Του Γιώργου Φιντικάκη
Αν και φημολογείται πως το βασικό μενού της επίσκεψης Πούτιν στην Αθήνα θα είναι τα ενεργειακά, εντούτοις η έμφαση θα επιχειρηθεί να δοθεί σε υποσχέσεις για εμπορικές συνεργασίες, ει δυνατόν και για επενδύσεις.
Την άποψη αυτή μεταφέρει στο liberal.gr κυβερνητικό στέλεχος που είναι σε θέση να γνωρίζει την ατζέντα του Ρώσου προέδρου, δίνοντας μια άλλη διάσταση για την επίσκεψη Πούτιν στην Αθήνα.
Σύμφωνοι, λέει ο συνομιλητής μας, οι Ρώσοι θα θέσουν το θέμα του εναλλακτικού αγωγού φυσικού αερίου, μέσω Βουλγαρίας-Ελλάδας-Ιταλίας, που ακριβώς επειδή παρακάμπτει τη Τουρκία, αντιμετωπίζεται στην Ευρώπη όχι τόσο αρνητικά όσο ο Turkish Stream προ ενός έτους.
Αλλά καμία από τις δύο πλευρές δεν έχει λόγο στη παρούσα συγκυρία να σηκώσει το θέμα. Σε μια στιγμή που η Αθήνα έχει όσο ποτέ την ανάγκη στήριξης των ΗΠΑ τόσο για να κλείσει τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές όσο και στα εθνικά θέματα, θα ήταν "αυτοκτονικό" στη παρούσα φάση να ανακαλύψει ξανά το δόγμα Λαφαζάνη. Από την άλλη πλευρά, και οι Ρώσοι έχουν άλλες προτεραιότητες και συγκεκριμένα το "Nord Stream 2", τον νέο αγωγό φυσικού αερίου ύψους 10 δισ. ευρώ, που έχει ως στόχο να διπλασιάσει το ρωσικό αέριο προς τη Γερμανία, και που έχει διχάσει την Ευρώπη.
Το Βερολίνο προσπαθεί να κάμψει τις αντιστάσεις της Πολωνίας και άλλων ανατολικοευρωπαικών χωρών που είναι κατηγορηματικά αντίθετες στο ενδεχόμενο αύξησης της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία, όπως άλλωστε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο αγωγός, ο οποίος θα παρέχει ρωσικό φυσικό αέριο κατευθείαν στη Γερμανία, έχει δημιουργήσει πληθώρα αντιδράσεων από τις χώρες της Βαλτικής έως τις Βρυξέλλες που αντιτίθενται στα ρωσο-γερμανικά σχέδια. Με ανοικτό επομένως το μέτωπο του Nord Stream 2, και τη Κομισιόν να ερευνά και τη παραμικρή πτυχή της εμπορικής πολιτικής της Gazprom, το μόνο που θα ήθελαν τώρα οι Ρώσοι είναι ένα ακόμη μέτωπο με τις Βρυξέλλες, αυτή τη φορά στο Νότο.
Επομένως, όπως εξηγεί υψηλόβαθμη κυβερνητική πηγή, το θέμα του εναλλακτικού ρωσικού αγωγού ασφαλώς και αναμένεται να συζητηθεί, η ελληνική πλευρά μπορεί να επαναλάβει τα περί πολυδιάστατης ενεργειακής πολιτικής, αυτό ωστόσο δε σημαίνει ότι και θα "λοξοκοιτάξει" προς τη Μόσχα, όπως έκανε το πρώτο εξάμηνο του 2015.
Άλλωστε η ενεργειακή πυξίδα της Αθήνας είναι εδώ και επτά-οκτώ μήνες στραμμένη στη Δύση. Το υποδηλώνουν τα εγκαίνια κατασκευής στις 17 Μαΐου του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (ΤΑP), που προορίζεται να μεταφέρει 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αυτό ισχύει με τη κινητικότητα γύρω από τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB, που θα διασυνδέσει το ελληνικό τμήμα του TAP τροφοδοτώντας τις βαλκανικές χώρες. Όπως ανακοίνωσε χθες η ΔΕΠΑ, εννέα μη δεσμευτικές εκδηλώσεις ενδιαφέροντος για τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό υποβλήθηκαν κατά τη πρώτη φάση του διαγωνισμού δέσμευσης δυναμικότητας Market Test. Μένει φυσικά το ενδιαφέρον αυτό να επιβεβαιωθεί και κατά τη φάση υποβολής των δεσμευτικών προσφορών, όλα ωστόσο δείχνουν ότι ο IGB "περπατάει".
Δίχως τα παραπάνω να σημαίνουν ότι δεν θα άρεσε σε Αθήνα και Μόσχα να αναζωπυρώσουν τη μεταξύ τους συνεργασία σε θέματα αγωγών, κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι το βασικό θέμα της επίσκεψης Πούτιν δεν θα είναι αυτό. Αντίθετα, το βάρος θα δοθεί στο να πάρει σάρκα και οστά με εμπορικές συνεργασίες, ει δυνατόν σε δεύτερη βάση και με επενδύσεις στη πραγματική οικονομία, η πολυδιαφημισμένη ελληνο-ρωσική συνεργασία, που δε λείπει από την ατζέντα καμιάς σχεδόν κυβέρνησης τη τελευταία δεκαετία.
Δίχως να γίνεται ευθέως αναφορά, οι συνομιλητές μας μιλούν για τη πάγια επιδίωξη των Ρώσων να εξασφαλίσουν έξοδο στη Μεσόγειο, και άρα για το ενδιαφέρον απόκτησης του ΟΛΘ ή τη συμμετοχή των ρωσικών σιδηροδρόμων στη διεκδίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Ακόμη όμως και η πρόθεση αυτή της Μόσχας να μετουσιωθεί σε πράξη στους δύο εν εξελίξει διαγωνισμούς του ΤΑΙΠΕΔ, η τελευταία κουβέντα θα ανήκει στις Βρυξέλλες, που δύσκολα θα επέτρεπαν τη μεταβίβαση στρατηγικού ενδιαφέροντος επιχειρήσεων χώρας-μέλους της ΕΕ σε ρωσικά χέρια.
Οι μέχρι τώρα ενδείξεις συνηγορούν επομένως στην εκτίμηση ότι η επίσκεψη Πούτιν θα συνοδευτεί από υπογραφές εμπορικών συνεργασιών που επιτρέπονται από το εμπάργκο, ολίγον από ενέργεια, ενώ δεν αποκλείονται ρωσικές δηλώσεις στήριξης στα εθνικά μας θέματα, με δεδομένο ότι η Μόσχα έχει βάλει στο στόχαστρο την Άγκυρα.
