Στις 26 Σεπτεμβρίου οι Γερμανοί ψηφοφόροι πήγαν στις κάλπες και το αποτέλεσμα ήταν στενότερο από ό,τι αναμενόταν. Μπορεί να πάρει και μήνες πριν μάθουμε ποιος θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας και σε τι πολιτικές θα εστιάσει στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό.
Οι επόμενες σημαντικές εκλογές στην Ευρώπη θα είναι στη Γαλλία όπου οι ψηφοφόροι θα εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρο. Θα ακολουθήσουν εκλογές στην Ιταλία και την Ισπανία 12 μήνες μετά. Το πολιτικό ημερολόγιο στην Ευρώπη σημαίνει ότι η όρεξη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα είναι περιορισμένη καθώς η προσοχή των κυβερνήσεων θα είναι στραμμένη σε εσωτερικά ζητήματα για να ενισχύσουν τη δημοτικότητα τους στα μάτια των ψηφοφόρων, εκτιμά σε έκθεση της η UBS.
«Παρόλο που θα περιμένουμε αρκετά για να μάθουμε ποιος θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, ξέρουμε ότι ηγέτης της επόμενης κυβέρνησης θα είναι κεντρώος πολιτικός. Η προσοχή της επόμενης κυβέρνησης θα είναι διαφορετική από της προηγούμενης με τα θέματα των πράσινων πολιτικών, της μείωσης των εκπομπών άνθρακα και της ψηφιοποίησης στον πυρήνα του προγράμματος αναζωογόνησης της γερμανικής οικονομίας. Λίγο μετά θα ακολουθήσουν οι εκλογές στη Γαλλία τον Απρίλιο του 2022 ενώ η Ιταλία και η Ισπανία θα πάνε στις κάλπες το 2023».
«Είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις όσον αφορά τα αποτελέσματα αλλά είναι αρκετά πιθανό ότι τα ζητήματα που κυριάρχησαν στις γερμανικές εκλογές θα κλέψουν την παράσταση και στις υπόλοιπες. Ένα ζήτημα που απουσίασε κατά τη διάρκεια της εκλογικής καμπάνιας στη Γερμανία, η περαιτέρω ενοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενδέχεται να υποβαθμιστεί και στις άλλες εκλογικές διαδικασίες. Δεδομένων των λαϊκιστικών κομμάτων στις χώρες αυτές που δεν είναι τόσο ζεστά όσον αφορά την περαιτέρω ενοποίηση της ΕΕ, τα καθιερωμένα κόμματα μπορεί να επιλέξουν να υποβαθμίσουν το ζήτημα για πολιτικούς λόγους», επισημαίνει η UBS.
Όμως, η ΕΕ και η ευρωζώνη έχουν να αντιμετωπίσουν αρκετά ζητήματα τους επόμενους 18 μήνες. Το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνεχίσει να προσφέρει στήριξη στις οικονομίες τα επόμενα δύο χρόνια, ιδιαίτερα στις χώρες της νότιας Ευρώπης. Ωστόσο, εκκρεμούν ερωτηματικά για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, την αμυντική και εξωτερική πολιτική, τις εμπορικές συμφωνίες, τις διαμάχες που έχει προκαλέσει το Brexit αλλά και την περαιτέρω ενοποίηση που πιθανότατα θα μπουν στο ράφι καθώς οι κυβερνήσεις θα εστιάσουν στις δικές τους οικονομίες για να κερδίσουν ψήφους, εκτιμά η UBS.
Παίζει ουσιαστικό ρόλο η πολιτική στην οικονομική ανάκαμψη;
To σημείο εκκίνησης για την οικονομία της ευρωζώνης καθώς πλησιάζουν οι εκλογικοί κύκλοι, ευτυχώς, είναι δυνατό.
Το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ έχει στηθεί και τρέχει και θα προσφέρει το μεγαλύτερο κομμάτι των διαθέσιμων πόρων στις οικονομίες που χτυπήθηκαν περισσότερο από την πανδημία το 2022-24, κάτι που θα τονώσει τις επενδύσεις και την ανάπτυξη. Αυτό θα ενισχυθεί από την ανάκαμψη της καταναλωτικής ζήτησης καθώς τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις σταδιακά θα καταναλώσουν τη συσσωρευμένη τους αποταμίευση που ιστορικά βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα.
«Στο δημοσιονομικό μέτωπο εκτιμούμε ότι οι κυβερνήσεις δεν θα θελήσουν σφιχτότερες πολιτικές καθώς δεν θα υπάρχει μεγάλη πίεση λόγω των ιστορικά χαμηλών επιτοκίων. Στη Γερμανία είναι πιθανό η επόμενη κυβέρνηση να υιοθετήσει πολιτική ήπιας δημοσιονομικής χαλάρωσης. Ωστόσο, αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα μείωναν την πίεση μεσοπρόθεσμα και θα ανακούφιζαν τις υπερχρεωένες χώρες δεν είναι πιθανές τους επόμενους μήνες.
Το Σύμφωνο Σταθερότητας θα παγώσει το 2022 αλλά θα επανέλθει το 2023. Αν επανέλθει στην τωρινή του μορφή, χώρες με υψηλό χρέος όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία θα είναι υποχρεωμένες να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους και να αρχίσουν να μειώνουν το χρέος τους τα επόμενα δύο χρόνια και αυτό μπορεί να ανακόψει την ανάκαμψη. Κατά την εκτίμηση μας, δεν πρέπει να περιμένουμε διαπραγματεύσεις για μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας παρά μόνο μετά τις γαλλικές εκλογές το νωρίτερο. Αυτό θα αφήσει λίγο χρόνο για διαπραγματεύσεις καθώς οι κυβερνήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν τα σχέδια προϋπολογισμών του 2023 στην Κομισιόν έως τον Οκτώβριο του 2022».
«Πιστεύουμε ότι τελικά η αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας θα συμφωνηθεί και θα φέρει ανακούφιση στις χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος. Αυτό θα είναι καίριας σημασίας για αυτές που θα έχουν εκλογές αμέσως μετά. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις θα είναι χρονοβόρες και δύσκολες και θα τραβήξουν την προσοχή των επενδυτών. Όπως και η έλλειψη προόδου σε άλλα ζητήματα μέχρις ότου περάσει ο εκλογικός κύκλος. Για τον λόγο αυτό, θεωρούμε λογικό ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο θεσμός που στήριξε την ευρωζώνη σε δύσκολους καιρούς στο παρελθόν, θα προτιμήσει να είναι επιφυλακτική για αρκετούς μήνες ακόμη».