Δεν έχουν τέλος τα αρνητικά δημοσιεύματα και οι «εκπλήξεις» για την τουρκική οικονομία. Την ώρα που διεθνείς «γύπες» των αγορών πιστεύουν ότι η κρίση στην τουρκική οικονομία θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στην οικονομία της Ευρώπης εξαιτίας της έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών στη χώρα, δημοσίευμα του Reuters έρχεται να επιβεβαιώσει τις ανησυχίες αναφέροντας ότι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της Τουρκίας δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τα δάνειά τους, καθώς οι ξένοι επενδυτές δεν δείχνουν διάθεση να αγοράσουν τουρκικά assets.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το πρακτορείο Bloomberg ανέφερε χθες ότι διεθνή hedge funds, όπως το Record Currency Management, σορτάρουν κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης, διότι πιστεύουν ότι η κρίση που βιώνει η τουρκική οικονομία θα έχει αντίκτυπο στη Γηραιά Ήπειρο, εξαιτίας της έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών στην Τουρκία. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες κυρίως της Ισπανίας και δευτερευόντως της Γαλλίας εμφανίζουν τη μεγαλύτερη έκθεση στη χώρα με σχεδόν 90 δισ. δολάρια σε δάνεια.
Πρόκειται για τράπεζες που μετά την κρίση του 2008-09 και λόγω της αστείρευτης ρευστότητας που διέθεσαν οι κεντρικές τράπεζες στον απόηχο της παγκόσμιας κρίσης, επένδυσαν σε μία οικονομία που είχε τα φόντα να αναπτυχθεί με εντυπωσιακούς ρυθμούς, όπως και έγινε. Όμως σήμερα, η τουρκική οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν υιοθετούσε τη στρατηγική που ο ίδιος πιστεύει ότι θα βγάλει την Τουρκία από το τέλμα, θα ήταν στα πρόθυρα του ΔΝΤ.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της Τουρκίας που στο παρελθόν προσέλκυαν διεθνούς φήμης επενδυτές, όπως η Dogus, αδυνατούν σήμερα να αποπληρώσουν τις τραπεζικές οφειλές τους καθώς η πανδημία έχει στρέψει τους διεθνείς επενδυτές μακριά από αναδυόμενες οικονομίες όπως η τουρκική. Ακόμα και πριν τον Μάρτιο, σημειώνει το Reuters, πολλές τουρκικές επιχειρήσεις προσπαθούσαν να συμφωνήσουν στην αναδιάρθρωση των δανείων που είχαν ήδη ρυθμίσεις μέσα στην τελευταία διετία και μετά την κρίση του 2018.
Όμως, οι συνθήκες είναι τέτοιες που δεν υπάρχουν αγοραστές για τουρκικά assets, με αποτέλεσμα μεγάλες επιχειρήσεις να μην μπορούν να πουλήσουν θυγατρικές και άλλα στοιχεία ενεργητικού, γεγονός που συνεπάγεται ότι δεν μπορούν να προχωρήσουν και οι συμφωνίες αναδιάρθρωσης. Έτσι, οι τουρκικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να βρουν το απαιτούμενο «οξυγόνο» για να ανταπεξέλθουν στην κρίση που προκάλεσε η πανδημία, με την Dogus να αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα.
Αναλυτές, μάλιστα, παρομοιάζουν την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Τουρκία με τις δεκαετίες πριν αναλάβει τη διακυβέρνηση ο Ερντογάν. Ο οίκος S&P, από την πλευρά του, έχει προχωρήσει στην εκτίμηση ότι οι τουρκικές τράπεζες θα υποστούν πιστωτικές ζημιές της τάξης των 37 δισ. δολαρίων εξαιτίας της πανδημίας. Οι διακυμάνσεις του νομίσματος, σημειώνει η S&P, θα συμβάλλουν στην επιδείνωση της ποιότητας ενεργητικού και των κεφαλαίων των τουρκικών τραπεζών λόγω του υψηλού ποσοστού δανείων σε ξένο νόμισμα. Επιπλέον θα υπάρξουν πιέσεις στο χρηματοδοτικό κόστος καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν να κάνουν ρυθμίσεις στα εταιρικά χρέη.
Την ίδια ώρα, η τουρκική λίρα συνεχίζει να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τα ιστορικά της χαμηλά έναντι του δολαρίου και του ευρώ, αντανακλώντας τις ανησυχίες της επενδυτικής κοινότητας για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η τουρκική οικονομία. Χθες, η τουρκική λίρα υποχώρησε έως το επίπεδο των 7,4984 δολαρίων που είναι νέο ιστορικό χαμηλό και παρά τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζες της Τουρκίας να συγκρατήσει την κατρακύλα του νομίσματος.
Σας να μην έφταναν αυτά, η τουρκική έκδοση του βρετανικού Independent ανέφερε χθες, επικαλούμενη δηλώσεις του πρώην υπουργού Τουρισμού της Τουρκίας, Ερντουγρούλ Γκιουνάι, ότι εδώ και χρόνια η Τουρκία «φουσκώνει» τα στοιχεία για τον τουρισμό για να ενισχύσει το ηθικό των Τούρκων πολιτών. Σύμφωνα με τον Γκιουνάι, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Τουρισμού το διάστημα 2007-2013, τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για τα έσοδα από τον τουρισμό δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.
Το 2013 οι τουρκικές Αρχές ανέφεραν ότι δέχθηκαν 32 εκατομμύρια τουρίστες με συνολικά έσοδα της τάξης των 30 δισ. δολαρίων. Το 2019 ο αριθμός των τουριστών εκτινάχθηκε στα 50 εκατομμύρια, ωστόσο τα έσοδα από τον τουρισμό παρέμεινα στα ίδια επίπεδα με το 2013. Αυτό συνέβη, σύμφωνα με τον ίδιο, γιατί οι Αρχές έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αναγνωρίζουν ως τουρίστες όσους επισκέπτονται την Τουρκία, μόνο και μόνο για να μην υπάρξουν προβλήματα στην οικονομία.
