Τέτοια εποχή πέρυσι, αναλυτές και αγορά μιλούσαν με θαυμασμό για το turnaround story της ΔΕΗ, ωστόσο σήμερα έχουν το βλέμμα τους στραμμένο στο αναπτυξιακό της story.
Η επιχείρηση έχει ξεφύγει από τον «αστερισμό» της απόλυτης έκπληξης για την οποία μιλούσαν οι πάντες τον Δεκέμβριο του 2019. Ο πήχης μπαίνει από την ίδια πολύ υψηλότερα. Τέτοια εποχή του χρόνου, κριτήριο επιτυχίας για την ΔΕΗ δεν θα είναι ότι «απέκτησε ορατότητα», αλλά το αν κινείται προς το στόχο ενός μεριδίου 15%-20% στις ΑΠΕ έναντι μόλις 2% σήμερα. Τι τίμημα εισέπραξε από την πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Αν βγήκε στις αγορές και πόσο έριξε το κόστος δανεισμού της, πόσους σταθμούς φόρτισης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα εγκατέστησε, πόσο ψηλότερα από τα χθεσινά επίπεδα των 6,85 ευρώ κατάφερε να βρεθεί η μετοχή της.
Τι πρόοδο δηλαδή πέτυχε το πρώτο χρόνο του νέου φιλόδοξου Buisness Plan για την τριετία 2021-2023 το οποίο παρουσιάζει σήμερα σε δεκάδες έλληνες και ξένους αναλυτές στο λεγόμενο Investor Day, όπου η συμμετοχή λέγεται ότι έχει σπάσει κάθε ρεκόρ. Στο επικαιροποιημένο σχέδιο που ανακοινώνει η εταιρεία βάζει φιλόδοξους στόχους για τον ψηφιακό της μετασχηματισμό, την εμπορική της πολιτική, πιθανώς να αφήνει ανοικτό παράθυρο για ταχύτερο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων, ενώ θα περιγράφει νέα επιχειρηματικά ανοίγματα, όπως την είσοδο στις τηλεπικοινωνίες. Το «κούμπωμα» σε πρώτη φάση πάνω τους οπτικών ινών και σε δεύτερη φάση την φιλοξενία υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας 5G, όπως αποκάλυψε το liberal, δεν είναι παρά μια πτυχή του νέου της πλάνου.
Γιατί οι ΑΠΕ είναι το «κλειδί»
Το νούμερο ένα στοίχημα λέγεται πέρασμα στην εποχή των ΑΠΕ. Tι θέλει σήμερα η ΔΕΗ ; Να γίνει μια εταιρεία που θα επιτυγχάνει σταθερά κάθε χρόνο λειτουργικά κέρδη 900 εκατ με 1 δισ ευρώ και όχι συγκυριακά, όταν δηλαδή της «κάνουν την χάρη», όπως συνέβη φέτος, οι τιμές στα καύσιμα και η χονδρική τιμή, που λόγω της κρίσης καταβαραθρώθηκαν κατά… 678,1 εκατ ευρώ. Τόση ήταν η «ανάσα» που πήρε στο εννεάμηνο η επιχείρηση από τις μειωμένες δαπάνες για καύσιμα, αγορές ενέργειας και δικαιώματα εκπομπών CO2. Η τύχη φέτος ήταν με το μέρος της. Η τάση όμως στην αγορά φυσικού αερίου είναι ανοδική, άρα η φθηνή ενέργεια του 2020, μάλλον δεν θα υπάρχει το 2021.
Το «κλειδί» που θα ανοίξει την πόρτα στην ΔΕΗ για μόνιμα ετήσια κέρδη 1 δισ, λέγεται επενδύσεις στις ΑΠΕ. Και πρέπει να κάνει πολλές και γρήγορα. Από μια εγκατεστημένη ισχύ 200 MW φέτος, η θυγατρική της, ΔΕΗ Ανανεώσιμες, έχει βάλει στόχο να φτάσει στην τριετία τα 1,5 GW. Εφικτός, αν «τρέξει» ταχύτατα τα μεγάλα εμβληματικά projects, όπως τα φωτοβολταικά σε Δ.Μακεδονία (230 MW) και Μεγαλόπολη (50 MW) και συνάψει εγκαίρως συμμαχίες με μεγάλους παίκτες, όπως αυτές που βρίσκονται σε φάση μνημονίων. Τέτοιο είναι αυτό που υπέγραψε τον περασμένο Μάρτιο με το γερμανικό όμιλο RWE για μεγάλα φωτοβολταικά projects στα λιγνιτικά πεδία της ΔΕΗ και το οποίο οι δύο πλευρές επιδιώκουν να μετουσιώσουν σε συμφωνία. Κυριότερο αντικείμενο της διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη είναι τα έργα που θα εισφέρει στο κοινό σχήμα που θα δημιουργηθεί, η κάθε μια από τις δύο πλευρές. Καμβάς, όπως και σε αντίστοιχες περιπτώσεις με ξένους που συζητά η ΔΕΗ, το master plan της απολιγνιτοποίησης στην Δ. Μακεδονία, όπου η τελευταία διαθέτει άδειες φωτοβολταικών και θα αναπτυχθεί το μεγαλύτερο μέρος των έργων.
Το στοίχημα του ΔΕΔΔΗΕ
Το άλλο big thing για την ΔΕΗ λέγεται ΔΕΔΔΗΕ. Αύριο ξεκινά το market test, δηλαδή το εναρκτήριο στην ουσία λάκτισμα για την πώληση του 49%, καθώς
θα εξακριβώσει το εύρος του επενδυτικού ενδιαφέροντος για την θυγατρική της ΔΕΗ. Ενός asset με πάγια συνολικής αξίας 3,6 δισ ευρώ, ετήσιες επενδύσεις 200 εκατ ευρώ και 7,5 εκατομμύρια πελάτες με καταναλώσεις 43,19 γιγαβατώρες. Εκείνο που αναμένουν να μάθουν οι επενδυτές είναι το ύψος της ρυθμιζόμενης από την ΡΑΕ απόδοσης για την τριετία 2021-2023. Αναμένεται να ανακοινωθεί τέλη του έτους και εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί σε επίπεδα λίγο κάτω του 7%, ποσοστό λίαν ελκυστικό συγκριτικά με τα 2% και 3% που προσφέρουν σε ευρωπαικό επίπεδο οι αντίστοιχοι διαχειριστές δικτύων. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ισχυρό ενδιαφέρον, ίσως μεγαλύτερο κι από αυτό των ευρωπαϊκών διαχειριστών, να επιδείξουν για τον ΔΕΔΔΗΕ τα funds που επενδύουν στις υποδομές και τα οποία «σκανάρουν» τον πλανήτη για μεγάλες αποδόσεις.
Εν αναμονή των Βρυξελλών
Κρίσιμος κρίκος στην αλυσίδα του story της ΔΕΗ, είναι επίσης η εκkρεμότητα με τις Βρυξέλλες. Το περίφημο antitrast case για το λιγνίτη. Το δεκαετές δηλαδή και πλέον σίριαλ για την μονοπωλιακή θέση της εταιρείας στο λιγνίτη, ζήτημα για το οποίο Αθήνα και Κομισιόν έχουν έλθει σε συμφωνία από τις 23 Οκτωβρίου. Αφορά την διάθεση αποκλειστικά σε προμηθευτές, ποσότητας ίσης με το 40% της εκάστοτε παραγόμενης λιγνιτικής ενέργειας της ΔΕΗ, σε προκαθορισμένη τιμή και επουδενί κάτω του κόστους. Εκκρεμεί όμως η εφαρμογή της, δηλαδή η διενέργεια ενός market test, που θα δείξει ποιοι και σε τι βαθμό ενδιαφέρονται. Η ελληνική κυβέρνηση έχει συνδέσει το θέμα με το αίτημα καταβολής στην ΔΕΗ αποζημίωσης για τις λιγνιτικές της μονάδες, κατ' αντιστοιχία με ό,τι συνέβη για άλλες χώρες, όπως Ολλανδία και Γερμανία. Δηλαδή να αποζημιωθεί η ΔΕΗ με περίπου 150-200 εκατ ευρώ για κάθε ένα από τα έτη 2021, 2022 και 2023, κατά τα οποία θα κρατά στην ζωή τις ζημιογόνες λιγνιτικές της μονάδες. Η εκτίμηση στο υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι ότι η απάντηση από τους κοινοτικούς θα έρθει πρν τα τέλη του έτους και ότι θα είναι θετική.
Τα βάρη του παρελθόντος
Τα παραπάνω εξηγούν γιατί η φετινή, ήταν μια μεταβατική χρονιά για την ΔΕΗ. Κατά την προ ημερών ομιλία του στην Βουλή, ο επικεφαλής της εταιρείας Γ.Στάσσης εξήγησε γιατί αυτά θα «καταπιούν» το μεγαλύτερο κομμάτι από τα φετινά της λειτουργικά κέρδη. Σε συντριπτικό ποσοστό τα φετινά ΕΒΙΤΔΑ θα διατεθούν για να καλύψουν τις συσσωρευμένες οφειλές της ΔΕΗ προς τρίτους, δηλαδή τα χρέη άνω των 900 εκατ ευρώ σε διαχειριστές, με συνέπεια στο τέλος του έτους, να της μείνουν από το καθαρό αποτέλεσμα περί τα 50 εκατ ευρώ.
Σίγουρα τα 696 εκατ. ΕΒΙTDA του εννεαμήνου που ανακοίνωσε χθες η εταιρεία λειτουργούν καταλυτικά και σιγουρεύουν τον στόχο για 900 εκατ ευρώ φέτος. Ωστόσο είναι το νέο Business Plan που παρουσιάζει σήμερα η επιχείρηση αυτό που βάζει βάσεις για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα του χρόνου. Μακριά από τα βάρη του παρελθόντος.