Νέα δάνεια περίπου 5,5 δισ. ευρώ υπολογίζουν ότι θα δώσουν φέτος οι 4 μεγάλες ελληνικές τράπεζες, με τη μερίδα του λέοντος να κατευθύνεται σε επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία θα ενισχύουν την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την απασχόληση στην ελληνική οικονομία, παρά τις δυσκολίες που προκαλεί η κρίση.
Με βάση μάλιστα τον μακροχρόνιο προγραμματισμό των τραπεζών το 2024, το συνολικό καθαρό ποσό του δανεισμού στην τριετία αναμένεται να φθάσει τουλάχιστον τα 21 δισ. ευρώ.
Από τα περίπου 5,5 δισ. ευρώ καθαρού νέου δανεισμού φέτος, περί τα 3,5 δισ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα κατευθυνθούν προς τις επιχειρήσεις, ενώ και ένα μέρος από τα περίπου 1,1 δισ. ευρώ των καταναλωτικών δανείων, ουσιαστικά ενισχύουν και πάλι τις επιχειρήσεις μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης, factoring κλπ.
Τα 5,5 δισ. ευρώ νέων δανείων φέτος, αφορούν την καθαρή πιστωτική επέκταση, δηλαδή τα καθαρά νέα δάνεια που θα αυξήσουν τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, μετά την εξόφληση στο ίδιο διάστημα παλαιότερων δανείων που λήγουν.
Τις δανειοδοτήσεις αυτές, σημαντικό μέρος των οποίων απευθύνεται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενισχύουν σημαντικά, τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και τα άλλα ευνοϊκά επενδυτικά προγράμματα, με στόχο το μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, σε μία σύγχρονη, αποδοτική ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία, που μειώνει τις εκπομπές άνθρακα και προστατεύει το περιβάλλον.
Χρηματοδοτήσεις 6,5 δισ. ευρώ και άλλα ευνοϊκά προγράμματα
Στο μεταξύ τρέχουν νέα σημαντικά προγράμματα για επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία. Το πιο σημαντικό είναι το μεγάλο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), που δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε δάνεια συνολικού ύψους έως και 6,5 δισ. ευρώ.
Η ΕΤΕπ παρέχει μέσω του προγράμματος εγγυήσεις συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ, στις τράπεζες Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς οι οποίες θα βοηθήσουν εταιρείες με βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια να ανακάμψουν από τις προκλήσεις της πανδημίας του Covid-19. Να σημειωθεί ότι αυτό είναι άλλο πρόγραμμα πέραν του Ταμείου Ανάπτυξης και είναι χαρακτηριστικό ότι για παράδειγμα η Πειραιώς υπολογίζει φέτος εκταμιεύσεις 900 εκατ. ευρώ συνολικά από προγράμματα από τα οποία, μόνον το 1/3 δηλαδή 300 εκατ. ευρώ είναι από το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο μεταξύ πληθώρα νέων δανείων που αφορούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βγαίνουν στην αγορά, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τα δάνεια μειωμένου επιτοκίου και περιορισμένων εγγυήσεων (Pan European Guarantee Fund) του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων σε συνεργασία με τις ελληνικές τράπεζες.
Ήδη σχετικές ανακοινώσεις εξέδωσαν η Εθνική Τράπεζα και η Alpha Bank, για το πρόγραμμα αυτό που παρέχει χρηματοδότηση με 70% εγγύηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ), μέσω συμμετοχής της στο Pan-European Guarantee Fund (EGF), στο πλαίσιο σχετικής συμφωνίας με το ΕΤαΕ.
Οι επιλέξιμες ΜμΕ που θα συμμετέχουν στο “EGF”, μπορούν να χρηματοδοτηθούν για την κάλυψη δαπανών για την υλοποίηση επενδυτικών και αναπτυξιακών σχεδίων και την κάλυψη αναγκών κεφαλαίου κίνησης με τους εξής όρους:
- Μέγιστο ποσό χρηματοδότησης, έως 5 εκατ. ευρώ.
- Διάρκεια χρηματοδότησης έως 10 έτη, με δυνατότητα περιόδου χάριτος.
- Ευνοϊκό επιτόκιο, λόγω της εγγύησης του ΕΤαΕ.
- Άλλους ευνοϊκούς όρους εξόφλησης.
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις υπάρχει λοιπόν, μέριμνα και πλήθος ευνοϊκών προγραμμάτων. Το πρόβλημα όμως παραμένει αυτό που έχει δείξει πρόσφατη αποκαλυπτική έρευνα της Εθνικής Τράπεζας, τα συμπεράσματα της οποίας μάλιστα, επιβεβαίωσαν πρόσφατα, τόσο η διοίκηση της Πειραιώς (που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα στον τύπο το αναπτυξιακό πλάνο της), όσο και στελέχη της Eurobank και της Alpha Bank που μίλησαν στο Liberal.
Πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σκέφτονται και θα ήθελαν να πάρουν δάνεια εντασσόμενοι μάλιστα στις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης ή αξιοποιώντας άλλα ευνοϊκά προγράμματα, αλλά δεν έχουν έτοιμο σχέδιο και ξεκάθαρο επιχειρηματικό πλάνο.
Στο μεταξύ η γεωπολιτική κρίση σύμφωνα με τις εμπειρικές παρατηρήσεις τραπεζικών στελεχών, έκανε πιο διστακτικές μερικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίοι πλέον ενδιαφέρονται περισσότερο για δάνεια κίνησης και για να διατηρήσουν ανοιχτές τις πιστωτικές γραμμές τους, παρά για επενδυτικά δάνεια και οι τράπεζες ανταποκρίθηκαν με ευελιξία στο σχεδιασμό τους για φέτος.
Η τελευταία έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος κατέδειξε, ότι οι τράπεζες θα χαλαρώσουν ελαφρώς τα κριτήριά τους για στεγαστικά δάνεια και δάνεια σε ιδιώτες και νοικοκυριά ξεκινώντας από αυτό το μήνα, αλλά θα αφήσουν αμετάβλητα τα κριτήρια χορήγησης για επιχειρήσεις. Δεν θα τα χαλαρώσουν, ούτε θα τα σκληρύνουν. Ωστόσο, οι τράπεζες παρόλο που κατευθύνουν και βοηθούν τις επιχειρήσεις να διαμορφώσουν κατάλληλα για δανεισμό επενδυτικά σχέδια, δεν θέλουν να ξαναπεράσουν την περιπέτεια των «κόκκινων δανείων», τώρα που ελάφρωσαν τους ισολογισμούς τους, από αυτό το βάρος, με σημαντικό κόστος στα κεφάλαιά τους.
Δεν είναι τυχαία η προτροπή του SSM προς τις ελληνικές τράπεζες, που ζητά από τις τράπεζες να δώσουν περισσότερα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς διαπιστώνει, ότι η πιστωτική τους επέκταση φέτος, έχει βασισθεί σημαντικά, σε αναχρηματοδοτήσεις παλαιών δανείων.