Του Απόστολου Σκουμπούρη
Ολοκληρώθηκε χθες η δημόσια διαβούλευση για το status quo της επόμενης ημέρας στις τηλεπικοινωνίες, με τις εταιρείες να καταθέτουν τις προτάσεις, τις θέσεις τους για τις δικές τους προτεραιότητες για το πλάνο των επενδύσεων που σχεδιάζουν.
Πρόκειται για διαδικασία που ξεκίνησε στις 4 Αυγούστου, με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), να συλλέγει όλα τα σχόλια και τις παρατηρήσεις των παρόχων, πριν προχωρήσει στις οριστικές αποφάσεις της.
Επόμενο στάδιο είναι η ΕΕΤΤ να μελετήσει όλες τις θέσεις των εταιρειών (ΟΤΕ, Vodafone,Wind) και να συντάξει το νέο κανονισμό, ο οποίος θα περιλαμβάνει την ξεκάθαρη ετυμηγορία για το που θα μπορεί να επενδύσει η κάθε εταιρεία, χρονοδιαγράμματα, περιοχές κ.λπ.
Από εκεί και πέρα ο κανονισμός με τις τελικές αποφάσεις και την πιο «βατή» φόρμουλα για την εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα, θα σταλεί στην Κομισιόν για μελέτη και έγκριση. Τίποτα δεν πρόκειται να προχωρήσει αν δεν υπάρξει η τελική έγκριση της Κομισιόν, δεδομένου ότι όλες οι επενδύσεις – ειδικά στις τηλεπικοινωνίες – γίνονται υπό κοινό πρίσμα, με κοινούς στόχους και κυρίως συγκεκριμένους κανόνες.
Η νέα ψηφιακή εποχή και η πρόκληση για τις τηλεπικοινωνίες
Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών είναι στην αιχμή των εξελίξεων λόγω των ιλιγγιωδών ρυθμών που «τρέχει» η τεχνολογία, ευρισκόμενος σε... υποχρεωτική μετάλλαξη λόγω των «τρελών» ταχυτήτων της τεχνολογίας.
Η παγκόσμια ψηφιακή τεχνολογία αλλάζει και τις... παραδοσιακές πηγές εσόδων των τηλεπικοινωνιών, καθώς μηνύματα στο facebook τείνουν να αντικαταστήσουν τα SMS, ενώ άλλες εφαρμογές όπως το viber, το skype και πολλές πολλές άλλες, έρχονται να καλύψουν τις ανάγκες επικοινωνίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι η συνολική αγορά των τηλεπικοινωνιών έχει απωλέσει σε ετήσια βάση 3 δισ. ευρώ συγκριτικά με το 2008, κλείνοντας το 2015 στα 4,2 δισ. ευρώ!
Το σίγουρο είναι ότι οι τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα είναι σε διαδικασία μεγάλης μετεξέλιξης, σ'' έναν χώρο που τρέχει με ιλιγγιώδεις ταχύτητες.
Κερδισμένη αναμένεται να είναι η χώρα και ειδικά τα εκατομμύρια νοικοκυριά που στις ήδη βελτιωμένες υπηρεσίες που χαίρονται σε σχέση με τα προ 15 ή 20 ετών επίπεδα, έρχονται σταδιακά να προστεθούν οι... μεγάλες ταχύτητες (100Mbps) και το λεγόμενο Vectoring, γνωστό και ως VDSL 2, που είναι το όχημα για ένα ακόμη πιο γρήγορο τηλεπικοινωνιακό και διαδικτυακό ταξίδι.
Αν ο Κανονισμός υιοθετηθεί, σε περίπου δύο χρόνια ένα εξαιρετικά μεγάλο τμήμα της χώρας, θα είναι διαθέσιμες ταχύτητες πρόσβασης τουλάχιστον 100 Mbps (σταθερά τηλεπικοινωνιακά δίκτυα).
Οι στόχοι έως το 2020
Η νέα ψηφιακή εποχή που είναι γνωστή και ως η 4η βιομηχανική επανάσταση έρχεται να οριοθετήσει σημαντικές εξελίξεις στο χώρο της οικονομίας, της επιχειρηματικότητας και των συνθηκών διαβίωσης των κοινωνιών. Θα αλλάξει εντελώς όλο το τοπίο και τις συνθήκες των επικοινωνιών, ενώ θα επηρεάσει – κάθετα και οριζόντια – όλο το επιχειρείν των επόμενων δεκαετιών.
Για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει επενδύσεις, ευκαιρίες, ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό. Πετυχαίνοντας τους στόχους που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2020, σε σχέση με την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας (Digital Agenda 2020), η Ελλάδα θα μπορέσει να καρπωθεί σημαντικά οφέλη.
Μεταξύ των απαιτήσεων για τη χώρα μας, είναι έως το 2020 να έχει δίκτυα που θα παρέχουν στο 50% των νοικοκυριών ταχύτητες 100Mbps και στο 50% ταχύτητες (τουλάχιστον) 24 Mbps.
Μέσα σ'' αυτό το πλαίσιο είναι το λεγόμενο Εθνικό Ευρυζωνικό Σχέδιο, το οποίο επιδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια με 430 εκατ. ευρώ, και αφορά επενδύσεις σε δίκτυα νέας γενιάς για περιοχές που δεν είναι ελκυστικές επενδυτικά, αλλά πρέπει να έχουν το μίνιμουμ των δυνατοτήτων έως το 2020, δηλαδή ταχύτητες (τουλάχιστον) 24 Mbps. Πρόκειται για πριμοδότηση όπως γίνεται στις αεροπορικές ή ακτοπλοϊκές εταιρείες ώστε να παρέχουν υπηρεσίες και σε επιχειρηματικά αδιάφορες περιοχές.
Τι προβλέπει ο κανονισμός VDSL Vectoring
Πάντως, σύμφωνα με τις έως τώρα ανεπίσημες τοποθετήσεις των εταιρειών, εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο Κανονισμός είναι στη σωστή κατεύθυνση, δεν έχει... ακρότητες, ενώ έχει πολλά στοιχεία από τι ισχύει σε διεθνές επίπεδο.
Βεβαίως, η κάθε εταιρεία βλέπει την... εικόνα από τη δική της πλευρά, ειδικά σε πολλά επιμέρους ζητήματα. Το σίγουρο είναι ότι ο Κανονισμός -όταν «κλειδώσει» και ανακοινωθεί- θα τους δεσμεύσει όλους, θα ζυγίσει στην πράξη την... ειλικρίνεια των εξαγγελιών για επενδύσεις, καθώς θα περιέχει χρονοδιαγράμματα, στόχους κάλυψης κ.ο.κ.
Ο κανονισμός μεταξύ άλλων προβλέπει το «μοίρασμα» των περιοχών στους παρόχους, ανάλογα με το που θα δεσμευτούν ότι θέλουν να επενδύσουν. Κάθε περιοχή θα «δεσμεύεται» από την εταιρεία που την... κατοχυρώνει, αλλά θα υπάρχουν χρονοδιαγράμματα και απαιτήσεις, ενώ φυσικά κάθε εταιρεία θα υποχρεούται να διαθέτει το δίκτυό της σε όλο τον ανταγωνισμό, κατόπιν συμφωνίας για την χονδρική.
Η διαδικασία, σύμφωνα με τον Κανονισμό, έχει τρεις φάσεις: Στην πρώτη ο ΟΤΕ καλείται (εύλογα) πρώτος να δηλώσει περιοχές για το που θα αναπτύξει τεχνολογία Vectoring στο 80% των περιπτώσεων, εντός έξι μηνών.
Στη δεύτερη θα κληθούν οι υπόλοιποι πάροχοι να διαλέξουν περιοχές για το 40% της κάλυψης, εντός 24 μηνών.
Και στην τρίτη θα κληθεί εκ νέου ο ΟΤΕ να δηλώσει αν θα επενδύσει στις «ορφανές» από ενδιαφέρον περιοχές, ήτοι σε αυτές που δεν επελέγησαν.
Η διαφωνία του ΟΤΕ είναι ότι προτείνονται διαφορετικά ποσοστά κάλυψης για τον ΟΤΕ (80%) σε σχέση με των άλλων παρόχων (40%) ως προαπαιτούμενο για την «κατοχύρωση»
Αστικών Κέντρων, ενώ περιορίζει σημαντικά τον χρονικό ορίζοντα επενδύσεων του ΟΤΕ σε σχέση με τον χρονικό ορίζοντα των άλλων παρόχων (6 μόνο μήνες για τον ΟΤΕ και 24 μήνες για τους παρόχους).
H άποψη των ανθρώπων του ΟΤΕ είναι ότι αν οι διατάξεις αυτές παραμείνουν ως έχουν και δεν προβλεφθεί συμμετρική υποχρέωση κάλυψης (της τάξης του 70%) για όλους τους παρόχους σε συνδυασμό με ένα χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον 12 μηνών για τον ΟΤΕ (σε σχέση με τους 24 μήνες των παρόχων) θα υπάρξουν αρρυθμίες στις υπηρεσίες προς τις περιοχές και θα μείνουν για δύο χρόνια ακάλυπτα πάνω από ένα εκατ. νοικοκυριά.
Φυσικά, τίποτα δεν έχει «κλειδώσει» τίποτα δεν είναι οριστικό, αυτά είναι απλώς στοιχεία της διαβούλευσης.
Επενδύσεις 2 δισ. ευρώ από ΟΤΕ, Wind και Vodafone
Οι μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας έχουν εξαγγείλει επενδύσεις που φτάνουν στα 2 δισ. ευρώ, με την... μητέρα των μαχών πλέον να μεταφέρεται στα δίκτυα, στο ποιο θα μπορέσει να «ελέγξει» τα... καλώδια και ειδικά τα καλώδια που θα επικοινωνούν με τα σπίτια, γνωστά και ως... τελευταίο μίλι του δικτύου.
Ήδη ο ΟΤΕ που έτσι κι αλλιώς λόγω φύσης, θέσης και ιστορίας έχει το πλεονέκτημα, προωθεί για την τεχνολογία vectoring επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 1,3 δισ. ευρώ για την προσεχή τετραετία.
Με λίγα λόγια ο ΟΤΕ είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής σε νέες τεχνολογίες και δίκτυα, αφού του αναλογεί πάνω από το 60% των επενδύσεων της αγοράς. Την περασμένη πενταετία οι επενδύσεις του ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, επενδύσεις από 500 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών έχουν εξαγγείλει τόσο η Wind όσο και η Vodafone Ελλάδος έως το 2020.
Οι δύο εταιρείες έχουν προχωρήσει σε συνεργασία για τα Δίκτυα Νέας Γενιάς – Next Generation Networks (NGN), η κάθε μια θα εγκαταστήσει το δικό της δίκτυο και εκεί που θα πάει η μία δεν θα πάει η άλλη, θα υπάρξει δηλαδή συμπληρωματικότητα, ενώ έχουν βασικό αίτημα – που υπάρχει στον κανονισμό – είναι να μην αποκλειστούν οι διαφορετικές τεχνολογίες.
H Vodafone είναι πλέον αποφασισμένη να «στήσει» το δικό της δίκτυο τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα που θα περιλαμβάνει οπτικές ίνες και όλες τις τεχνολογίες που θα υποστηρίζουν τη μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή. Έχοντας ήδη τεράστια ρευστότητα από την πώληση της Verizon Wireless στις ΗΠΑ έναντι 130 δισ. δολ., που ήταν το 3ο μεγαλύτερο deal της ιστορίας, ο όμιλος Vodafone έχει στρατηγικά αποφασίσει να βασιστεί σε ίδιες δυνάμεις σε ότι αφορά το δίκτυό του, οπότε στα ήδη 5,5 χιλιάδες χιλιόμετρα οπτικών ινών που έχει «κληρονομήσει» από την εξαγορά της Hellas on Line, θα προσθέσει πολλά περισσότερα.
Παρόμοια στόχευση και από τη Wind που τους πρώτους μήνες του 2016 ανακοίνωσε επενδυτικό πλάνο πενταετίας ύψους 500 εκατ. ευρώ, με στόχο να κατακτήσει το 20% της συνολικής αγοράς των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα έως το 2020.
Το πενταετές πλάνο της Wind περιλαμβάνει εκτιμήσεις για σταδιακή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, με αύξηση του ΑΕΠ, μείωση της ανεργίας και άνοδο της επιχειρηματικότητας. Βεβαίως, όπως έχει τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Νάσος Ζαρκαλής, το εγκεκριμένο από τους μετόχους επενδυτικό πλάνο της Wind θα υλοποιηθεί ανεξάρτητα από το αν θα επιβεβαιωθούν ή όχι οι θετικές εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας την πενταετία. Τα κεφάλαια θα αντληθούν από τη λειτουργική κερδοφορία.
Η Wind έχει επενδύσει – με τον έναν ή τον άλλο τρόπο – περί τα 570 εκατ. ευρώ την τελευταία 5ετία στη χώρα μας, έχοντας αλλάξει και το χρηματοοικονομικό της προφίλ, ενώ προχώρησε και σε σημαντικές εξαγορές (Tellas, Q – Telecom).
Εξαγγελίες ή πρόθεση για να μπουν στη μάχη των δικτύων έχουν κάνει επίσης τόσο η Forthnet, όσο και η Cyta.
H Forthnet τον περασμένο Ιούνιο ανακοίνωσε τη συνεργασία με τον κινεζικό κολοσσό κατασκευής τηλεπικοινωνιακών υποδομών ZTE για την ανάπτυξη δικτύων NGN, χωρίς όμως να έχουν δοθεί περαιτέρω σχέδια χάρτου.
Σε ότι αφορά τη Cyta Hellas, τη θυγατρική του κυπριακού «ΟΤΕ», παρ'' ότι έχει εκφράσει προφορικό ενδιαφέρον για δίκτυα κ.λπ., εντούτοις – εφόσον πάει πίσω η αποκρατικοποίηση της μητρικής – σημαντικές αποφάσεις τέτοιου βεληνεκούς μάλλον δε θα ληφθούν.
