Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Μία χώρα διχασμένη, μία πρωθυπουργός σε πλήρη κατάρρευση και μία οικονομία που δεν ξέρει τι... την περιμένει μετά την 29η Μαρτίου. Η κατάσταση στη Μ. Βρετανία αποκτά διαστάσεις πολιτικού χάους, οικονομικής αβεβαιότητας και κοινωνικής ανασφάλειας με την Τερέζα Μέι να κατηγορεί μέσω διαγγέλματος τους βουλευτές για τη στάση τους, υποστηρίζοντας ότι η ίδια είναι με τον βρετανικό λαό. Όμως την ίδια στιγμή, οι Βρετανοί ετοιμάζουν συλλαλητήριο κατά του Brexit το Σάββατο στο Λονδίνο και συμμετέχουν με μαζικό τρόπο σε διαδικτυακό ψήφισμα υπέρ της ανάκλησης του άρθρου 50, συγκεντρώνοντας πάνω από 2,2 εκατομμύρια υπογραφές μέσα σε μία μόνο ημέρα.
Πάνω από 1 εκατομμύριο πολίτες αναμένεται να κατακλύσουν τους δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας στις 23 Μαρτίου, ζητώντας να τεθεί ξανά στην κρίση του κόσμου η έξοδος ή η παραμονή της Μ. Βρετανίας στην Ε.Ε, την ώρα που δημοσκόπηση του Independent δείχνει ότι η πλειοψηφία των Βρετανών τάσσεται υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος.
Στο μεταξύ, η ιστοσελίδα του βρετανικού κοινοβουλίου που φιλοξενεί τα αιτήματα των πολιτών έχει «πέσει» αρκετές φορές από το βράδυ της Τετάρτης, όταν η Μέι κατάφερε με το διάγγελμά της ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδίωκε, κινητοποιώντας τους οπαδούς της παραμονής στην Ε.Ε. Το αίτημα ματαίωσης του Brexit «μαζεύει» περίπου 2.000 υπογραφές το λεπτό, έχοντας ξεπεράσει συνολικά τις 2.200.000 υπογραφές μέχρι το βράδυ της Πέμπτης.
Αυτό που έχει ήδη καταφέρει το ψήφισμα είναι να βάλει ένα θέμα ταμπού για τους Βρετανούς, αυτό της ακύρωσης του δημοψηφίσματος του 2016, στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Είναι τέτοια η έκταση που έχει λάβει το ζήτημα – καθώς πλησιάζει η 29η Μαρτίου – που οι οπαδοί του Brexit υποστηρίζουν ότι ο μεγάλος αριθμός υπογραφών οφείλεται σε ρομπότ, ενώ οι οπαδοί του Bremain πιστεύουν ότι η ίδια η κυβέρνηση «ρίχνει» την ιστοσελίδα για να μην γιγαντωθεί το κίνημα.
Μπορεί το κίνημα, που δείχνει να παίρνει σάρκα και οστά με αφορμή το αίτημα της Αν-Μάργκαρετ Νιούσαμ Γεωργιάδου, να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις, ενδεχομένως και νέο δημοψήφισμα για το Brexit; Τυπικά, η απάντηση είναι «ναι». Άλλωστε, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε τον περασμένο Δεκέμβριο ότι η Μ. Βρετανία μπορεί να ακυρώσει μονομερώς το Brexit, ακόμη και χωρίς νέο δημοψήφισμα. Βέβαια, ακόμα και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της παραμονής στην Ε.Ε. γνωρίζουν ότι ο πολιτικός που θα τολμήσει να ακυρώσει το Brexit χωρίς δεύτερο δημοψήφισμα θα είναι σαν να υπογράφει το πολιτικό του τέλος.
Μέχρι στιγμής, η αντίδραση της Ντάουνινγκ Στριτ ήταν ξεκάθαρη: Η πρωθυπουργός έχει δηλώσει πολλές φορές ότι δεν θα δεχθεί την ανάκληση του άρθρου 50. Νωρίτερα, η επικεφαλής της Βουλής των Κοινοτήτων, Άντρεα Λίντσομ, συνέκρινε το ψήφισμα με το δημοψήφισμα, λέγοντας με νόημα ότι για να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις θα πρέπει να φτάσει στις 17,4 εκατομμύρια υπογραφές, που αντιστοιχούν στις ψήφους υπέρ του Brexit τον Ιούνιο του 2016.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το αίτημα δεν χρειάζεται να φτάσει τις 17,4 εκατομμύρια υπογραφές, αλλά αρκούν 2-3 εκατομμύρια υπογραφές για να προκαλέσουν σεισμό στο πολιτικό σκηνικό. Όχι ότι η Βρετανία πλέει σήμερα σε ήρεμα ύδατα, όμως κανείς δεν θα μπορεί να αγνοήσει τη βούληση των πολιτών στην περίπτωση που η συμμετοχή στο αίτημα συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό.
Το αίτημα αναφέρει τα εξής: «Η κυβέρνηση επανειλημμένα ισχυρίζεται ότι η έξοδος από την Ε.Ε. είναι η επιθυμία του λαού. Πρέπει να βάλουμε ένα τέλος σε αυτόν τον ισχυρισμό αποδεικνύοντας τώρα τη στήριξη των πολιτών στην παραμονή στην Ε.Ε.». Σημειώνεται ότι για να συζητηθεί ένα αίτημα στο βρετανικό κοινοβούλιο πρέπει να ξεπεράσει τις 100.000 υπογραφές, ενώ χρειάζονται μόλις 10.000 υπογραφές για να υπάρξει επίσημη αντίδραση από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον σχετικό χάρτη, οι περιοχές με το μεγαλύτερο πλήθος υπογραφών είναι το Λονδίνο, το Εδιμβούργο, το Μπρίστολ, η Οξφόρδη, το Κέμπριτζ, το Μάντσεστερ και το Μπράιτον.
Στο μεταξύ, η Τράπεζα της Αγγλίας προειδοποιεί για... γκρεμό στην περίπτωση άτακτης εξόδου. Η BοE διατήρησε, όπως ήταν αναμενόμενο, αμετάβλητα τα επιτόκια, προειδοποιώντας, παράλληλα, για οικονομικό σοκ αν δεν επιτευχθεί συμφωνία για ομαλό Brexit. Η κεντρική τράπεζα ανέφερε, επίσης, ότι το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν έτοιμες να διαχειριστούν τον αντίκτυπο ενός σκληρού Brexit αυξήθηκε στο 80%, από 50% τον περασμένο Ιανουάριο. Παρ'' όλα αυτά, στην πλειονότητά τους, οι επιχειρήσεις φοβούνται ότι θα μειωθεί η παραγωγή, η απασχόληση και οι επενδύσεις αν δεν υπάρξει μεταβατική περίοδος. Την ίδια ώρα, οι λιανικές πωλήσεις αυξάνονται καθώς οι Βρετανοί φοβούνται ότι θα αυξηθούν κατακόρυφα οι τιμές στην περίπτωση σκληρού Brexit, ενώ οι αναλυτές αναβαθμίζουν τις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη στο 0,3% στο α'' τρίμηνο του 2019, έναντι 0,2% προηγουμένως.