι την περσινή. Τα αποτελέσματα του 2018 αποτυπώνουν, όχι μόνο τις ατυχείς κυβερνητικές επιλογές για το άνοιγμα της αγοράς σε βάρος της ΔΕΗ, όπως μέσω των υποχρεωτικών δημοπρασιών ρεύματος ΝΟΜΕ, αλλά και τον αρνητικό αντίκτυπο από τις αναπροσαρμογές, όπως για παράδειγμα τη μείωση των παγίων της, λόγω της αφαίρεσης των προς πώληση λιγνιτικών της μονάδων, δηλαδή της Μεγαλόπολης και της Μελίτης.
Κάπως έτσι η ΔΕΗ βρίσκεται σε μόνιμη «μηχανική υποστήριξη». Όντας εκτός αγορών μετά το ναυάγιο του σχεδίου για έκδοση ομολόγου που θα χρηματοδοτούσε τις δανειακές της ανάγκες, και δίχως να έχει καταφέρει να αυξήσει τα τιμολόγιά της μετά την απόρριψη του σχετικού αιτήματος από τον υπ. Ενέργειας Γ. Σταθάκη, περιμένει κάθε φορά ως μάννα εξ ουρανού την επόμενη κρατική βοήθεια. Στο ψυγείο έχει μπει για πολιτικούς λόγους και το σχέδιο εξυγίανσης της McKinsey, που προέβλεπε βελτίωση της κερδοφορίας της ΔΕΗ κατά 500 εκατ. ευρώ εντός πενταετίας με μείωση του προσωπικού κατά 5.860 άτομα μέχρι το 2022, δηλαδή στο 50% των σημερινών περίπου 12.000 εργαζομένων, και αναπροσαρμογή των τιμολογίων.
Δείτε εδώ αναλυτικά τα αποτελέσματα της ΔΕΗ.